เรือนไทย

อยากทราบเพิ่มเติมเกี่ยวกับสายสกุล ของ พระปิ่นเกล้า เพิ่มเติมค่ะ อย่างเช่น หัสดินทร ณ อยุธยา

ตามนี้ค่ะ
บวรราชสกุล ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว มี 11 ราชสกุล
สายกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ แตกออกไปเป็นอีก 9 ราชสกุล

ส่วนราชสกุลในพระราชโอรสพระองค์อื่นๆคือ    

สุธารส    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุธารส    
วรรัตน์    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรัตน์ กรมหมื่นพิศาลบวรศักดิ    
ภาณุมาศ    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุมาศ    
หัสดินทร    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์    
นวรัตน    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเนาวรัตน์ กรมหมื่นสถิตย์ธำรงสวัสดิ์    
ยุคนธรานนท์    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ายุคนธร    
โตษะณีย์    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโตสินี    
นันทวัน    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านันทวัน    
พรหเมศ    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพรหเมศ    
จรูญโรจน์    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจรูญโรจน์เรืองศรี กรมหมื่นจรัสพรปฏิภาณ    
สายสนั่น    พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสนั่น    

วิกิพีเดียให้รายละเอียดไว้ว่า
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ มีพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าชายหัสดินทร์ เป็นพระราชโอรสพระองค์ที่ 19 ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวกับเจ้าจอมมารดาหนู

พระองค์เจ้าหัสดินทร์ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน 12 ขึ้น 13 ค่ำ ปีมะเส็ง สัปตศก จ.ศ. 1207 ตรงกับวันที่ 11 พฤศจิกายน พ.ศ. 2388  ต่อมาถึงรัชกาลที่ 5 ทรงสถาปนาเป็นพระเจ้าบวรวงศ์เธอ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น 9 ค่ำ ปีมะเส็ง ตรีศก จ.ศ. 1243 ตรงกับวันที่ 29 ธันวาคม พ.ศ. 2424

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ 5 เมื่อวันเสาร์ เดือน 9 แรม 7 ค่ำ ปีจอ อัฐศก จ.ศ. 1248 ตรงกับวันที่ 21 สิงหาคม พ.ศ. 2429 พระชันษา 42 ปี พระราชทานเพลิงพระศพ ณ พระเมรุท้องสนามหลวง วันที่ 16 พฤษภาคม พ.ศ. 2430   เป็นต้นราชสกุลหัสดินทร์

ขอบพระคุณค่ะ
หลังจากได้อ่านหลายๆกระทู้แล้ว ทราบว่าพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าทรงพระปรีชา แต่ประวัติสายสกุลทางพระองค์ มีรายละเอียดบันทึกไว้ไม่มาก
อย่างที่ได้อ่านกระทู้หม่อมเจ้าฉวีวาด ก็พบข้อมูลใหม่มากมายที่ยังไม่เคยทราบ เพราะจะทราบมาจากทางหนังสือโครงกระดูกในตู้ที่ใครๆนำมาอ้างอิงเสมอๆ

ในภาพคือ ผู้สืบราชสกุลสายตรงจากพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์ คือ นายพลตรี หม่อมเจ้าศรีไสยเฉลิมศักดิ์ ในภาพสะกดชื่อและนามสกุลท่านผิด และท่านก็มิใช่ต้นราชสกุลตามบรรยาย แต่เป็นผู้ขอพระราชทานนามสกุลจากพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว ตามนี้ครับ

ลำดับที่ ๓๗๒๑

นามสกุล หัสดินทร์ ณ กรุงเทพ
นามสกุลอังกฤษ Hastindra na Krungdeb
พระราชทานให้ นายพลตรี หม่อมเจ้าศรีไสยเฉลิมศักดิ์ สำหรับบรรดาผู้สืบสายสกุลลงมาจาก พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ ชั้น ๔ พระองค์เจ้าหัสดินทร์ กรมหมื่นบริรักษ์นรินทรฤทธิ์

คงทราบนะครับ
ณ กรุงเทพ นั้น พระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯรัชกาลต่อมา ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เปลี่ยนเป็น ณ อยุธยา

โอรสของหม่อมเจ้าศรีไสยเฉลิมศักดิ์ที่โดดเด่นท่านหนึ่ง ก็คือ ศาสตราจารย์ ม.ร.ว. แหลมฉาน หัสดินทร เกิดแต่หม่อมสืบ (จุลทะ) เมื่อวันที่ ๑๐ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๗ ณ วังสะพานเสี้ยว กรุงเทพฯ

ท่านเป็นคณบดีสมัยผมเรียนคณะสถาปัตย์ฯ จุฬา แต่ใครๆก็เรียกว่า “อาจารย์แหลม” ท่านเป็นนักกิฬาเต็มตัว โด่งดังตั้งแต่สมัยเป็นนักเรียนเทพศิรินทร์ เล่นตำแหน่งศูนย์หน้าของทีมโรงรียน แล้วที่สำคัญ ดูรูปสมัยหนุ่มๆท่านก่อนว่าหล่อขนาดไหน

