เรือนไทย

ผมเคยเรียนที่จ.นครปฐม ผ่านพระประโทณ เจดีย์ ก็บ่อยแต่หาคนรู้ประวัติค่อนข้างน้อย และปัจจุบันในวิทยาลัย เทคนิคนครปฐมที่ติดกับวัดพระประโทณก็ยังมีเจดีย์เก่าที่ไม่มีการบูรณะน่าเสียดายจริงๆ

นั่นหนะสิครับ
แต่ใหนแต่ไร พระธมเจดีย์ พระโทน(ณ)เจดีย์ คู่บ้านคู่เมือง มานมนากาเล

พระธมเจดีย์(เจดีย์ใหญ่) แม้ต่อมาเป็นพระปฐมเจดีย์(เจดีย์แรก)
ยังเป็นที่รู้จักกันไปทั่ว

แต่สำหรับพระโทน หรือ พระประโทณเจดีย์
เสียดายจริงๆ ที่ไม่มีการบูรณะ และชนรุ่นต่อๆ มาเริ่มไม่รู้จักเสียแล้ว

พระประโทน ก็คือ โทณเจดีย์เป็นเจดีย์ที่เชื่อกันว่าสร้างโดยโทณพราหมณ์ โทณพราหมณ์เป็นพราหมณ์ที่เป็นเจ้าของความคิดในการแบ่งพระบรมสารีริกธาตุให้แด่กษัตริย์ทั้ง ๗ หัวเมือง ที่มาขอแบ่งพระบรมสารีริกธาตุจากมัลละกษัตริย์ผู้ครองเมืองกุสินารานั่นเองครับ

เมื่อแบ่งพระบรมสารีริกธาตุได้ครบตามที่ตกลงกันไว้ ตามตำนานท่านเล่าไว้ว่า โทณพราหมณ์ได้แอบเอาทะนานทองคำที่ไว้สำหรับตวงพระบรมสารีริกธาตุกลับมาด้วย แล้วก็มาบรรจุในพระประโทนนี่ล่ะครับ ตอนแรกโทณพราหมณ์แอบยักยอกพระเขี้ยวแก้วไว้ในมวยผม แต่พระอินทร์ได้อัญเชิญไปประดิษฐานยังพระจุฬามณีบนดาวดึงส์เทวโลกแทนครับ