เรือนไทย

 เมื่อวานซืนเพิ่งไปเมืองเพชรมาครับ เป็นเมืองแห่งศิลปวัฒนธรรมแล้วก็อาหารอร่อยจริงๆ ผู้คนก็มีน้ำใจมากๆ

ที่น่าสนใจที่สุดก็คือ ศิลปกรรมสมัยอยุธยา ที่หลงเหลืออยู่ค่อนข้างมาก จนมีคำกล่าวว่าเพชรบุรีคืออยุธยาที่มีชีวิต ผมว่าไม่เกินจริงเลยสักนิด

ทุกๆวัดที่ไปทำให้ผมกับเพื่อนอ้าปากค้างด้วยความตื่นตะลึง ไม่ว่าจะเป็นงานจิตรกรรมหรือปูนปั้น จนอิจฉาคนเมืองเพชรอยู่ตะหงิด

มีเรื่องอยากเล่าเยอะแยะเลยครับ แต่เกรงใจเจ้าของกระทู้จัง อย่าว่ากันนะครับ ผมติดใจเมืองเพชรเสียแล้ว

 จะเห็นว่าท่านยืนอยู่โดยมี ฝูงกระต่ายล้อมรอบ ช่างปั้นเขาตั้งใจให้สื่อถึง ว่าได้ทำงานนี้ในปีมหามงคลที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงครองราชย์ ครบ 60 ปี

 สวัสดีครับ คุณtuka007 ขออนุญาตเข้ามาร่วมตอบกระทู้ด้วยนะครับ เห็นภาพปูนปั้นสวยขนาดนี้แล้วอดมือไว้ไม่อยู่ครับ เจ้าของกระทู้ถ่ายรูปเก่งจังครับ


ปล. ถ้าภาพในความเห็นเพิ่มเติมที่ 8 เรียกว่าสั่น แล้วภาพในความเห็นเพิ่มเติมที่ 5 จะเรียกว่าอะไรหว่า อิอิ

ปล.2 ผมจะโต้กลับเรื่องฐานชุกชีวัดพลับพลาชัยมั้ยหว่า หิหิ

 ไม่เฉพาะฐานชุกชีวัดพลับพลาชัยหรอกครับคุณติบอ ผมกำลังล้มละลายทางปัญญากับภาพอีกเป็นจำนวนมากที่ใช้การไม่ได้แล้วต้องลบทิ้ง

คุณรู้ไหมว่ามันต้องเสียเวลาขนาดไหนที่จะต้องดั้นด้นไปถึงเมืองเพชรเพียงเพื่อจะกลับมาให้โดนเย้ยหยันว่าถ่ายรูปไม่เป็นสับปะรดขลุ่ย

ลายรดน้ำที่พระบาทพระไสยาสน์ตีนเขาวังที่บรรจงถ่ายอยู่เป็นนานก็ใช้ไม่ได้ เพราะมันสั่นจนดูแทบไม่เป็นเรื่อง

วันหลังคุณถ่ายเองแล้วกัน อ้อ ลืมบอกไป ใช้ เมมให้หมดด้วยล่ะ ผมเสียดายของเดี๋ยวต้องกลับมาถ่ายปลาทองที่บ้านเล่นอีก

 งดงามมาก
ขอบคุณครับ

 ท่าจะเป็นแผนไม่แบ่งขนมเมืองเพชร
ซื้อที่สุพรรณกินก็ได้
รสชาติตรงปากตรงใจเรามากกว่า

แต่ยังไงก็อยากชิมฟรีเน๊าะ

 ขอบคุณมากครับ คุณโพธิ์ สำหรับ ภาพพระบาทพระเจ้าไสยาสน์วัดพระนอน เพียรพยายามถ่ายมาหลายต่อหลายครั้งแล้วก็ยังไม่ประสบผล ที่สนใจก็เพราะมันเป็นศิลปะอยุธยานั่นแหละครับ

ผมตาไม่ค่อยดีครับ คุณตูก้า เลยมองไม่เห็นอะไรสักตัวแม้แต่มด ช่างก็มีไอเดียอะไรเล็กๆน้อยๆน่ารักจริงๆ

 เห็นทีคราวนี้ถ้าจะไปเพชรบุรีผมคงต้องไปเยี่ยมชมวัดจันทราวาสของคุณtukaเสียแล้วล่ะครับ
ปูนปั้นสวยขนาดนี้ มีหรือจะไม่ไปได้


ปล. คนต่างจังหวัดอย่างผมขออนุญาตเรียนถามคนเพชรคุณtuka เรื่อง "ที่กิน" หน่อยนะครับ
แต่ถ้าคุณtuka เห็นว่าไม่เหมาะสมที่จะตอบความเห็นเพิ่มเติมลงในกระทู้ ขอเป็นหลังไมค์ก็ได้ครับผม

 วัดคงคารามมีตู้พระธรรมสมัยอยุธยาสวยๆหลายใบ คิดว่าคราวหน้าคงจะไปเยี่ยมชม ครั้งก่อนไม่ได้เข้าไปก็เสียดายเหมือนกันครับ

 เพชรบุรีมีอาคารไม้เหลืออยู่เยอะมากครับ ในฐานะที่ไม่ถูกทำลายไปด้วยฝีมือพม่าข้าศึก

โบสถ์ไม้เก่ายังมีอยู่หลายที่ อย่างที่บางเค็มวัดหนึ่ง มีลายไม้แกะแบบพื้นบ้าน หรือที่เพชรบุรีวันนั้นผมเดินหลงไปก็มีโบสถ์ไม้หลังกระจ้อยร่อยน่ารักมาก ถึงจะเป็นของซ่อมใหม่แล้วก็ตาม