นอกจากงานบริหารในมหาวิทยาลัย ไม่ว่าเรื่องวิชาการหรือกิจกรรมนิสิตแล้ว อาจารย์แหลมยังได้เคยเป็นเลขาธิการ ก่อนจะเป็นอุปนายกสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยด้วย และเป็นผู้จัดการทีมชาติไทยชุดลุยศึกคัดบอลโลกคนแรก

ราชสกุลหัสดินทรนี้ ที่ถูก ต้องสะกดโดยไม่มีการันต์ แม้พระองค์เจ้าหัสดินทร์จะสะกดโดยมีการันต์ เช่นเดียวสายราชสกุลสืบจากพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าอีกสายหนึ่ง ที่ต้นราชสกุลสะกดพระนามพระองค์เองว่าเนาวรัตน์ แต่ในใบพระราชทานนามสกุลที่พระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าฯทรงลงพระปรมาภิไธยนั้น ทรงสะกดว่า “นวรัตน” และสมาชิกในราชสกุลก็ใช้เช่นนั้นสืบมา จนถึงยุคภาษาวิบัติที่หลวงพิบูลสงคราม บังคับข้าราชการให้เขียนภาษาไทยตามแบบรัฐนิยม ทำให้ “นวรัตน”หลายคนจำต้องเติมการันต์บนนามสกุล มิฉะนั้นจะขัดหูขัดตาท่านผู้นำ   

ม.ร.ว.แหลมฉาน หัสดินทร ท่านมีบุตรชายสองคน คือ ม.ล.ปาณสาร หัสดินทร (หวอ) คนหนึ่งและ ม.ล.สารศักดิ์ หัสดินทร (หวู) อีกคนหนึ่ง เห็นชื่อเล่นก็รู้ว่าเกิดในสมัยที่คนกรุงเทพต้องหลบระเบิดที่อเมริกันนำมาทิ้งสมัยสงครามโลกครั้งที่สองทั้งคู่
ม.ล.ปาณสาร หัสดินทร ตอนเรียนอยู่ก็เป็นนักกิฬาเหมือนท่านบิดา เล่นเกมหนักทั้งฟุตบอลและรักบี้ จบการศึกษาแล้วกลับมาเป็นอาจารย์คณะสถาปัตย์จนได้เป็นร.ศ. แล้วจึงออกไปรับราชการในตำแหน่งต่างๆหลายกรมกอง ก่อนเกษียณเป็นรองปลัดสำนักนายกรัฐมนตรี ถือเป็นหัสดินทรที่มีชื่อเสียงอีกท่านหนึ่งครับ

พลโท ม.ร.ว.ลาภ หัสดินทร   พี่ชายของศ.ม.ร.ว. แหลมฉาน  อดีตสมาชิกพฤฒสภา ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พ.ศ. 2489

ขอบพระคุณค่ะ เรือนไทยแห่งนี้มีความรู้ และข้อมูลคุณภาพจริงๆค่ะ
ประเทศชาติเรามีประวัติศาสตร์มายาวนาน โชคดีที่ยังมีผู้รู้และคอยให้ข้อมูลด้วยจิตใจที่เอื้อเฟื้อ
 ;D

ยังจำได้ว่าม.ร.ว. แหลมฉาน ท่านเป็นบรรยเวกษ์ของจุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย (สมัยนั้นสะกดอย่างนี้ครับ) ไม่ทราบว่าปัจจุบันยังคงมีตำแหน่งนี้อยู่หรือไม่?

และแปลกที่ตำแหน่งนี้ ผมจำท่านได้คนเดียว ทั้งที่ต่อมาอาจมีอาจารย์ท่านอื่นอีก

ปัจจุบัน ไม่เห็นมีตำแหน่งนี้อีก
อีกท่านหนึ่งที่ได้เป็นบรรยเวกษ์ของจุฬาฯ คือศาสตราจารย์ปัจจัย บุนนาค ค่ะ

ได้แก่
วิไลยวงศ์          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิไลยวรวิลาส    
กาญจนะวิชัย          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากาญจโนภาสรัศมี กรมหมื่นชาญไชยบวรยศ
กัลยาณะวงศ์          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากัลยาณประวัติ กรมหมื่นกวีพจน์สุปรีชา    
สุทัศนีย์          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทัศนนิภาธร    
วรวุฒิ                  พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรวุฒิอาภรณ์    
รุจวิชัย          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารุจาวรฉวี    
วิบูลยพรรณ          พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิบูลยพรรณรังษี    
รัชนี                  พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์    
วิสุทธิ                  พระราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบวรวิสุทธิ์