เรือนไทย

General Category => ภาษาวรรณคดี => ข้อความที่เริ่มโดย: sriput ที่ 11 ก.ค. 12, 01:26



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: sriput ที่ 11 ก.ค. 12, 01:26
ทราบว่าในสมัยที่ยังไม่มีศัพท์บัญญัตินั้น เราต้องใช้คำทับศัพท์ภาษาอังกฤษจำนวนมาก โดยเฉพาะในสมัยรัชกาลที่ 4-6 เช่น บริษัทสยามกัมมาจล (Siam Commercial) จึงอยากทราบว่ายังมีคำไหนอีกบ้าง และหากมีตัวอย่างงานพระราชนิพนธ์หรืองานเขียนในสมัยนั้นจะเป็นประโยชน์มาก ขอบคุณค่ะ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 11 ก.ค. 12, 02:45
จะเอาไปทำรายงานหรือเปล่าคะ
อยากจะช่วยค่ะ.  แต่อยากขอให้คุณช่วยยกศัพท์ที่รวบรวมมาแล้วให้ดูเป็นตัวอย่างบ้าง


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 11 ก.ค. 12, 07:11
อยากช่วยเช่นกัน แต่รบกวนตอบคำถามของเจ้าเรือน อ.เทาชมพูเสียก่อนครับ  8)


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: sriput ที่ 15 ก.ค. 12, 20:50
เป็นความสนใจส่วนตัวค่ะ งั้นขอไปทำการบ้านมาก่อน แล้วจะกลับมาใหม่นะคะ เพียงแต่จะกรุณาจะแนะนำแหล่งข้อมูลได้ไหมคะ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 15 ก.ค. 12, 21:52

        ประวัติศาสตร์เรื่องชาวต่างประเทศเริ่มเข้ามาในสยามตั้งแต่ปลายรัชกาลที่ ๓     ก็พอจะมีศัพท์ทางการเมืองสนุก ๆ

จดหมายต่าง ๆ     ชื่อบุคคล   น่าสนใจค่ะ  ทำให้เราจำกันได้

ที่เห็นจะมีศัพท์เป็นเรื่องเป็นราวก็ ตำราปืนใหญ่โบราณค่ะ   ฉบับ ๒๔๗๖    มีการออกคำสั่งที่ลอกแบบฝรั่งมาเปี๊ยบ

ตำราบอกว่าให้พลปืนยืนสลับที่กัน  เพื่อป้องกันอุบัติเหตุ  ถ้าเกิดอะไรขึ้น  คนอื่นจะได้ปฎิบัติหน้าที่สู้รบต่อไปได้

ดูหนังไทยในโทรทัศน์เห็นยืนเกาะกลุ่มกัน   ตูมมาทีก็สอยกวาดไปทั้งกลุ่ม

หลังจากทำความเข้าใจได้เพียงเล็กน้อย       คุณ  sriput  จะเบิกบานมาก  รับประกันค่ะ

เริ่มต้นอย่างนี้ก่อนนะคะ

        ข้าราชสำนักหรือขุนนางผู้น้อยของเราในรัชกาลที่ ๕        ถ้าอ่านจากจดหมายเหตุพระราชกิจรายวัน

ทับศัพท์กันมากค่ะ        คงไม่ยากที่จะหาอ่านได้


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 16 ก.ค. 12, 08:17
^
คุณวันดีลงกระทู้สนามนี้ คงไม่ตายหมู่กันแล้ว  ;D ;D

การทับศัพท์ในสมัยรัชกาลที่ ๓-๖ มีอยู่มากในเอกสารหลาย ๆ ประเภทเนื่องจากคนไทย ยังไม่ได้บัญญัติศัพท์ต่างประเทศกับภาษาไทย เรียกให้ตรงกัน กอรปทั้งสำเนียงก็อ่านเพี้ยนตามปาก จะเขียนก็เขียนไม่ถูก จะพูดก็พูดไม่ถนัด ประดักประเดิกกันไปหมด

พระราชหัตถเลขาในรัชกาลที่ ๔ และพระราชนิพนธ์ไกลบ้าน ในรัชกาลที่ ๕ ช่วยท่านได้หลายครับ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: luanglek ที่ 16 ก.ค. 12, 09:02
ตำราปืนใหญ่โบราณนั้น   ท่าทางจะเป็นฉบับที่มิสู้จะพิมพ์แพร่หลาย
เพราะที่เห็นและอ่านกันคุ้นเคย  คือ ตำราปืนใหญ่พระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว
ชะรอยว่า  ตำราที่คุณวันดีจะเป็นตำราเก่าราวต้นกรุงรัตนโกสินทร์มหินทรายุธยามหาดิลกภพ


อันที่จริงเรื่องการทับศัพท์ภาษาอังกฤษและภาษาต่างประเทศอื่นๆ ในภาษาไทย มีมาตั้งแต่ก่อนสมัยรัชกาลที่ ๔
แต่ยังไม่มากเท่าใด  เพราะการพิมพ์ยังไม่แพร่หลาย  จนกระทั่งสมัยรัชกาลที่ ๓ หมอบรัดเลพิมพ์หนังสือ
บางกอกรีคอเดอ  การทับศัพท์ภาษาอังกฤษก็เริ่มต้นมากขึ้นนับแต่บัดนั้น   

ใจจริงอยากแนะนำ จขกท ให้อ่านบางกอกรีคอเดอ  สยามไสมย  ราชกิจจานุเบกษาต้นรัชกาลที่ ๕
จะเห็นคำทับศัพท์มากมาย  จำได้ว่า  มีนักศึกษาปริญญาโทบางมหาวิทยาลัยทำเป็นวิทยานิพนธ์ด้วย
ถ้าสนใจก็สามารถหาอ่านได้ไม่ยาก
 :)


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 ก.ค. 12, 10:07

สยามไสมยนั้นมีรายละเอียดมากมาย   คนที่อ่านเป็นครั้งแรกจะหลงทางด้วยความสนุกสนาน

ผู้อ่านหาข้อมูลต้องทุ่มเวลาอ่านและกลับมาจดทันที

บางกอกรีคอเดอนั้นจะว่าไปแล้วเสียหน้ากระดาษไปกับวิทยาศาสตร์ "ออกซุเจน"   เรื่องของมนเซียโอบาเรต์

เรื่องเจ้านายไทยเมาสุรา  และเรื่องผู้หญิงไทยคนหนึ่งหาสามีได้หลายคนซึ่งไม่ทราบว่าบรัดเลถือสิทธิ์ไปนินทา

เธอได้อย่างไร   ฝรั่งที่แปลกแท้เชียว  ไหนอ้างว่าตัวศรีวิไลย   หมิ่นประมาทหญิงไทยที่ตอนนั้นเธอก็มีสามีเป็นตัวคนแล้ว

ราชกิจจา ฯ  ต้องตั้งใจอ่านแบบรวดเร็วจึงจะหาศัพท์ได้   แถวนี้มีคนอ่านออกอยู่สองคนเป็นพราหมณ์นครปฐมและลูกศิษย์

(อ่านออกและตอบคำถามได้ทันการ)


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: luanglek ที่ 16 ก.ค. 12, 10:56
สังคมไทยสมัยรัชกาลที่ ๓ - ๔  เหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในพระนครที่พอจะเอามาเขียนข่าวได้นั้นมีไม่มาก
ถ้าเป็นเรื่องของคนทั่วไป  ก็ไม่สู้จะน่าสนใจ ถ้าไม่ใช่เหตุการณ์ใหญ่ เขียนไปก็จะไม่มีใครซื้ออ่าน
หมอบรัดเลเองก็ไม่สามารถเที่ยวไปหาข่าวตามใจ   เพราะตนเองเป็นชาวต่างชาติ  จะเดินทางไปที่ใด
ถ้าเป็นนอกพระนครต้องขออนุญาตทางการสยาม

ฉะนั้น  ข่าวและบทความที่หมอบรัดเลเอามาลงในบางกอกรีคอเดอ จึงต้องเรื่องที่แปลจากหนังสือฝรั่ง
มาลงเป็นตอนๆ พอให้ปิดเล่มได้   และข่าวสารเหตุการณ์ต่างๆ  ถ้าเป็นการรายงานตามข้อเท็จจริง
ก็คงไม่น่าสนใจ  และเขียนได้ไม่ยาว  หมอจึงต้องเอาความเห็นใส่ลงไป  อันที่จริงก็ไม่ใช่เรื่องแปลกอะไร
หนังสือพิมพ์ฝรั่งเขาทำอยู่เป็นปกติ  สุดแต่จะมากหรือน้อย   แต่อาจจะเป็นเรื่องแปลกใหม่สำหรับคนไทย
ที่เพิ่งรู้จักหนังสือพิมพ์และฐานันดรที่สี่  

ส่วนที่หมอจะวิพากษ์วิจารณ์คนไทยสังคมไทย  นั่นก็เป็นเรื่องที่น่าสนใจ  เพราะหมอมาจากสังคมวัฒนธรรมอื่น
เมื่อมาพบเจอคนในต่างสังคมต่างวัฒนธรรม  ย่อมเกิดความคิดความเห็นเป็นปฏิกิริยาเป็นธรรมดา
เพียงแต่คนไทยยังไม่เคยวิจารณ์ในรูปการเขียน  คุ้นเคยแต่การพูดการนินทา  


ราชกิจจาฯ อ่านง่าย   อ่านยาก  ขึ้นอยู่กับความสามารถของแต่ละคน  ใช้บ่อยๆ ก็ชำนาญไปเอง
บางคนก็ทำคู่มือราชกิจจาฯ ไว้  แต่เสียดายว่า  ไม่สามารถเอื้อเฟื้อแก่ใครได้ 


