เรือนไทย

สวัสดีครับ...วันนี้อุ้ยขอลองเล่น "วสันตดิลกฉันท์ ๑๔" นะครับ
และเพื่อไม่ให้กระทู้นี้ไร้สาระจนเกินไป อุ้ยขอลอกรายละเอียดมาฝากนิดละกันครับ
ตำราเค้าบอกว่าฉันท์นี้เป็นฉันท์ที่มีลีลางามวิจิตร ประดุจรอยแต้มที่กลีบเมฆ ซึ่งปรากฎในเดือน ๕ เดือน ๖ แห่งฤดูคิมหันต์ครับ...นี่อุ้ยลอกมาทุกตัวอักษรเลยครับ
บังคับเป็นแบบนี้ครับ
...ครุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ลหุ ลหุ ครุ.....ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ
ครุ ครุ ลหุ ครุ ลหุ ลหุ ลหุ ครุ........ลหุ ลหุ ครุ ลหุ ครุ ครุ
สัมผัสแบบกาพย์ยานีครับ คือแบบวรรคที่ ๔ ไม่ต้องรับจากวรรคที่ ๓ แต่ก็นิยมใส่สัมผัสกันนะครับ

อุ้ยขอแต่งฉันท์บทนี้ให้ปู่วฤก ที่อุตส่าห์ตามมา(ไม่รู้คิดเอาเองหรือเปล่านะครับ...ก็ครั้งนึงปู่เคยบอกว่าอุ้ยเป็นหลานรักงัยครับ) เหตุผลที่อุ้ยเลือกใช้ฉันท์นี้ เพราะปู่เป็นคนแรกที่ทำให้อุ้ยคิดจะหัดแต่ง และครั้งนั้นปู่เริ่มด้วยวสันตดิลกฉันท์ด้วย(ไหงเริ่มยากนักก็มะรู้...ปู่ใจร้าย...แหะๆๆๆ ขอโทษครับ อุ้ยล้อเล่น)

แล้วอุ้ยแถมให้อีกอย่างนึง เพราะอุ้ยรู้ว่าปู่ชอบ คือกลบท"สบัดสบิ้ง"ครับ (สะกดตามแบบโบราณ - ศิริวิบุลกิตติ)

.....โอ้ อก คะ นึง จิ ต ร รื่น...............ก็ สะ อื้น สะ อึก อาย
หลาน ร่ำ ระ ลึก " ว ฤ ก " คลาย.........มิ จะ หมาย จะ หมาง เมิน
.....เหตุ ต้อง จำ จาก อ ม ร ถิ่น.........บ่ ถ วิล ท เวษ เกิน
ปู่ สู้ เสาะ หา ข ย ม เขิน...................และ สะ เทิ้น สะ ทก ลาม
.....ปู่ เมฯ นิ ราศ จ ร ลิ ลา................ฤ จะ ถลา ถ ไหล ตาม
ทั้ง ที่ ด นู ป ร ม ขาม.......................และ ก็ คร้าม ก็ ครั่น ภัย
.....ปู่ รึก สิ มา อุ ต ม โรจน์...............จิต์ ม โนชญ์ ม โน มัย
ขอ ซ้อง สระ เสริญ ว ชิ ร ชัย.............ภ ย ประลัย ประ ลาต เทอญ

ปัจฉิมลิขิต เนื่องจากบังคับครุลหุ อุ้ยเลยต้องแปลงบางคำนะครับ
ที่ถูกต้องคือ เทวษ , จรลี , ไถล , สรรเสริญ ครับ

เรามาเล่นกันมะครับ..แบบสนุกดีอ่ะครับ...ครั้งแรกที่อุ้ยลองแต่ง แทบร้องไห้แน่ะครับ ตอนนั้นฉุนปู่เค้าจาตายปาย

ถ้ายังจำได้ตอนที่คุณเป็นนักเรียนอยู่ เวลาสวดมนต์จะมีบทสวดพาหุงอยู่ด้วย นั่นแหละครับ แต่งด้วยคำฉันท์วสันตดิลก ๑๔ ผู้แต่งฉันท์บทนี้ผมไม่แน่ใจว่าจะเป็นกรมพระปรมานุชิตฯหรือเปล่า

เอ้า! ตามมาก็ได้เจ้าหนู ขยันแต่งจริงนะ ปู่อ่านจนตาลายเลย หลายๆบทความหมายดีนะ แต่บางบทก็กลอนพาไป  หรือ บังคับพาไปหือ?