แน่นอนว่าอาคารไม้ที่โด่งดังที่สุดในประเทศไทยหลังหนึ่งก็อยู่ในเพชรบุรี ใครนึกไม่ออกลองไปกินก๋วยเตี๋ยวน้ำแดงหน้าวัดใหญ่สุวรรณารามดูครับ

 มีสองตัวซ้อนกัน((ขอโทษนะคะถ้าใช้คำผิด))

 งามแท้ๆ

 ผมขอรอดูรูปจากคุณตูก้าละกันนะคับ

 ที่นี่ทำแปลกนะครับ ทำสาหร่ายมีหัวนาคเป็นมกรคายเหรามีตีน ไม่ใช่นาคธรรมดา

 สวัสดีครับคุณ Tuka007
งานใหม่ก็สวยน่าชมอยู่ไม่น้อย
แต่ก็อยากชมงานเก่าๆ ด้วย
ถ้าคุณ Tuka พอมีเวลาว่าง
หามาฝาก จะขอบคุณมากครับ

 สวัสดีค่ะ คุณโพธิ์ ไปเก็บภาพมาฝากคุณโพธิ์ และเพื่อนๆไว้เกือบร้อยภาพ แต่ตอนนี้เครื่องที่ลงรูปไว้ เกิด รวน ขึ้นมา กำลังพยายามแก้ไข อยู่ค่ะ ((เสียดายมาก เพราะมีรูปพระปรางวค์วัดมหาธาตุ ที่ได้ แสงสวยมาก))

 ขอบคุณคุณตูก้ามากครับสำหรับรูปวัดมหาธาตุ

ในวัดนี้มีของดีจำนวนมากมายมหาศาล ถึงแม้ว่าจะโดนซ่อมโดนปรับปรุงเสียจนจำไม่ได้ แต่ถ้ามองใกล้ๆนานๆ หน่อย ก็จะเห็นของดีแอบๆอยู่ในซอก

เช่น  เสมาวัดนี้แตกลายได้กล้านักหนาหาเทียบยาก

นพศูลของเก่าที่กองไว้ริมระเบียงคด

ที่สำคัญที่สุดก็คือจิตรกรรมสมัยอยุธยาตอนปลาย (หรืออาจเป็นรัตนโกสินทร์ตอนต้น) บริเวณผนังด้านแป ทางขวาของพระประธาน ไม่น่าเชื่อว่ายังคงเหลืออยู่ถึงปัจจุบันท่ามกลางจิตรกรรมไทยแนวตะวันตกสมัยหลังที่รายล้อมอยู่ทุกด้าน

ฝีมือช่างครูก็ยังคงเป็นครูอยู่วันยังค่ำ ลูกหลานจะย่ำยีอย่างไรก็ฉายแสงอยู่ได้มาตลอด


ยังมีความน่าสนใจอีกหลายอย่างครับ ประตูหลังของวัด ทางผนังหุ้มกลองสกัดหลัง ก็อาจเป็นไปได้ทีจะเจาะเพิ่มเติม


ว่างๆคุณตูก้าช่วยนำเที่ยวอีกนะครับ

 คุณตูก้าถ่ายได้ใจมากครับ แสดงว่าเก็บรายละเอียดถึงลูกถึงคนจริงๆ ถ้าเป็นไปได้อยากจะชมจิตรกรรมด้านแปทางขวาของพระประธาน ท้ายๆโบสถ์น่ะครับ เห็นแล้วไม่รู้ว่าจะอยู่ได้นานอีกเท่าไรกัน

 เก่งจังเลยตับผมๆได้ความรู้ขึ้นอีกมากเลยคับจะไปอยู่เพชรอยู่แล้วต้องรีบศึกษาเรื่องเมืองเพชรมากๆสิแล้วคับผม

 ขอบคุณค่ะ คุณทามะ ....อย่าชมกันเอง ออกอากาศมากสิคะ..

 อะจึ๋ย....มาสองครั้งเลย ..ขออภัยค่ะ ..  แหะ  แหะ

 วัดไผ่ล้อมเป็นวัดสำคัญวัดหนึ่งที่ให้ข้อมูลเกี่ยวกับเหตุการณ์สมัยอยุธยาไว้มากมายทีเดียวครับ

โดยเฉพาะความนิยมในการไปสืบพุทธศาสนาที่ลังกาทวีป

สายโซ่ที่ห้อยลงมาจากสุมนกูฏ แสดงให้เห็นสายศรัทธาของพระเถระสมัยนั้น ที่ต้องลำบากปีนขึ้นเขา ไม่มีบันได้ ต้องไต่โซ่เอา โซ่ขาดก็คงถึงนิพพานกันพอดี


เคยเห็นอีกที่ก็ตำหนักพระพุทธโฆษาจารย์ อยุธยาครับ คาดว่าน่าจะรุ่นราวคราวเดียวกัน  

ปูนปั้นที่นี่สามารถเทียบเคียงได้กับวัดบรมพุทธาราม อันพระเพทราชาสร้างไว้ในเมืองหลวง แต่ก็คงเอกลักษณ์สกุลช่างเมืองเพชรไว้ไม่เสื่อมคลาย


ผมแปลกใจอยู่บ้างว่าทำไมจึงต้องทำผนังอาคารถึงสองชั้น โดยเฉพาะในชั้นที่คุณตูก้าถ่ายมา ถ้าทำแล้วด้านในก็คงจะมืด
ลายปูนปั้นคงจะล้อแสงเทียนสว่างววบจับอกจับใจ