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 16 ก.ค. 12, 11:21


ตำรา ปืนใหญ่โบราณ   เล่มนี้  คือเล่มที่ พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงแปลไว้ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๓๘๔   ค่ะ

ถึงจะมีอรรถรสทางทหารก็ถือเป็นเครื่องมือทางโบราณคดี

มีทำเนียบนามปืนใหญ่  ที่คุ้นกันก็มี    ชวารำกฤช   มุหงิดทะลวงฟัน   มักสันแหกค่าย   ฝรั่งรายปืนแม่น  ฯลฯ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: นิลนนท์ ที่ 16 ก.ค. 12, 14:40
นึกออกอยู่คำหนึ่งครับ
ราชปะแตน  (ราช + pattern)


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 16 ก.ค. 12, 15:25
นึกถึงเพลง "คุณหลวง" กับ "แมมซี้" ของคุณนวรัตน


แมมซี้  แมมซี้  เปนเมี่ย มิด_เต่อ จอน

แมมซี้  แมมซี้  เปนเมี่ย มิด_เต่อ จอน

….ราดร่ดที นอน  มิดเตอจอนไลเตะตกเตียง
นางเซียใจไปนังรองให่อยู่ใต่ทุ่นเตียง


(จุดจุดจุด คือกิริยาที่เป็นผลจากการกินอาหารเสาะท้องเข้าไปดังท่านอาจารย์เทาชมพูใบ้ไว้)


เพลงแหม่มศรีของคุณนวรัตน ก็ไม่น่าร้องยาก ใช้ทำนองเพลง "Marching Through Georgia" ท่อนประสานเสียงที่ว่า

Hurrah! Hurrah! we bring the jubilee!
Hurrah! Hurrah! the flag that makes you free!
So we sang the chorus from Atlanta to the sea
While we were marching through Georgia.

เพลงนี้เป็นเพลงมาร์ชสมัยสงครามกลางเมืองอเมริกาของกองทัพสหรัฐอเมริกาฝ่ายเหนือ ประพันธ์ขึ้นเมื่อปี พ.ศ. ๒๔๐๘ โดยเฮนรี เคลย์ เวิร์ค (Henry Clay Work)

(http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/8/84/Marching_Through_Georgia_-_Project_Gutenberg_eText_21566.png)

เพลง Marching Through Georgia เข้ามาในเมืองไทยเมื่อกองทัพเรือสหรัฐอเมริกาได้เดินเรือรบชื่อเทนเนสซี (Tennessy) มาอวดธงที่สยามในสมัยรัชกาลที่ ๕ ซึ่งต่อมานักดนตรีไทยได้จำทำนองไปเล่นในวงดนตรีไทยและใส่เนื้อร้องเสียใหม่ในชื่อเพลง "คุณหลวง"

ยังจำกันได้ไหมเอ่ย

คุณหลวง...คุณหลวง       อยู่กระทรวงยุทธนาฯ
ใส่เสื้อราชปะแตน          ทำไมไม่แขวนนาฬิกา
เงินเดือนยี่สิบบาท          ดูเปิ๊ดสะก๊าดเสียเต็มประดา

http://th.wikipedia.org/wiki/Marching_Through_Georgia

 ;D



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: นิลนนท์ ที่ 16 ก.ค. 12, 18:27
 เปิ๊ดสะก๊าด ก็มาจาก first class ครับ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 16 ก.ค. 12, 19:38
telegraph = ตะแล๊ปแก๊ป


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: naitang ที่ 16 ก.ค. 12, 20:26
บทนี้ไม่ใช่เรื่องคำทับศัพท์ครับ แต่เป็นการผสมผสานเนื้อความที่เข้ากันโดยแท้จริง เข้าใจว่าเป็นพระนิพนธ์ของ ร.6 ได้ทรงใว้

ของส่งสาส์นมาสมาน my dear สมร
I love you very much อย่าตัดรอน
I จะจร to your house เล่าก็ไกล
เผย window โผล่พิศ moon จรูญกล้า
หมู่ star ล้อมรอบขอบบุหรัน
I did not see you อยู่หลายวัน
เชิญจอมขวัญตอบ letter อย่าเผลอเลย



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 16 ก.ค. 12, 22:07
บทนี้ไม่ใช่เรื่องคำทับศัพท์ครับ แต่เป็นการผสมผสานเนื้อความที่เข้ากันโดยแท้จริง เข้าใจว่าเป็นพระนิพนธ์ของ ร.6 ได้ทรงใว้

ของส่งสาส์นมาสมาน my dear สมร
I love you very much อย่าตัดรอน
I จะจร to your house เล่าก็ไกล
เผย window โผล่พิศ moon จรูญกล้า
หมู่ star ล้อมรอบขอบบุหรัน
I did not see you อยู่หลายวัน
เชิญจอมขวัญตอบ letter อย่าเผลอเลย

