หากพิจารณาโครงสร้างของโกศ โอกาสที่ไม้จะลั่นเพราะยืดหดตัวแทบจะไม่มี แต่ก็ไม่ใช่จะเกิดขึ้นไม่ได้เลย เพราะเป็นแบบย่อมุมไม้สิบสอง ผนังมีด้านกว้างมากพอสมควร ถ้าไม่ใช่ไม้แผ่นเดียวแต่หลายชิ้นมาต่อกัน หากไม้ที่มาทำนั้นเป็นไม้ใหม่ยังไม่แห้งสนิท๑๐๐% ถึงจะมีเดือยมีสลัดยึดก็ต้องมีการทากาว กาวสมัยนั้นทำจากยางไม้หรือหนังสัตว์นำมาเคี่ยว ความสามารถในการยึดติดห่างไกลจากกาวสมัยนี้มาก อาจทนแรงบิดตัวของไม้ไม่ได้ ดังนั้น ถ้าใครไปเคาะเบาๆแต่ถูกที่ถูกเวลาก็อาจลั่นเปรี๊ยะออกมาค่อยๆแต่พอได้ยินได้เหมือนกัน
ส่วนที่ว่าจะดังมาจากพระลองได้ไหมนั้น ผมว่าตัดประเด็นไปได้เลยครับ
^
ก็เป็นคำอธิบายที่สมเหตุสมผลเท่าที่จะหาได้แล้วค่ะ
แล้วเคาะพระโกษฐกราบสุชลริน เชิญพระปิ่นเกล้าโลกย์สดับธรรม
พระโกษฐลั่นยินแสยงพอแจ้งเหตุ ถึงสองเชษฐต้องคดีที่ข้อขำ
เขาว่าโทษลึกลับให้จับจำ ก็ค้างคำเทศนาเข้ามาฟังถอดความ ลำดับเหตุการณ์ตามนี้
๑ พระสงฆ์รับนิมนต์มาเทศน์ถวายหน้าพระโกศ
๒ เจ้านายเคาะพระโกศเพื่ออัญเชิญให้ทรงฟังธรรม
๓ เสียงพระโกศลั่น ได้ยินเพราะว่าพระยังไม่ได้สวด
๔ ข่าวด่วนเข้ามาในตอนนั้นว่าพระองค์เจ้าลำดวนและพระองค์เจ้าอินทปัตถูกจับ จำขื่อคาไว้
๕ เกิดความปั่นป่วนขึ้นในวงเจ้านายที่กำลังฟังพระเทศน์
๖ ทุกองค์ไม่มีกะจิตกะใจ หยุดฟังพระเทศน์ ทรงแห่กันเข้ามาฟังผู้แจ้งข่าวนี้
ถ้าเป็นตามนี้ เสียงพระโกศลั่นก็น่าจะเกิดจากไม้ยืดหดตัว ได้ยินชัดเพราะว่าพระยังไม่ได้เทศน์
แต่ถ้าพระเทศน์แล้ว ก็ยังได้ยินเสียงพระโกศลั่นอยู่อีก แสดงว่าลั่นดังมาก และทิ้งช่วงเวลาระหว่างการเคาะกับเสียงลั่นอยู่พักหนึ่ง
ถ้างั้นก็...หาคำอธิบายอื่นเอาเองนะคะ