อย่างน้อยก็คงสวยกว่าท้าแดดอยู่อย่างนี้

 วัดกำแพงแลง  

เทวสถานที่ขอมสร้างไว้ ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ในอาณาจักรขอมโบราณ อันมีอยู่ที่วัดกำแพงแลง จังหวัดเพชรบุรี ซึ่งทางกรมศิลปากรได้จดทะเบียนไว้เป็นโบราณวัตถุของชาติเรียบร้อยแล้ว เมื่อวันที่ 25 กพ. 2478 เทวาลัยวัดกำแพงแลงแห่งนี้ประดิษฐานอยู่ทางทิสตะวันออกของตัวจังหวัดเพชรบุรี ห่างจากพระปรางค์วัดมหาธาตุไปประมาณ 1 กม.เศษอยู่ภายในเขตเทศบาลเมือง เทวสถานปราสาทศิลาแลงนี้มี 5 องค์ด้วยกัน บริเวณปราสาทล้อมด้วยกำแพงศิลาแลง กำแพงด้านเหนือ-ใต้ ยาวด้านละ47 เมตร มีประตูเข้าทั้ง 2 ด้าน กำแพงด้านทิศตะวันออก-ตก ยาวด้านละ 72 เมตร มีประตูเข้าทั้ง 2 ด้าน รวมเป็น 4 ประตู ผนังกำแพงสูง 5 ศอก กว้าง 2 ศอก มีตัวกำแพงเป็นบัวสัดส่วนสวยงาม เนื้อที่ภายในกำแพงประมาณ 4 ไร่เศษ

 ภายในกำแพงแลงมีหลักฐานแสดงว่ามีพระสงฆ์มาจำพรรษาอยู่หลายสมัย สมัยอยุธยามีผู้ศรัทธาสร้างอุโบสถขึ้นทิศใต้ ห่างจากปราสาทประมาณ 10วาเศษแต่ยังไม่เสร็จสมบูรณ์ เมื่อ พศ. 2497 พระสุวรรณมุนีเจ้าคณะเพชรบุรีได้ส่งพระสงฆ์ไปอยู่เริ่มสำนักวิปัสนากัมมัฏฐานขึ้นภายในวัดกำแพงแลง ในขณะที่ทำการขุดถากถางนั้นได้ขุดพบเทวรูปสันนิษฐานว่าเป็นเทวรูปเพระแม่เจ้าอุมาภควดี จึงนำไปเก็บรักษาที่ศาสากลางเพชรบรุ ต่อมาได้มีการสร้างกุฎี สำนักอุบาสิกา หอสวดมนต์ และพระอุโบสถแบบจตุรมุข ความจริงโบราณสถานแทบทุกแห่ง ส่วนมากได้อาศัยพระสงฆ์ในพระพุทธศาสนา เข้าครอบครองรักษา เพื่อก่อให้เกิดศรัทธาแก่ตนเองและชาวบ้าน ดีกว่าปล่อยไว้ตามธรรมชาติ ฉะนั้นปราสาทศิลาแลงแห่งนี้นับเป็นของดีเมืองเพชรชิ้นเอกที่มีเพื่ออนุชนรุ่นหลังได้ศึกษาหาความรู้ทั้งทางโบราณคดีและทางประวัติศาสตร์ควบคู่กันไป

 ออกจากวัดกำแพงแลง เลี้ยวซ้ายไปจนสุดถนนโพธิ์การ้องเลี้ยวซ้ายอีกที จะพบกับ วัดใหญ่สุวรรณารามค่ะ ((ถ้าไปถึงตอนเที่ยงแวะกินก๋วยเตี๋ยวหมูน้ำแดงหน้าวัดก่อนนะคะ  ..ห้ามพลาดเชียวค่ะ))



วัดใหญ่สุวรรณาราม เป็นวัดสำคัญของจังหวัดเพชรบุรี วัดนี้สร้างขึ้นในสมัยอยุธยา แต่มีบางท่านให้ความเห็นว่าอาจมีมาก่อนสมัยอยุธยาก็ได้ โดยพิจารณาแบบอย่างใบสีมาคู่ศิลาทรายแดงรอบพระอุโบสถ ว่าน่าจะเก่าก่อนสมัยอยุธยา รวมทั้งพระพุทธรูปอีกองค์หนึ่งซึ่งอยู่บนฐานชุกชีหลังพระประธานปัจจุบัน เข้าใจว่าจะเป็นพระประธานองค์เดิมแต่ข้อสันนิษฐานนี้ยังไม่เป็นที่ยุติ


วัดนี้แต่เดิมเรียกชื่อว่า วัดใหม่ จนเมื่อพระสุวรรณมุณีหรือสมเด็จแตงโม พระราชาคณะสำคัญรูปหนึ่งของจังหวัดเพชรบุรี ในรัชสมัยสมเด็จพระศรีสรรเพชรญ์ที่ 8 (สมเด็จพระเจ้าเสือ) ได้ปฏิสังขรณ์วัดนี้ขึ้นแล้ว จึงเปลี่ยนชื่อเป็น "วัดสุวรรณาราม" แต่ชาวบ้านยังคงเรียกว่า "วัดใหญ่" อยู่ก็มีจึงทำให้เรียกชื่อรวมในบางครั้งว่า วัดใหญ่สุวรรณาราม และชื่อนี้ได้กลายมาเป็นชื่อที่เรียกเป็นทางการอยู่ในปัจจุบัน

 ผนังด้านเหนือและด้านไต้ไม่มีหน้าต่าง มีเสารับเชิงชายนอกผนังทั้งด้านเหนือและด้านใต้ เป็นเสาย่อเหลี่ยมไม้สิบสองทุกต้น มีบานประตูเข้าทางด้านหน้า 2 ประตู ระหว่างประตูคู่นี้ มีหน้าต่างอยู่กลาง ใหญ่กว่าประตูมาก และอยู่สูงกว่าระดับประตู ด้านหน้ามีประตู 2 ประตู บานประตูและหน้าต่างด้านนอกทาสีแดง ด้านในเขียนเป็นภาพสีรูปทวารบาล