สองส่องอินทรเนตรได้ความว่าเป็นบทประพันธ์ของคุณถ่ายเถา สุจริตกุล ลงพิมพ์ในนิตยสารนิตยสารพลอยแกมเพชร ๑๕ เมษายน พ.ศ. ๒๕๔๖

http://www.kroobannok.com/blog/7299

 ;D



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: naitang ที่ 17 ก.ค. 12, 06:42
แสดงว่าคุณถ่ายเถา สุจริตกุล เขียนไว้ตั้งแต่ประมาณปี พ.ศ. 2500    ห้าสิบกว่าปีมาแล้ว และต้องดังมากพอที่เด็กๆรุ่นผมและคุณเนาวรัตน์เอามาท่องจนติดปากติดใจอยู่จนถึงปัจจุบัน

ขออภัยที่เข้าใจผิด ครับ



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 17 ก.ค. 12, 07:24
ไม่ใช่ค่ะ คุณถ่ายเถาดัดแปลงมาจากกลอนที่เก่ากว่านั้นอีกค่ะ   
ที่บอกได้เพราะดิฉันจำได้เหมือนกันจากที่แม่เคยท่องให้ฟัง ตอนลูกยังเด็กๆ
ถ้าเป็นกลอนสมัยแม่ ก็ต้องก่อนคุณถ่ายเถาเกิดอย่างแน่นอน

บัดนี้ความจำชักกลับบ้านเดิมไปมากแล้ว   เลยเหลือกระท่อนกระแท่น

ของส่งสาส์นมาสมานไมตรีสมร
I love you very much อย่าตัดรอน
I จะจร to  visit ก็คิดแคลง

I love you โปรดเอ็นดู write answer
In order to marry พี่ไม่แหนง
My Darling แม่อย่ากริ่ง ใจระแวง
......................
มาตกม้าตายวรรคสุดท้าย   :-[


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 17 ก.ค. 12, 08:14
มายืนยันคคห.ของนายตั้งครับ

เราท่องกลอนที่ว่านั้นได้ตั้งเด็ก ก่อนพ.ศ. ๒๕๔๖หลายสิบปีอยู่ 
มีต่างกันนิดหน่อย แต่ตรงไหนนั้น ท่านกรุณาหาเอง

ของส่งสาส์นมาสมาน my dear สมร
I love you very much อย่าตัดรอน
I จะจร to your house เล่าก็ไกล
เผย window โผล่พิศ moon จรูญกล้า
หมู่ star ล้อมรอบขอบบุหรัน
I did not see you อยู่หลายวัน
เชิญจอมขวัญตอบ letter อย่าเผลอเลย  


ขอส่งสารมาสมาน my dear สมร
I love you very much อย่าตัดรอน
แต่จะจร to your house เล่าก็ไกล
เผย window โผล่พิศ moon จรูญหล้า
หมู่ stars ล้อมรอบขอบบุหรัน
I haven't seen you อยู่หลายวัน
เชิญจอมขวัญตอบ letter อย่าเผลอเอย [/color]


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 17 ก.ค. 12, 09:38


บรัดเลย์บอกว่า   เรียกเข้าแฟนั้นไม่ถูก   เรียกว่ากาเฟถูก
(อธิบายต่อไว้อีกยาว)

ความช่วงนี้นำมาจาก บางกอกรีคอเดอร์ ค่ะ

กัมเปนี            company
ยุรบ
ยูนิเวอซิติ
เคาเวอรเม็นต์             กระจายต่อไปเป็น          กัดฟันมันในเอกสารอื่น
รติไฟ       ratify
เกอเน็ล    colonel
เปรศซิเด็นต์
เอ็มปีเรอ

ตำราวิทยาศาสตร์  ขอผ่านค่ะ  ไม่สนุก


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 17 ก.ค. 12, 09:57
กวีน - Queen

กัปตัน

เยนเนอรัล

ก๊าด - Card

แมนเนเยอร์

เอดิเตอร์


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 17 ก.ค. 12, 10:08
วันนี้เปรียบเสมือนนำแป้งน้ำมันมาขายที่ท้ายวัง


จากตำราปืนใหญ่โบราณ



มิละตารี  แอนแยน           military  engine

คนอังกฤษชื่อ  ราชจาเบกกัน        Richard  Bacon

เมืองแยระมานี                        Germany

พวกอะละมาร                          German

ม่อตา                                   mortar

เมืองกะเลีย                             Calais

ปืนชื่อ เดวือละ                         Devil

โดวะกา  สะเตอ                        Dover Castle

ปืนมือเสื้อของเจ้าเมืองผู้หญิงที่ชื่อว่า  เอเลษซีเบด        กวีนเอเลษซีเบด ป่อเกษ  ปิศต่อละ         Queen Elizabeth's Pocket Pistol

ซันแดะ  แปลว่า ฟ้าร้อง               Thunder  (ชื่อกระสุนหนัก  ๘๐ ปอนด์)

แตระเบีย   แปลว่า ตกใจ              Terrible  (ชื่อกระสุนหนัก ๘๐ ปอนด์)


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 17 ก.ค. 12, 12:45
ความช่วงนี้นำมาจาก บางกอกรีคอเดอร์ ค่ะ
.............
ยุรบ  
.............