@อก เอย ระ คาย ด รุ ณ สบ...........ฤ ปร ะจบ ประ จวบ นัย
อก เอย ระ ทม ก ม ล ภัย................จะ พิ จัย พิ จารณ์ พลัน
@หลาน เอย ว จี ว จ น ค ม............นะ จะ ตรม จะ ตรอม พลัน
หลาน เอย วิ ธี วิ ชิ ต สรร................สิ สะ บั้น สะ บัด ใจ
@ตัด เอย กิ เลส ม ล มุ ทา.............ก็ จะ มา จะ มุ่ง ไป
ตัด เอย ย โส ส ถิ ต ใน.................จะ ไสว สว่าง วาร
@จำ เอย ว ลี หิ ต ประ โยชน์..........นิ ร โทษ ระ ทม มาน
จำ เอย ฤ ดี ว ร ส ราญ..................เพราะ สมาน เสมอ มา

แหะๆๆๆ...อุ้ยเคยเรียนโรงเรียนคาทอลิกครับ มะมีพาหุงฯง่ะ ตอนนี้อยู่โรงเรียนหลวงละ แต่ก็มะมีสวดพาหุงฯเหมือนกันครับ ... แต่พ่อก็เล่าให้ฟังครับ พ่อเน้นบท"ปางเมื่อพระองค์ปรมพุทธ..."อ่ะครับ บอกฉันท์เนี้ยแต่งยาก แล้วก็ถ้าไม่ใช่โอกาสสำคัญจริงๆ เค้าไม่เอามาใช้กัน อุ้ยเลยบอกว่าเอาไว้ก่อนอ่ะครับ เอาง่ายๆไปก่อน  แบบพึ่งหัดอ่ะครับ

จ๊ากกกกกกก....มะทันดูอ่ะครับ.....อิอิอิ...แบบปู่รำพึงถึงไก่ไก่ก็มาอ่ะครับ เย้เย้เย้เย้เย้...ปู่ก๊องมาอีกคนแล้ว เย้เย้เย้เย้เย้...เด๋วอุ้ยจะลองทำอะไรซักอย่างละกันครับ ปู่อุตส่าห์มาเป็นเพื่อนอ่ะ เย้เย้เย้

ผมก็จำไม่ได้ว่าใครแต่งบทแปลพาหุงฯ แต่นึกว่าเป็น ร.6? อาจจะผิดก็ได้ครับ

น้องอุ้ย สังเกตไหมว่าฉันท์ไทยเราเอามาจากฉันท์แขก แขกเขาก็มีคำประพันธุ์ที่เล่นกับครุลหุเหมือนกัน (แต่ดูเหมือนเขาไม่ค่อยเน้นสัมผัสสระ เขาเอาจังหวะหนักเบาเป็นเกณฑ์)

อย่างคาถาที่พระท่านสวดกันหลายคาถาก็เป็นรูปคล้ายๆ ฉันท์

บทพาหุงภาคบาลีเองก็ใช่ มีการเล่นครุลหุกันไปตลอด บทมงคลสูตรที่พระท่านสวดก็ใช่

แหะๆๆๆ...ครับผม..แบบว่าเป็นเด็กไกลวัดอะครับ..เรื่องที่พี่ นกข.พูดมา มะค่อยยู้เยื่องอะครับ

ตะว่าตามตำราที่อุ้ยมีอยู่ เค้าก้อว่าอย่างที่พี่ว่าอะครับ คืออินเดียเค้าไม่เน้นสัมผัส ตะว่าเราไทยอะครับ เราก็ดัดแปลงตามใจเราง่ะ

อย่างที่อุ้ยไปอ่านเจอมา เค้าบอกว่ามุทิงค์ฯฉันท์เนี่ย เป็นของไทยแท้ๆเลย เลียนเสียงตะโพน แล้วก็อีกฉันท์นึง ชื่อเปษณนาทฉันท์ครับ อันนี้เลียนเสียงครกกระเดื่อง ดัง ตะแล้กแต๊กแต๊ก อะครับ น่ารักจะตายปาย

พา หุง สะหัส สะภินิมา... (ลืม)
เอาใหม่
นาฬา คิริง คะชะวะรัง...
เห็นไหม จังหวะเหมือนวสันตดิลกฉันท์เลย...
ทา นาวิธี นะวิธิ นา  ชิ ตะ วา มุ นิน โท
ตัน เต ชะสา ภะวะตุ เต ชะยะมัง คะลานิ...

อิอิอิ...ขอบคุณจริงๆครับ แต่คำสวดพวกนี้ไม่กระดิกหูอุ้ยเลยง่ะ อยู่โรงเรียนคาทอลิกมาตะเด็กครับ พึ่งย้ายมาได้ 2 ปีครับ แล้วโรงเรียนนี้เค้าไม่มีสวดแบบที่พี่ว่าแล้วด้วยอ่ะครับ