ผนังด้านเหนือและด้านใต้ มีภาพจิตรกรรมฝาฝนังเป็นภาพเทพชุมนุมผนังละ 5 แถว ผนังด้านหน้าพระประธานเขียนเป็นภาพมารผจญ ผนังด้านหลังพระประธานเป็นลายก้านขด นับเป็นจิตกรรมที่งดงามซึ่งมีตั้งแต่สมัยอยุธยายกเว้นบางตอนที่เขียนซ่อมแซมใหม่

 สุดยอดค่ะ คุณtuka007 สวยมาก มีการนำมุมมองแปลกๆมาให้ชมด้วย รูปที่56 ไงค่ะ ได้รับความรู้เพิ่มขึ้นด้วย ขอบคุณค่ะ

 ความเห็นที่ 134 คิดว่าเหมือนเสมาทวาราวดี ที่ปรากฏที่เขมรครับ ลายดอกไม้บานนั่นอาจเป็นธรรมจักรอยู่บนเสาก็ได้

ส่วนที่ว่าเป็นหนุมานหรือไม่นั่น ในความเห็นที่ 135 อาจเป็นสุครีพถอนต้นรังก็ได้ ดูจากท่าทางนะครับ

 ใครไปเมืองเพชรแล้วไม่ได้ดูวัดใหญ่สุวรรณารามก็เหมือนไม่ได้ไปครับ พอๆกับมากรุงเทพแล้วต้องไปวัดโพธิ์ฉะนั้น

เทพชุมนุมที่นี่ก็ไม่เหมือนทีใดในเมืองไทย เพราะผนังแปทั้งสองด้านเขียนแต่เทพชุมนุมเพียงด้านเดียวโดยไม่มีเรื่องอื่น (เช่นพุทธประวัติ ชาดก) แทรกเลย

อาจจะเป็นการแก้ปัญหาของช่างเกี่ยวกับการขาดแคลนหน้าต่าง ก็เป็นได้  


แถวเทวาพนมมือหันหน้าไปทิศทางเดียวกันเหมือนจะเป็นเส้นนำสายตาสู่องค์พระประธาน สีแดงก่ำที่ครอบงำบรรยากาศทั้งหมดก็นำความศักดิ์สิทธิ์มาสู่อาคาร

สังเกตกนกครับ แตกลายไม่ซ้ำกันสักตัว ฝีมือช่างเทวดาจริงๆ

 งามมากแม้จะผ่านกาลเวลา และน้ำมือมนุษย์ที่ไร้ความคิดและจิตวิญญาณแห่งมนุษย์ที่แท้จริง ขอบคุณที่เห็นคุณค่า และขอบคุณมากค่ะที่แบ่งปันความงามมาให้ชม

เด็กบ้านแหลม
เพชรบุรีค่ะ

 ขอแสดงความเห็นครับ

คห.137  หน้าบันเป็นเลข ๕ กลับด้าน  เป็นหน้าบันเดียวที่ทำแบบนี้ คิดว่าไม่มีที่ไหนอีกแล้ว
ในขณะที่หน้าบันของระเบียงคตด้านอื่นๆเป็นเลข ๕ ปกติ

ครูบาอาจารย์หลายๆท่านว่า เป็นเพราะระเบียงคตนี้ซ่อมในสมัยร.5 แล้ว ร.5 ยังเคยเสด็จมาและเกี่ยวข้องกับวัดนี้ ช่างจึงทำหน้าบันเป็นเลข ๕

แต่ที่กลับด้าน 1 หน้าบันนั้น อาจเป็นเพราะหมายถึง รัชกาลที่ 5 พระองค์ท่านสิ้นแล้ว แล้วสู่สวรรย์คาลัยแล้ว

 ขอบคุณคุณติบอที่เอาภาพน่ารักๆมาฝากครับ แต่เผอิญรูปนี้ผมมีแล้ว ขอคืนให้คุณเหมือนเดิมนะครับ

 ศิลปะปูนปั้นเมืองเพชรบุรี

เมื่อวันที่3  กรกฎาคม  2549  ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)  จัดการบรรยายเรื่อง  ศิลปะปูนปั้นเมืองเพชรบุรี โดย คุณขนิษฐา นิลผึ้ง  ซึ่งเป็นผลงานวิจัยในระดับปริญญาโท สาขาสื่อสารมวลชน  คณะวารสารศาสตร์และสื่อสารมวลชน  มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  

คุณขนิษฐา  กล่าวถึงวัตถุประสงค์ของงานวิจัยว่า  เพื่อศึกษาบทบาทหน้าที่ของงานปูนปั้นเมืองเพชรที่มีต่อระดับปัจเจกบุคคล  ระดับชุมชน และระดับสังคมทั้งจากทัศนะของ ช่างปูนปั้น (Sender) และ ผู้เสพผลงาน (Receiver) จากการตรวจสอบงานวิจัยที่ผ่านมาพบว่า  งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับศิลปะปูนปั้นเมืองเพชรมีผู้ศึกษาในแง่มุมของ  มานุษยวิทยา และ โบราณคดี ซึ่งเน้นในเรื่องของการสืบเนื่องและการเปลี่ยนแปลง  แต่ยังไม่มีการศึกษาในแง่มุมของการสื่อสารเท่าใดนัก  ซึ่งการศึกษาปูนปั้นในแง่ของการสื่อสารจะทำให้เกิดการมองคนในแง่ของจิตวิญญาณ  
ความคิด  และโลกทัศน์ที่ซ่อนอย่างแยบยลในงานปูนปั้น   อีกทั้งคุณขนิษฐา เป็นคนจังหวัดเพชรบุรี ซึ่งมีการซึมซับงานปูนปั้นมาโดยตลอด  โดยคุณขนิษฐามองว่างานปูนปั้นมิใช่เพียงแค่งานศิลปะที่มีค่าแค่ความงดงามเท่านั้น  แต่ตัวงานยังแฝงไปด้วยความหมาย และแนวคิด อีกทั้งกระบวนการผลิตยังต้องอาศัยเวลา  ความชำนาญ  และความตั้งใจในการผลิตผลงานแต่ละชิ้น  ดังนั้นการสื่อสารในงานปูนปั้นจึงไม่ได้มีต่อผู้รับสารผ่านผลงานที่เสร็จสมบูรณ์แล้วเท่านั้น  แต่เบื้องหลังการสร้างสรรค์ผลงานนั้นยังเป็นกระบวนการสื่อสารที่มีคุณค่าต่อผู้สร้างงานด้วย