หนังสือเล่มไหนใช้ว่า "อีหรอบ" บ้างหนอ

 ???


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 17 ก.ค. 12, 18:57
เอาคำสั่งฝึกทหารแบบ อีหรอบ  ของคุณนวรัตน มาให้ลองแปลกันอีกที

จำได้อีกว่าคำสั่งทหารฝึกแบบอีหรอบนี่ มีอีกคำสั่งหนึ่งคือ

อินทร์ ปะสันตา พรหม ปะสันตา


ทุกคำทราบความหมาย

เหลือแต่คำว่า "ปะ" นี่แหละ แปลว่าอะไรหนอ

 ???


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 17 ก.ค. 12, 19:57
ในตำนานกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์ กล่าวถึงคำทับศัพท์ในราชการทหารยุคต้นรัชกาลที่ ๕ ไว้หลายคำ เช่น
คอลอแนล  = Colonel = นายพันเอก
ลุตเตแนลคอลอแนล = Lieutenant  Colonel = นายพันโท
แอดยุแตนท์ = Adjutant = ปลัดกอง
ซายันต์เมเยอร์ = Sergeant  Major = จ่านายสิบ
ซายันต์ = Sergeant = นายสิบเอก
กอมปนี = Company = กองร้อย
กอปอรัล = coพporal = นายสิบโท
เปย์มาสเตอร์ = Pay Master = สมุห์บัญชี
ควอเตอร์มาสเตอร์ = Quater Master = เจ้าพนักงานยุทธภัณพืหรือการโรงทหาร
เซอเยอน = Surgeon = นายแพทย์
แชบเลน = Chaplain = ผู้แสดงธรรม (อนุศาสนาจารย์)
กัปตัน = Captain = นายร้อยเอก
ลุตเตแนนต์ =  Lieutenant = นายร้อยโท
เอนไซน์ = Ensign = นายร้อยตรี
ฯ ล ฯ


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 17 ก.ค. 12, 21:00
ในตำนานกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์ กล่าวถึงคำทับศัพท์ในราชการทหารยุคต้นรัชกาลที่ ๕ ไว้หลายคำ เช่น
..........
แอดยุแตนท์ = Adjutant = ปลัดกอง
.........

ก.ศ.ร. กุหลาบก็เคยเป็น adjutant

เมื่อเจ้าพระยานรรัตน์ราชมานิตได้ตั้งกรมทหารรักษาลำน้ำ  กุหลาบได้ตำแหน่ง แอศยุแตน
ก.ศ.ร. บอกว่าเป็น adjutant general   ได้รับเงินเดือนๆ ละ ๑๒๐ บาทเป็นเวลา ๘ ปี


adjutant  นี่คือ นายเวรสารบรรณ

ตำแหน่งที่สูงกว่านี้คือ  นายเวรพิเศษ


 ;D


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 17 ก.ค. 12, 21:17
หนังสือฉบับนี้ถึง นายกุหลาบแอศยุแตนต์ผู้ว่าการกรมทหารกองลาดตระเวรลำน้ำเจ้าพระยา

 ;D


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 17 ก.ค. 12, 21:55
แจ้งมายังคุณเพ็ญทราบ


รักษาตัวสะกดเดิม

ได้อ่านหนังสือเล่มหนึ่งชื่อ  ประวัตท่านเจ้าพระยานรรัตนราชมานิต (โต)
(กล่าวอย่างพิสดารอย่างเอก)

แจกเป็นที่ระลึกสำหรับเกียรติยศ
ร.ศ. ๑๓๑




หน้า ๘๗

"ล้วนถือปืนสพายกระบี่สั้นเป็นกรมทหารย้ำแท้ ๆ(ไม่ใข่พลตระเวณแน่)

 เครื่องแต่งกายก็เป็นทหารทุกคน




หน้า ๘๘
"ส่วนท่านเจ้าคุณนรรัตน์นั้น  ท่านเป็น เยนิราลอธิบดีที่ ๑(คล้าย ๆ กับนายพลโท  ในตำแหน่งนายทหารสมัยใหม่)

ท่านเจ้าคุณกราบบังคมทูลพระกรุณา  ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต  ตั้งนายกุหลาบมหาดเล็กเวรศักดิ์  เปนที่แอชยุแตนต์เยนิราล
(คล้าย ๆ นายพันตรี) เป็นผู้บังคับการที่ ๒  รองเจ้าคุณเยนิราล"


        เคยเรียนคุณเพ็ญไว้แล้วว่า  ข้อมูลของดิฉันพัฒนาอยู่ตลอดเวลา   ข้อเขียนถ้าได้มาใหม่จะไม่เหมือนเดิมเลย


