นานมาแล้ว "ท่านผู้นำ" ได้วาดฝันให้กับกลุ่มนักวิชาการทางด้านโบราณคดีและประวัติศาสตร์ โดยมีดำริที่จะสร้างสถาบันแห่งหนึ่งที่เป็นขุมความรู้ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้สำหรับทุกคน ได้ยินดังนั้นก็อนุโมทนาสาธุด้วย ดีใจที่ท่านผู้นำมีวิสัยทัศน์กว้างไกล ต้องการให้สังคมไทยเป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ (ถึงแม้ว่าปัจจุบันท่านจะเชื่อว่า ดาวพุธถอยหลังได้ก็ตาม)
โดยสถาบันแห่งนี้ จะเป็นพิพิธภัณฑ์แห่งการเรียนรู้ที่สร้างเลียนแบบ "พิพิธภัณฑ์สมิธโซเนียน" ของประเทศสหรัฐอเมริกา ซึ่งเป็นพิพิธภัณฑ์ที่ใหญ่โตมาก ประกอบด้วยกลุ่มอาคารพิพิธภัณฑ์ที่จัดแสดงเรื่องราวต่างๆ
แผนผังกลุ่มพิพิธภัณฑ์ของสถาบันสมิธโซเนียน
http://www.si.edu/visit/infocenter/mallmap.htmส่วนอันนี้ เป็นเนื้อหาที่จัดแสดงครับ
http://www.si.edu/museums/กลับมาบ้านเรา ต่อมาผมก็ได้ยินว่า รัฐบาลได้ตั้งชื่ออย่างเป็นทางการหลังจากที่เรียกสถาบันนี้ว่า "สมิธโซเนียนไทย" มาพักใหญ่ๆ เป็น "สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้แห่งชาติ"
http://www.okmd.or.th/th/ โดยมีการเชิญนักวิชาการระดับอาวุโสหลายท่านมาเป็นประธานและที่ปรึกษาโครงการ ก็ดูเหมือนว่าจะเริ่มต้นกันได้ดีครับ แต่ก็มีข่าว "ไม่กินเส้นกับหน่วยงานเดิม" ที่ดูแลเรื่องพิพิธภัณฑ์อยู่ จริงเท็จอย่างไรไม่ทราบ แต่ได้ยินมาประมาณนั้นครับ
แต่แล้ว ตามกระแสการนำเสนอข่าวของสื่อเมืองไทย เรื่องวิชาการความรู้แบบนี้ ก็เงียบหายไปเป็นปี ตามหนังสือพิมพ์ ก็มีแต่ "ข่าวชาวบ้าน" ให้อ่านกันทุกวัน ก็เลยไม่รู้ว่า สถาบันแห่งนี้ทำอะไรไปถึงไหนแล้ว เงียบมากๆ เงียบจนลืมว่ามีสถาบันนี้อยู่ในประเทศไทยด้วย
มารู้ตัวอีกทีก็มาได้อ่านบทความของคุณสุจิตต์ วงษ์เทศ (ซึ่งผมเคยเห็นชื่อของท่านเป็นที่ปรึกษาโครงการด้วย แต่คาดว่าปัจจุบันได้ลาออกแล้ว เพราะทนอะไรบางอย่างในระบบราชการไม่ไหวมั้ง) ลองอ่านกันดูนะครับ ว่า วิกฤต หรือเปล่า
---------------------------------------------------
หนังสือพิมพ์ข่าวสดวันที่ 23 พฤศจิกายน พ.ศ. 2548 ปีที่ 15 ฉบับที่ 5473
ดาวพุธเดินถอยหลัง สถาบันพิพิธภัณฑ์ฯควร"หยุด"คอลัมน์
ไพร่บ้านพลเมืองโดย
สุจิตต์ วงษ์เทศสนทนาประสาช่อง ๕ (ทหาร) ตอนเช้าตรู่ราวสุโขทัย(สุข+อุทัย) วิพากษ์วิจารณ์ข่าวจากหนังสือพิมพ์มติชนฉบับวันจันทร์ที่ ๒๑ กรณีผู้บังคับการโรงเรียนเเห่งหนึ่ง ที่นั่งควบในตำเเหน่งประธานกรรมการรัฐวิสาหกิจเเห่งหนึ่ง เขียนวิจารณ์นายกรัฐมนตรีกรณีวิกฤตดาวพุธเดินถอยหลังต้องเร่งหาทางหนีทีไล่
ผมใช้หูดูโทรทัศน์ เลยไม่เห็นหน้าตาท่าทางของคู่สนทนา เเต่ได้ยินถนัดชัดเจน แล้วไม่คิดห่วงสถานการณ์ของใครเลย เพราะชินเเล้ว ทั้งชิน อยู่ดี(อย่างนักปราชญ์สามัญชนที่คนทั้งประเทศไม่รู้จัก) เเต่ไม่ชินคอร์ป(อย่างที่คนในประเทศไทยรู้จักดี)แต่ผมกลับห่วงไปที่สถาบันพิพิธภัณฑ์การเรียนรู้เเห่งชาติ(สพร.) เหมือน"เป็นลางสังหรณ์ เมื่อตอนวันลอยกระทง" ของ ไชยา มิตรชัย
ปรากฏการณ์ต่างๆ นับเเต่ "หัวใจ"อย่างอาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม ขอถอนตัวแล้วลาออกจากงานวิชาการ สพร. จนถึงอาจารย์ภูธร ภูมะธน หมดความอดทนต่องาน สพร. ด้วย และคนอื่นก็ถอดใจ ลาออกไปหมด แล้วจะเหลืออะไร ?
ถ้า"ดาวพุธเดินถอยหลัง"จริง แล้วถ้า"หยุด"ทุกสิ่งทุกอย่างเพื่อให้พ้นจากอิทธิพลความไม่ดีได้จริงๆ ผมกำลังคิดว่าคุณจาตุรนต์ ฉายเเสง ควรเสนอเเนะนายกรัฐมนตรีให้เดินถอยหลังอย่างดาวพุธ เพื่อ"เเก้เคล็ด" แล้วย้อนกลับไป"หยุด"ตรงจุดเริ่มต้นของ สพร. เพื่อเริ่มต้นก้าวเดินใหม่ให้ถูกต้องตามหนทางที่โรยด้วยความรู้อย่างรื่นรมย์จริงๆ ไม่ใช่"หลงทาง"ตามตูดบริษัท"ลอร์ด" รับเหมาอย่างเมาๆมึนๆ เหมือนขณะนี้
ไหนๆก็จะต้องเสียเงินอยู่แล้ว กรุณาอย่าเอาเงินก้อนโตให้"ลอร์ด" ควรเอาเงินจำนวนนั้นมาเริ่มต้นเรียนรู้การทำ"มิวเซียม"อย่างรื่นรมย์ร่วมกัน สังคมไทยจะได้เติบโตอย่างแข็งแรงไปพร้อมๆกัน --------------------------------------------------------------
นั่นแหละครับ เมื่อไม่มีแกนนำแล้ว สถาบันนี้จะนำเสนข้อมูลออกมาในลักษณะไหน ก็ยังน่าเป็นห่วงอยู่ อย่างนี้เรียกว่าวิกฤตได้หรือเปล่า ?
ทำไมเรื่องแหล่งเรียนรู้ที่ทำโดยรัฐบาลมักไม่ประสบความสำเร็จในทั้งในเชิงการนำเสนอข้อมูล และการบริหารงาน ... หรืออาจเป็นเพราะ ...