ทฤษฎีที่ใช้ในงานวิจัย
คุณขนิษฐากล่าวว่าในการวิจัยนี้ได้ใช้ แนวคิดเกี่ยวกับ สื่อพื้นบ้าน  และ ทฤษฎีหน้าที่นิยม (Functionalism)  โดยแนวคิดสื่อพื้นบ้านได้อธิบายว่า  สังคมและวัฒนธรรมนั้นเป็นส่วนหนึ่งที่ดำรงอยู่ล้อมรอบตัวมนุษย์  เป็นสองสิ่งที่แยกจากกันไม่ได้และมีความสัมพันธ์ซึ่งกันและกันอย่างลึกซึ้ง  สิ่งที่แยกสังคมหนึ่งว่าแตกต่างจากอีกสังคมหนึ่งก็คือ วัฒนธรรม  ซึ่งตอบสนองทางด้านสังคมและจิตใจของมนุษย์ด้วย  อย่างไรก็ตามสิ่งที่เกิดขึ้นควบคู่กับวัฒนธรรมก็คือ  การสื่อสาร จึงอาจกล่าวได้ว่าที่ใดมีวัฒนธรรม  ที่นั่นต้องมีการสื่อสารเพราะการถ่ายทอดวัฒนธรรมจะต้องอาศัยการ
สื่อสารเป็นหลัก  งานปูนปั้นนั้นถือเป็นสื่อพื้นบ้านที่ผ่านช่องทางการสื่อสารที่มีความเป็นมาและมีความนิยมในท้องถิ่น  งานปูนปั้นเมืองเพชรจึงมีลักษณะของท้องถิ่น และมีลักษณะเฉพาะตัว  เนื่องจากงานปูนปั้นเป็นงานที่มีการผลิตซ้ำและมีการสืบทอดตลอดมาซึ่งเป็นหลักประกันต่อความต่อเนื่องยืนยาวและการดำรงอยู่ได้ของปูนปั้นนี้เพราะการมีบทบาทและหน้าที่นั่นเอง

สำหรับทฤษฎีหน้าที่นิยมกล่าวว่า ส่วนประกอบย่อยทุกส่วนจะต้องทำหน้าที่ให้ดีที่สุดเพื่อความมีเสถียรภาพของสังคม  การสื่อสารซึ่งถือว่าเป็นกระบวนการหนึ่งในสังคมจึงเข้ามารวมอยู่กันกับมนุษย์ที่รวมอยู่กันเป็นสังคม  ทำให้เกิดการรวมตัวและก่อให้เกิดความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน  การที่งานปูนปั้นดำรงอยู่ได้เนื่องจากหน้าที่ที่สืบเนื่องนั่นเอง  โดยแบ่งออกเป็นระดับปัจเจกบุคคล  ระดับชุมชน  และในระดับสังคม

งานปูนปั้นเมืองเพชรบุรี
งานปูนปั้นถือเป็นงานวิจิตรศิลป์ และเป็นสื่อพื้นบ้านประเภทประติมากรรม  ซึ่งจัดทำขึ้นในศาสนสถานเพื่อสื่อถึงโลกทัศน์ทางพุทธศาสนา  ลวดลายบนปูนปั้นจะมีสองลักษณะคือ ลวดลายที่สื่อถึงเรื่องราว  เช่นลายที่สื่อถึงคำสอนของพระพุทธเจ้า  และลายที่ไม่สื่อเรื่องราว เช่นลายดอกไม้  ลายก้ามปู  เป็นต้น  ลวดลายเหล่านี้เป็นศิลปะที่สืบทอด
กันมาซึ่งส่วนใหญ่ผูกพันอยู่กับวัดจึงทำให้เกิดกลุ่มช่างตามวัดต่างๆในเพชรบุรี  เช่นกลุ่มช่างวัดเกาะ  กลุ่มช่างวัดมหาธาตุ   ซึ่งแต่ละกลุ่มช่างก็จะมีการเน้นเอกลักษณ์ของตนให้เห็นเด่นชัด  และด้วยคุณภาพของปูนทำให้ช่างสามารถปั้นลายปูนปั้นที่ละเอียดและซับซ้อน  อีกทั้งความคงทนของปูนทำให้งานปูนปั้นหลายชิ้นคงสภาพได้นานจึงทำให้การสืบทอดงานปูนปั้นคงอยู่จนถึงปัจจุบัน  ด้วยเหตุนี้งานปูนปั้นเมืองเพชรจึงเป็นงานที่มีความโดดเด่นเป็นที่ยอมรับของคนทั่วไป  คุณขนิษฐากล่าวว่า สามารถจำแนกงานปูนปั้นเมืองเพชรได้เป็นสองลักษณะคือ  งานปูนปั้นในสมัยอยุธยา  และ งานปูนปั้นในสมัยรัตนโกสินทร์