        ตอนนี้เพิ่งค้นได้เอกสารหลายร้อยหน้า   แสดงว่าสืบเนื่องจากเหตุการณ์ไม่พึงกล่าวในตอนนี้   ในปี พ.ศ.​๒๔๒๙   ก.ศ.ร. กุหลาบถูกให้ออกจากราชการค่ะ

นายกุหลาบพูดจากล้าหาญองอาจนัก   ไว้ค้นไปถึงจะลอกมาลง(เป็นเอกสารของราชการค่ะ)

ข่าวนี้ก็แจ้งไปเพียง สาม - สี่รายเท่านั้น   เพราะถ้าไม่แย้มผอบบ้างก็หาคนคุยด้วยยากเต็มที

ศัพท์อีกคำที่ ก.ศ.ร. ใช้  คือ รีโปสรายวัน   ซึ่งน่าจะเป็นบันทึกประจำวันมากกว่า




กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: art47 ที่ 18 ก.ค. 12, 09:44
ความช่วงนี้นำมาจาก บางกอกรีคอเดอร์ ค่ะ
.............
ยุรบ  
.............

หนังสือเล่มไหนใช้ว่า "อีหรอบ" บ้างหนอ

 ???


"เมื่อครั้งชาวต่างประเทศชาติอีรอบเข้ามาตั้งทำการค้าขายในบูรพทิศ"

ทวีปัญญา ฉบับที่ ๒๒ เดือนมกราคม ร.ศ. ๑๒๔


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 18 ก.ค. 12, 09:57
การอินเวศต์เมนต์

แบงก์ออฟอิงแลนด์นั้น  แต่เดิมก็เปนยอยนต์สตอก
แบงก์  ตั้งขึ้นในเมืองอังกฤษ  ฅอเวอนเมนต์ให้-----------
ประโยชน์  ทำการในเมืองหลวงแห่งเดียว  มาจน
คฤษตศักราช ๑๘๓๔  ลอนดอนแอนเวศตมิศเตอร์แบงก์
จึ่งได้ตั้งขึ้นแลแบงก์อื่น ๆ ก็ขอชาเตอตั้งขึ้นเปน
ยอยนต์สตอกแบงก์   แบงก์ออฟอิงแลนด์จึ่งได้เปนแบงก์
สำหรับแผ่นดิน  แบงก์นี้สำหรับเก็บเงินจ่ายเงินของ
แผ่นดิน  แลเงินของผู้หนึ่งผู้ใด ที่ฝากแต่ไม่ใคร่จะ
รับเงินที่ฝากเอาดอกเบี้ย  แลผู้ที่ฝากเงินต่ำกว่า
๕๐๐ ปอนด์ก็ไม่รับ  แลแบงก์รับซื้อบิลต่าง ๆ  ที่
มีกำหนด      เดือน  แลคิดเอาอิฐเกนต์กับบิลทั้งหลาย
เหล่านี้ที่ซื้อไว้  ตามหนังสือพิมพ์ชื่ออิโคโนมิศต์แบงก์
ออฟอิงแลนด์นั้น  เมื่อวันที่ ๒๕ เดือนออคโตเบอร์ ใน
ปีมีคฤษตศักราช ๑๘๗๖ นั้น

เงินที่มีตัวแลผู้ที่รับประกัน  ยังมากอยู่กว่าเงิน
ที่จะใช้  แลรับฝาก  ๓๐๗๕๖๕๙  ปอนด์  เปน
เงินพักดังเช่นจดบาญชีไว้ข้างบน นั้น

๔  ยอยนตสตอกแบงก์นั้น  เปนแบงก์ปับลิกเข้าหุ้น
ส่วนกัน มีกำหนดทุนกำหนดแชส่วน  แลเงินคงแบงก์
แลขออำนาจต่อฅอเวอนเมนต์ บาญชีของแบงก์นั้น
ฅอเวอนเมนต์ต้องตรวจ หรือผู้หนึ่งผู้ใดที่เกี่ยวข้อง
ในแบงก์นั้นก็ตรวจดูบาญชีได้  เปนการเปิดเผยไม่
ปิดบังเหมือนดังไปรเวตแบงก์  แบงก์ชนิดนี้ลางแบงก์
ก็เปนลิมิติด  ลางแบงก์ก็เปนอันลิมิติด  แบงก์
ที่เปนลิมิติดนั้น  ผู้ที่เข้าหุ้นเข้าส่วนรับประกันเพียง
ทุน  ที่กำหนดไว้ต่อฅอเวอนเมนต์นั้น  แม้นผู้ที่
ฝากเงินมากไปกว่าทุน  ถ้าแบงก์ล้มผู้ที่เข้าหุ้นเข้า
ส่วน  ก็ต้องเสียเพียงเงินทุนที่กำหนด  ผู้ที่ฝากจะ
ฟ้องเอาให้ครบเงินที่ตัวฝาก  แก่ผู้เข้าหุ้นเข้าส่วน
ไม่ได้  แบงก์ที่เปนอันลิมิติดนั้น  ผู้ที่จะฝากเงิน
มากกว่าทุนของแบงก์ที่กำหนดไว้ก็ได้  แม้นถึงว่า
แบงก์จะล้ม  ผู้ที่ฝากเงินก็ฟ้องเอาเงินต่อผู้ที่เข้าหุ้น
เข้าส่วนได้จนครบ  ยอยนตสตอดแบงก์ทั้งหลายเหล่า
นี้  เสียดอกเบี้ยให้แก่ผู้ที่ฝากเงินน้อยกว่าแบงก์
ไปรเวต  เพราะมีประกันแน่นหนา  แลผู้ฝากเงินก็
มาก  ยอยนต์สตอกแบงก์อยู่ที่กรุงลอนดอนทั้งลิมิ
ติด ๖๗ แบงก์  จึ่งมีบาญชีแจ้งอยู่ในหนังสือประฏิ
ทิน นั้นแล้ว  แต่แบงก์ที่มีราคาแชดีนั้น  คือ ๑
ลอนดอนแอนเกาติแบงก์ ตั้งขึ้นเมื่อคฤษตศักราช ๑๓๓๖
ทุนที่กำหนดกับฅอเวอนเมนต์ ๓๗๕๐๐๐๐    ปอนด์ 
แบงก์เปนแชละ ๕๐ ปอนด์ ได้รับแล้ว ๑๔๒๓๗๙๐
ปอนด์  แชที่ได้ใช้ไปเงินไปแล้ว  แชละ ๒๐ ปอนด์ 
เงินคงแบงก์ ๖๓๖๘๙๕  กำไรเมื่อครบปีแบ่งออกเปน
๑๘ เปอเซนร์  ราคาแชที่จะขาย ๖๓ ปอนด์

ที่มา วชิรญาณวิเศษ ร.ศ. ๑๐๙


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 18 ก.ค. 12, 10:03
ความช่วงนี้นำมาจาก บางกอกรีคอเดอร์ ค่ะ
.............
ยุรบ  
.............

หนังสือเล่มไหนใช้ว่า "อีหรอบ" บ้างหนอ

 ???


"เมื่อครั้งชาวต่างประเทศชาติอีรอบเข้ามาตั้งทำการค้าขายในบูรพทิศ"

ทวีปัญญา ฉบับที่ ๒๒ เดือนมกราคม ร.ศ. ๑๒๔


อยู่ในเรื่อง "พริฏิษ แฟกฏอรี่" หรือเปล่าหนอ

ในที่นี้   จะขอเก็บความเรื่อง " พริฏิษ   แฟกฏอรี่ " ในทวีปัญญา เล่ม ๕ มาเล่า  บางตอนอาจจะคัดตัวบทมาลงบ้างเท่าที่จำเป็น  

ผู้เขียนเริ่มเรื่องว่า   คำว่า  "แฟกฏอรี่"   (Factory)  นี้   ปรากฏว่ามีใช้ในสยามประเทศนี้มาตั้งแต่คริศต์ศตวรรษที่ ๑๖  ดังที่ปรากฏในเนื้อความจดหมายเหตุของชาวต่างอีรอบ (Europe) ในสมัยแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าทรงธรรมเรื่อยมาจนถึงสมัยแผ่นดินสมเด็จพระเจ้าปราสาททอง   ที่เข้ามาค้าขายในกรุงศรีอยุธยา   มีชาวปตูกัน วิลันดา ฝรั่งกะแก้ว  เอศปันยอน เป็นต้น   ชาวอีรอบเหล่านี้ได้ตั้งโรงงานรับซื้อขายสินค้า  เรียกว่า  แฟกฏอรี่    โดยมีชาติวิลันดาตั้งแฟกฏอรี่ที่พระประแดง เรียกว่า  แอมซเตอรแดม   และอีกแห่งที่กรุงศรีอยุธยาข้างใต้วัดพะแนงเชิงลงไป  เป็นต้น  

ชาวอีรอบมีทั้ง ปตูกัน วิลันดา ฝรั่งกะแก้ว เอศปันยอน

คำอื่นพอเดาได้ แต่ฝรั่งกะแก้วนี่ชาติอะไรหนอ

 ???


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 18 ก.ค. 12, 10:15

ราชกิจจานุเบกษาในรัชกาลที่ ๕  เล่ม ๕  ร.ศ. ๑๒๕๐

มีประกาศยศนายทหารหลายครั้ง  เชิญอ่านได้


กอมมิตตี

เชอยอน    ตำแหน่งแพทย์

ปาเสลโปสต์ (ทางไปรสนีย์)

เชอติฟิเกต

โทรศับท์



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 18 ก.ค. 12, 10:25
อ้างถึง
คำอื่นพอเดาได้ แต่ฝรั่งกะแก้วนี่ชาติอะไรหนอ
ฝรั่งกะแก้ว= franco= ฟรังโก