งานปูนปั้นสมัยอยุธยา  ได้รับการยกย่องว่าเป็นงานปูนปั้นฝีมือที่มีลวดลายงดงาม จนอยากที่จะหาผู้ใดสามารถทำตามได้  โดยปูนปั้นในสมัยอยุธยาจะปรากฏในโบราณสถานสี่แห่งคือ   วัดใหญ่สุวรรณราราม   วัดสระบัว  วัดไผ่ล้อม  และวัดเขาบันไดอิฐ   ผลงานปูนปั้นที่ปรากฏตามโบราณสถานเหล่านี้ถือได้ว่าเป็นผลงานชั้นครูที่เป็นแบบอย่างให้ช่างรุ่นต่อมาได้ศึกษามาจนถึงปัจจุบัน




งานปูนปั้นในสมัยรัตนโกสินทร์ เป็นงานปูนปั้นที่พัฒนามาจากสมัยอยุธยา  แต่มีการใส่ลวดลายตามความคิดสร้างสรรค์ของช่างลงไปด้วยเช่นงานปูนปั้นหน้าบันพระวิหารหลวง  วัดมหาธาตุวรวิหาร  นอกจากนี้ยังมีปูนปั้นที่เป็นภาพล้อบุคคลด้านการเมืองที่แฝงถึงการเสียดสี และแง่คิดต่างๆไว้  เช่นงานของช่างทองด้วง  เอมโอษฐ  


บทบาทหน้าที่ของปูนปั้นเมืองเพชร
คุณขนิษฐากล่าวว่า  งานปูนปั้นมีการสื่อสารเป็นส่วนผสมอยู่  อีกทั้งเป็นสื่อวัตถุในท้องถิ่นที่มีรากฐานยาวนานทางประวัติศาสตร์  ซึ่งสามารถส่งต่อความคิด  ความเชื่อจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่ง  ทั้งในแง่ของเนื้อหาที่เป็นศิลปวัฒนธรรมและส่วนที่เป็นชีวิตวัฒนธรรม  ในการวิเคราะห์บทบาทหน้าที่ของปูนปั้นจะเป็นการศึกษาบทบาทหน้าที่ของปูนปั้นที่มีต่อปัจเจกบุคคล  ชุมชน  และสังคม  ดังนี้

   บทบาทของปูนปั้นที่มีต่อปัจเจกบุคคล ในแง่มุมของหน้าที่ที่สืบเนื่องนั้นพบว่าหน้าที่ที่สำคัญคือการสร้างสมาธิซึ่งเป็นบทบาทที่สืบเนื่องยาวนานมาจนถึงปัจจุบัน  เพราะกระบวนการปั้นปูนเป็นกระบวนการที่ตั้งใจในการถ่ายทอดอารมณ์  ความคิด และความศรัทธาลงในผลงาน  โดยผู้ปั้นต้องประสานความรู้สึก  การมองเห็น  การรับรู้ และการสัมผัสเข้าเป็นหนึ่งเดียวในการถ่ายทอดผลงานให้กลายเป็นงานปูนปั้น  ซึ่งภาวะการทำงานเช่นนี้ทำให้เกิดสมาธิกับตัวผู้ปั้น  นอกจากนี้ยังมีหน้าที่ใน การพัฒนาตนเอง (Self - Formation) ซึ่งได้มาจากการปั้นปูน  ทำให้เกิดบุคลิกภาพด้านต่างๆ เช่น  ความอดทน  ทักษะการทำงาน  จริยธรรมคุณธรรม  และพัฒนาการทางอารมณ์  และหน้าที่สุดท้ายคือ พัฒนาความคิดสร้างสรรค์และเสริมสร้างจินตนาการ ที่ถึงแม้ว่าการสร้างสรรค์งานของช่างจะเป็นแบบแผนที่สืบทอดกันต่อๆมา  แต่การทำงานของช่างเมืองเพชรไม่ได้จำกัดอยู่ในขนบนิยมที่ครูอาจารย์กำหนดไว้ทั้งหมด  แต่ก็มีการคิดสร้างสรรค์ลวดลายใหม่ๆ เช่นกัน
   บทบาทของปูนปั้นที่มีต่อชุมชน  หน้าที่ประการแรกก็คือหน้าที่ในการอนุรักษ์และสืบสานศิลปะไทยซึ่งเป็นการสืบทอดการปั้น  ค่านิยม  ความคิด  และความเชื่อจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่งที่มีลักษณะเป็นนามธรรมให้เห็นเป็นรูปธรรม  เช่นการปั้นลายที่ฐานพระ ที่เป็นวงกลมจะสื่อความหมายของธรรมจักร  ถ้าเป็นสี่เหลี่ยมจะสื่อความหมายถึงเนื้อนาบุญ  เป็นต้น  หน้าที่ต่อมาคือหน้าที่ในการสืบทอดภูมิปัญญา  เช่นการนำวัตถุดิบในท้องถิ่นมาใช้ซึ่งเป็นการแสดงถึงการเรียนรู้ของคนในชุมชน  การแก้ปัญหาพื้นที่ว่างในอาคารศาสนสถาน ซึ่งปูนปั้นใช้เป็นสิ่งตกแต่งที่มีความหมาย และสาระแฝงอยู่ในชิ้นงาน ทำให้ศาสนสถานนั้นมีความสำคัญและสวยงามมากยิ่งขึ้น  และสุดท้ายหน้าที่ในการสะท้อนและสร้างอัตลักษณ์ที่สะท้อนความเป็นตัวตนของคนในท้องถิ่น โดยแบ่งเป็นระดับปัจเจกบุคคล โดยลายแต่ละลายเป็นสิ่งที่บ่งบอกถึงอัตลักษณ์ของช่างแต่ละคน  และ  อัตลักษณ์ร่วมของชุมชน (collective identity)  เพราะลายปูนปั้นเป็นแหล่งรวมของความรู้สึกนึกคิด  รายละเอียดวัฒนธรรมของท้องถิ่น  โดยคุณขนิษฐากล่าวว่าจากการสัมภาษณ์ช่างได้สรุปสิ่งที่เป็นอัตลักษณ์ร่วมของช่างเมืองเพชรได้คือ ปูนปั้นเมืองเพชรเป็นงานปูนปั้นสดโดยไม่ใช้แบบพิมพ์ใดๆ  การออกแบบลายที่ไม่สมมาตรโดยเฉพาะบริเวณหน้าจั่ว  การบากลาย การปั้นลาย  และการครอบครูที่แสดงถึงแบบแผนและบรรทัดฐานของกลุ่มช่างแต่ละสำนัก  และการเข้าพิธีการครอบครูเป็นการแสดงถึงการยอมรับการฝึกฝนของลูกศิษย์ สู่ครูช่าง  หน้าที่สุดท้ายคือหน้าที่ในการสร้างอาชีพ  ซึ่งอาชีพปั้นปูนเป็นอาชีพที่มีมาช้านาน เป็นหน้าที่ที่สำคัญในเชิงเศรษฐกิจ  เพราะช่างปูนปั้นไม่สามารถอยู่ได้ด้วยแรงศรัทธา หรืออุดมคติเพียงอย่างเดียว  แต่ต้องอยู่ไปพร้อมๆกับระบบเศรษฐกิจด้วย
   บทบาทของปูนปั้นที่มีต่อสังคม  ได้แก่หน้าที่ในการบันทึกประวัติศาสตร์ ปูนปั้นทำหน้าที่บันทึกสารในทางโลกได้แก่เหตุการณ์บ้านเมืองต่างๆ  และบันทึกวิถีชีวิตต่างๆของคนในสังคม  นอกจากนี้ยังมีหน้าที่ในการวิพากษ์วิจารณ์สังคม  เช่นการปั้นล้อเลียนการเมืองของช่างทองด้วง  เอมโอษฐ  หน้าที่ในการสืบทอดวรรณกรรมที่สำคัญของไทย เช่นเรื่องรามเกียรติ์  และพระอภัยมณี  หน้าที่การเป็นแหล่งข้อมูลสืบค้นด้านอารยธรรม และเป็นพยานหลักฐานทางโบราณคดี  และสุดท้ายหน้าที่ในการโยงใยสมาชิกในสังคมให้เข้าไปผูกพันกับ  ระบบค่านิยมในสังคม (Socialisation)  เนื่องจากปูนปั้นเป็นงานฝีมือที่เกิดจากช่างในท้องถิ่น  ในงานปูนปั้นจึงเป็นที่บรรจุความคิด  ความเชื่อ  ค่านิยม  ผ่านรูปแบบของงานปูนปั้นซึ่งถือเป็นคุณค่าอย่างหนึ่งที่ช่างได้หยิบยื่นให้กับสมาชิกในสังคม  อีกทั้งยังเป็นวิธีในการสอนให้สมาชิกในชุมชนเรียนรู้วัฒนธรรมในทางอ้อมอีกด้วย เช่นความเชื่อถือในระบบพระมหากษัตริย์  ความกตัญญูกตเวที  และการทำความดีละเว้นความชั่ว เป็นต้น