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 18 ก.ค. 12, 12:16
อ้างถึง
เอาคำสั่งฝึกทหารแบบ อีหรอบ ของคุณนวรัตน มาให้ลองแปลกันอีกที


อ้างจาก: NAVARAT.C ที่  14 ม.ค. 11, 19:32

อ้างถึง
จำได้อีกว่าคำสั่งทหารฝึกแบบอีหรอบนี่ มีอีกคำสั่งหนึ่งคือ

อินทร์ ปะสันตา พรหม ปะสันตา


ทุกคำทราบความหมาย

เหลือแต่คำว่า "ปะ" นี่แหละ แปลว่าอะไรหนอ


ไปค้นเจอนามสกุลใหญ่เข้า คือ อินทะสันตา

เป็นไปได้ว่าความจำของผมสมัยใส่กางเกงขาสั้นเรียนหนังสือจะเพี้ยน


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 18 ก.ค. 12, 12:20
อินทร์ ปะสันตา พรหม ปะสันตา  น่าจะเป็น อินทร์ทะสันตา พรหมทะสันตา
ที่หูคนไทยสมัยก่อนฟังผู้หมู่ฝรั่งตะโกนสั่งว่า In the center,  From the center


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 19 ก.ค. 12, 07:31
ตำนานกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์  ๒๔๖๙

หน้า  ๒๔



แอดยุแตนต์      ปลัดกรม


จัดหนังสืออยู่หลายเวลาแล้วค่ะ       ค้นพบ  ข้อราชการในกรมมหาดเล็ก  หนังสืออนุสรณ์ ของ

พระยาเทเวศรวงศวิวัฒน์(ม.ล. วราห์  กุญชร)  ๒๕๐๐



กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 19 ก.ค. 12, 11:37
หน้า ๘๘
"ส่วนท่านเจ้าคุณนรรัตน์นั้น  ท่านเป็น เยนิราลอธิบดีที่ ๑(คล้าย ๆ กับนายพลโท  ในตำแหน่งนายทหารสมัยใหม่)

ท่านเจ้าคุณกราบบังคมทูลพระกรุณา  ขอพระราชทานพระบรมราชานุญาต  ตั้งนายกุหลาบมหาดเล็กเวรศักดิ์  เปนที่แอชยุแตนต์เยนิราล
(คล้าย ๆ นายพันตรี)  เป็นผู้บังคับการที่ ๒  รองเจ้าคุณเยนิราล"

เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) ก็เคยดำรงตำแหน่ง adjutant นี้

ประวัติเจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร บุนนาค) จาก "ตั้งเจ้าพระยาในกรุงรัตนโกสินทร์" กรมพระสมมตอมรพันธ์ และสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ  คัดลอกโดย คุณกัมม์แห่งพันทิป (http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2007/04/K5289170/K5289170.html#14)

ในกรมทหารมหาดเล็กนั้นโปรดฯ ให้พระยาสุรศักดิ์มนตรี (แสง ชูโต) จางวางมหาดเล็ก เป็นนายพันโท ฯ ผู้บังคับการ ให้เจ้าพระยาภาสกรวงศ์เมื่อยังเป็นนายราชาณัตยานุหารเป็นนายพันตรี ฯ ตำแหน่งแอดชุแตนต์  ครั้นพระยาสุรศักดิ์มนตรี (แสง ชูโต) ถึงอนิจกรรม ทรงพระกรุณาโปรดฯเลื่อนนายราชาณัตยานุหาร ขึ้นเป็นพระยาภาสกรวงศ์ วรราชาณัตินฤปรัตนสุปรีย์ มีตำแหน่งเป็นราชเลขานุการ ว่าที่จางวางมหาดเล็ก และเป็นนายพันโทบังคับการกรมทหารมหาดเล็กด้วย

ตำแหน่งนายพันตรีเช่นกัน

 ;D


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: นิลนนท์ ที่ 27 ก.ค. 12, 14:16
ลองทายที่มาของคำลากเข้าความพวกนี้เล่น ๆ ครับ

ก้นเด่น   
สเตแท่น
กระดานแฉน
กัดฟันมัน
ฝาสุภเรศ
คัตลอก   
อยู่ในฟอร์ม
มณีเนตร
มัศสิน   
โกสน(ต้นไม้)
สีป้าย


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 27 ก.ค. 12, 14:26
สเตแท่น - Station
กัดฟันมัน - Government
ฝาสุภเรศ - ฟอสฟอรัส (phosphorus)
คัตลอก   - Catalog
อยู่ในฟอร์ม - Uniform


กระทู้: อยากทราบคำทับศัพท์ภาษาอังกฤษที่ใช้ในสมัยรัชกาลรัชกาลที่ 4-6 พร้อมตัวอย่างค่ะ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 27 ก.ค. 12, 22:20
ก้นเด่น      =  condenser
กะดานแฉน =  credential
มณีเนตร    =  money net
มัคสิน       =  magazine
โกสน       =  croton
สีป้าย       =  sepoy

 ;D