ข้อค้นพบจากการวิจัย
คุณขนิษฐากล่าวว่า  จากการวิจัยสามารถแบ่งประเด็นได้คือ  ปูนปั้นคน   ซึ่งจากที่กล่าวมาว่าการปั้นปูนจะต้องใช้สมาธิ  ความอดทน  การบ่มเพาะคุณธรรมและจริยธรรมนั้น  เป็นหน้าที่สำคัญที่สืบทอดมาจนถึงปัจจุบัน  จึงกล่าวได้ว่าปูนปั้นไม่ใช่เพียงแค่การปั้นปูนขึ้นมาเท่านั้น หากแต่ยังเป็นการปั้นคนให้มีลักษณะดังกล่าวขึ้นมาในคราวเดียวกัน  ซึ่งส่งผลให้ช่างปั้นมีการพัฒนาบุคลิกภาพในด้านต่างๆ  ประเด็นถัดมาคือ  ปัจจัยในการธำรงรักษาสื่อปูนปั้นเมืองเพชร  ซึ่งพบว่าถึงแม้ว่าสื่อพื้นบ้านจะทำหน้าที่ได้ดีกว่าสื่อมวลชน แต่สื่อพื้นบ้านบางประเภทก็จะลดบทบาทลงไปเมื่อเวลาผ่านไป  โดยในงานปูนปั้นนั้นจะมีความเชื่อ และวิถีแห่งความศักดิ์สิทธิ์ลงไปในงานปูนปั้นด้วย  กล่าวคือปูนปั้นจะเป็นสื่อที่มีความเชื่อกำกับอยู่เบื้องหลัง  และสุดท้าย คือ การเข้าสู่อุตสาหกรรมวัฒนธรรม
(Cultural Industry)   ของงานปูนปั้น  โดยงานปูนปั้นในปัจจุบันได้เข้าสู่วงโคจรของอุตสาหกรรมวัฒนธรรมมากขึ้น  โดยดูได้จากการเป็นสถานที่ท่องเที่ยวและของที่ระลึก  การเข้าสู่ระบบอุตสาหกรรมนี้ทำให้เกิดการเปลี่ยนคตินิยมของงานปูนปั้น  เช่น การดึงความเชื่อออกไปจากงานปูนปั้น  ทำให้งานปูนปั้นเป็นงานที่ขาดความศักดิ์สิทธิ์ เช่นปูนปั้นที่นำไปประดับบ้านเรือนเป็นต้น

สรุป
คุณขนิษฐาสรุปปิดท้ายว่า  การศึกษาในประเด็นกระบวนการสื่อสารในการถ่ายทอดวิชาความรู้การปั้นปูน จะช่วยให้มองเห็นภาพงานปูนปั้นได้ชัดเจนและลึกซึ้งขึ้นว่าทำไมจึงสามารถสืบต่อหน้าที่มาได้จนถึงปัจจุบัน  และปูนปั้นถือเป็นสื่อที่โดดเด่นประจำท้องถิ่นของจังหวัดเพชรบุรี ประกอบด้วยรูปแบบลวดลายที่มีลักษณะเฉพาะที่สะท้อนตัวตนความเป็นคนเพชรบุรีได้ การศึกษาเกี่ยวกับการสร้างอัตลักษณ์ของงานปูนปั้นเมืองเพชรบุรีจึงน่าจะเป็นประเด็นที่ควรศึกษาต่อไป  และ  การศึกษาบทบาทหน้าที่นี้สามารถนำไปปรับใช้ได้กับงานวิจัยสื่อพื้นบ้าน ประเภทสื่อวัตถุ (Material form) เช่น ผ้าทอ งานแทงหยวก เพื่อดูการทำหน้าที่ทั้งในระดับปัจเจกบุคคล ชุมชน และสังคม ต่อไป

 คุณตูก้าถ่ายภาพสวยมากครับ อยากถ่ายได้อย่างนี้บ้าง แต่คงต้องซื้อกล้องใหม่ก่อน กล้องกระป๋องตอนนี้มันไม่อำนวยน่ะครับ หุหุ

เข้ามารอชมวัดต่อน่ะครับ อยากไปวัดเกาะแล้วครับ ตอนนี้ ถ้าคุณตูก้าไปรบกวนช่วยดูหน่อยได้ไหมครับ ว่าพระประธานในโบสถ์กับในวิหารหันไปทางเดียวกันหรือไม่

 ปัจจุบันช่างหนุ่มๆเมืองเพชรมีสืบทอดมาบ้างไหมครับ

 สวัสดีครับคุณตูก้า และ ทุกๆ ท่าน
สบายดีกันหรือเปล่า ที่เพชรน้ำท่วมมั้ยครับ ?

.

 ทดสอบค่ะ ลองแก้ไข

   

 สักวาดาวจระเข้ก็เหหก
ศีรษะตกหันหางขึ้นกลางหาว
เป็นคืนแรมแจ่มแจ้งด้วยแสงดาว
น้ำค้างพราวโปรยปรายพรายละออง

ดอกเอ๋ย เจ้าดอกมณฑาทอง
เมื่ออาทิตย์เรืองรอง
จะต้องลาน้องไปเอย

สวัสดีครับคุณตูก้า ผมขออนุโมทนา
บุญกุศลด้วยคน วันนี้นำกลอนบทนี้มาฝาก
ได้ยินทีไร คิดถึงคืนวันที่ไปตากน้ำค้าง
ที่ชายหาดเมืองเพชรบุรี

ถ้าครั้งหน้าไปถ่ายรูป และมีโอกาส
คงจะได้ไปเยี่ยมคุณตูก้าที่เพชรบุรีครับ

 ไชโย...เสียงโห่ร้องดังมากๆ ในที่สุดเรือนไทยหลังใหม่ก็สร้างเสร็จแล้ว  ขอบอกเพื่อนๆเลยค่ะ ว่าดีใจมาก..รีบเข้ามาปัดกวาดห้อง รอพบเพื่อนๆเลยค่ะ....

                          ต้อนรับด้วยดอกสาละค่ะ

 ทำไมโพส รูปไม่ได้ง่ะ

 ลองโพสรูป

สวัสดีครับ คุณตูก้า

แล้วก็ขอแสดงความยินดีด้วยที่เรือนไทยได้ฤกษ์เปิดใหม่อีกครั้ง


หลังจากฝ่าฟันวิกฤตต่างๆนาๆ มานาน

ขอให้อยู่ยืนนานไปเรื่อยๆ เป็นคลังความรู้ให้เด็กไทยไปนานๆ

สวัสดีค่ะ คุณกุรุ ดีใจที่ได้เจอกันอีก บนเรือนไทยหลังนี้ นะคะ

ช่วงนี้ ตูก้า พอมีเวลา ว่างบ้างแล้ว เลยเอารูปมาลงให้ดูกันต่อค่ะ

................................................................................

พระพุทธรูปองค์นี้อยู่หลังพระประธาน ที่วัดใหญ่ค่ะ

ท่านมีหกนิ้วด้วยค่ะ

ดวงดาราเหนือพระประธาน

ลายหน้าบันค่ะ

ที่เห็นอาจไม่คมชัดนัก เพราะมีการนำตาข่าย คลุมหน้าบันไว้เพื่อกัน ไม่ให้ นกเขามาอาศัย เพราะ อาจมีปัญหา เรื่องขี้นก

.

เสมาหินทราย

ภายนอกโบสถ์ มุมมองจากด้านซ้าย

มีพระพุทธรูปหลังพระประธานองค์หนึ่ง ที่พระหัตถ์ก็มี 6 นิ้วเช่นเดียวกันครับ

อยากไปเที่ยวเมืองเพชรจัง ขนมไทยแถวนั้นอร่อย อยากกินฝอยทองแพใหญ่ๆจังเล๊ยยยยยย ผมเคยไปชะอำตอนเป็นเด็ก นานมากแล้วครับ  

สวัสดีค่ะคุณกลับมาแล้วคนดี ไปซิคะเมืองเพชร แค่นี้เอง ใกล้ๆ เด๋วนี้ ยังมีนะคะ ฝอยทองแพใหญ่ๆเนี่ยะ