เรือนไทย

General Category => ประวัติศาสตร์ไทย => ข้อความที่เริ่มโดย: Preyttyoum ที่ 10 พ.ค. 10, 11:26



กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Preyttyoum ที่ 10 พ.ค. 10, 11:26
อยากทราบประวัติ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์)ข้าราชการสมัยรัชกาลที่ 6 ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย และเคยเป็นหัวหน้ากองการสังคีต กรมศิลปากร  ผู้แต่งหนังสืองานศพตัวเองชื่อ อนุสรณ์ศุกรหัศน์ อยากทราบประวัติโดยละเอียดตั้งแต่เป็นมหาดเล็ก จนเป็นเสวกโท และเห็นรูปค่ะ มีใครพอรู้จักและมีข้อมูลบ้างคะ?


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 12:47

     เสวกโท  จมื่นมานิตย์นเรศ(เฉลิม  เศวตนันท์)     

ขออภัยเป็นอย่างสูงต่อคุณ Prettyoum  ด้วยนะคะ  ที่จะต้องขออนุญาตแย้งว่า  ท่านเป็นจมื่นมานิตย์นเรศ   
สมควรเรียกชื่อเต็มค่ะ เพราะเป็น ราชทินนาม มงคล

และ ท่านไม่ได้แต่งหนังสืองานศพตนเอง       

บุตรหลานได้รวบรวมบทความจากที่ต่าง ๆ มาลง   น่าอ่านน่าศึกษามาก


หนังสืออนุสรณ์  แจกมาใน เดือนมกราคม ๒๕๑๑
จัดเป็นหนังสือประวัติบุคคลที่นักสะสมต้องหาไว้ประดับตู้หนังสือ
รายชื่อของบุคคลสำคัญในราชสำนัก  น่าสนใจยิ่ง  ถ้าเข้าใจประวัติศาสตร์จากเอกสารอื่น ๆ ในเวลาเดียวกัน
ก็จะเพิ่มความรู้ได้มาก


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 13:06
ประวัตินี้ท่านเขียนไว้



วันเดือนปีเกิด                               ๑๑ สิงหาคม ๒๔๔๒


ปู่                                             พระยามหานุเวศนานุรักษ์(เผือก   เศวตนันท์) ปลัดทูลฉลองกระทรวงวัง
ย่า                                            คุณหญิงบุญนาค

บิดา                                          พระยามหามนตรีศรีองครักษ์สมุห(เจริญ  เศวตนันท์)เจ้ากรมพระตำรวจในขวา
มารดา                                       คุณหญิงกลิ่น

ตา                                            พระยาราชโยธา(เผื่อน  พรหมปิณฑะ)เจ้ากรมมหาดไทยฝ่ายพระราชวังบวร
ยาย                                          คุณหญิงบุญรอด


ที่อยู่                                          ๑๑๓ สี่แยกคลองมอญ  ฝั่งเหนือ       เชิงสะพานวัดเครือวัลย์วิหาร(สะพานธรรมสารโสภณ)

ที่เกิด                                         เข้าใจว่าคงเกิดที่บ้านเจ้าคุณตา  ที่ซอยรามบุตรี
                                               ตรงที่เป็นบ้านหลวงบุณยมาณพพานิขย์(อรุณ  บุณยมานพ)  หรือบ้านหม่อมเส็งแต่เดิม

                                               หมอที่ทำคลอดคือ หมอไรเตอร์(พระยาประเสริฐศาสตร์ดำรง)



กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 13:24

       มารดามีอายุมากคือ ๓๖ ปี

เดิมรับราชการเป็นคุณพนักงานฝ่ายใน ในพระราชวังบวร  เป็นข้าในกรมพระราชวังบวรวิชัยชาญ

พระราชวรวงศ์เธอ  กรมหมื่นพิทยาลงกรณ์ พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส  ทรงล้อจมื่นมานิตย์นเรศอยู่เสมอว่า

"แกมันเกิดช้าไป         ถ้าเกิดเร็วกว่านี้  แกก็เป็นน้องฉัน"



มารดาสนิทกับเจ้าจอมและเจ้านายในกรมพระราชวังบวรมากเกือบทุกคน

โดยเฉพาะเสด็จพระองค์เฉิดโฉม   ทรงรักใคร่ท่านจมื่นอย่างหลาน  โปรดให้เรียกว่า ป้า

ได้คุ้นเคยกันมาก  จนจมื่นมานิตย์นเรศได้เป็น หัวหน้ากองสังคีต  กรมศิลปากร  เสด็จเสด็จมาประทานพร(หาโอกาสเขียนแบบนี้มานานแล้ว/วันดี)


และประทานจุมพิตศีรษะอย่างฝรั่ง




(เพื่อนนักจัดรายการวิทยุอดีตนักหนังสือพิมพ์  ผู้เป็นเพื่อนของดีลเลอร์หนังสือเก่ารายหนึ่ง  ได้เคยมาขอข้อมูลเรื่อง พระองค์หญิงเฉิดโฉม
ในเรื่อง ผู้ชนะสิบทิศ        ลืมเล่าเรื่องนี้ไปได้  เดี๋ยวติดต่อไปใหม่ค่ะ)



กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 10 พ.ค. 10, 13:29
มาฟังด้วยความเพลิดเพลิน
คลับคล้ายคลับคลาว่าตอนเล็กๆ  ได้ดูละครทีวีช่อง ๔ วิกบางขุนพรหม   ดูท่านจมื่นเล่นละครด้วย   
ท่านมักจะได้รับบทชายอาวุโสสูงศักดิ์     พูดเสียงห้าวลึกกังวาน  บุคลิกสง่า
ท่านเป็นคุณพ่อของคุณอดิศักดิ์ เศวตนันทน์    ดาราทีวีอีกเหมือนกัน    สามีของคุณสวลี ผกาพันธุ์

แต่ความทรงจำตอนนี้เลือนรางเต็มที   ต้องถามคุณ SILA เผื่อจะเล่าได้มากกว่าค่ะ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 13:45
ท่านเล่าถึงตัวละครบางตัวแบบข้าม ๆ       แล้วดิฉันไปอ่านมาจากที่อื่นอีก

เสียงท่านกังวาลมีสง่ามาก       อ่านหนังสือถวายพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วยค่ะ

คงอ่านได้ดีอย่างประหลาด


ในวงการนักอ่านนักสะสมหนังสือเก่า  หนังสือเล่มนี้เป็นต้องมีค่ะ  คุณเทาชมพู     ใครไม่มีถือว่าไม่ได้เรียน หนังสือเก่า ๑๐๑  เลยค่ะ
อ่านแล้วยังต้องนำข้อมูลมาประลองกับสหายต่างสำนักด้วยค่ะ
เรื่องการประลองไม่หวั่น  เพราะคุณเพ็ญชมพูมือดี     อีตาคุณหลวงเล็กก็มือแม่น
ยอมแพ้เพื่อนที่แม่นกว่าได้เสมอ 


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 13:55

     ตอนท่านจมื่นเกิด  คุณยายตื่นเต้นมาก เพราะเป็นรายแรก ๆ ที่ทำคลอดแผนใหม่

มารดาเล่าว่าเมื่อคลอดใหม่ๆ ยังไม่ร้อง        หมอไรเตอร์หิ้วตีนแกว่งและใช้มือซัดเจ้าที่ก้นผางเบ้อเร่อ

ท่านจมื่นเลยร้องจ้า      วุ่นวายกันใหญ่


       คุณยายเอะอะว่า รกจะบิน ตามแบบโบราณ


มารดาอยู่ไฟโดยกอดถุงน้ำร้อน        พอครบเดือนหมอไรต์เตอร์ก็ปลูกฝีป้องกันไข้ทรพิษให้เสร็จ

แล้วย้ายมาอยู่คลองมอญ

(การที่เรียกหมอฝรั่งมาทำคลอดที่บ้านนี่   แหะ ๆ    คงแพงนะคะสมัยโน้น)


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: luanglek ที่ 10 พ.ค. 10, 13:59

ในวงการนักอ่านนักสะสมหนังสือเก่า  หนังสือเล่มนี้เป็นต้องมีค่ะ  คุณเทาชมพู     ใครไม่มีถือว่าไม่ได้เรียน หนังสือเก่า ๑๐๑  เลยค่ะอ่านแล้วยังต้องนำข้อมูลมาประลองกับสหายต่างสำนักด้วยค่ะ
เรื่องการประลองไม่หวั่น  เพราะคุณเพ็ญชมพูมือดี     อีตาคุณหลวงเล็กก็มือแม่น
ยอมแพ้เพื่อนที่แม่นกว่าได้เสมอ  

หนังสือเก่า ๑๐๑    วิชานี้ต้องลงทะเบียนเรียนกับอาจารย์วันดีล่ะกระมังครับ  
ไม่ทราบว่า   อาจารย์สอนคนเดียวหรือสอนร่วมกันหลายคนครับ  
ถ้าสอนกันหลายคน เห็นท่าจะตีกันตาย  เพราะข้อมูลคนสอนเยอะพอๆ กัน  
วิชานี้  เรียนคอร์สเดียวไม่จบ  ต้องลงทะเบียนต่อเนื่อง  เป็นเวลาอย่างน้อย  ๔ ปี  
แถมอาจารย์คงจะให้การบ้านไปหาหนังสือเก่ามาอ่านก่อนเข้าห้องเป็นลูกบาศก์เมตร
ค่าลงทะเบียนไม่เท่าไร   แต่ค่าเอกสารการสอนนี่สิ   ซื้อรถได้หลายคันเลย ;D ;D ;D


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 14:03

     หนังสือนั้นแลกมาด้วยไมตรีทั้งสิ้นค่ะ    ถ่ายเอกสารกันทีหลายเดือน


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: luanglek ที่ 10 พ.ค. 10, 14:07
โอ้    ได้คุณหมอ อี. ไรต์เตอร์  แพทย์ประจำพระองค์รัชกาลที่ ๕ มาเป็นหมอทำคลอดให้ด้วย    ตอนนั้นคุณหมอคงเป็นที่พระยาประเสริฐสาตรธำรงแล้วกระมัง   แน่นอน  ค่าหมอตำแยฝรั่งประจำราชสำนัก คงสูงมิใช่น้อยทีเดียว


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 10 พ.ค. 10, 14:15
วิชาหนังสือเก่า ๑๐๑   ดิฉันคงมีโอกาสแค่ audit  หรือ sit in เท่านั้นค่ะ   


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 10 พ.ค. 10, 22:47
       นามสกุล เศวตนันทน์  ได้รับพระราชทานเป็นรุ่นแรก ขณะเสด็จแปรพระราชฐานไปอยู่อ่างศิลา

มีพระราชกระแสอธิบายว่า ได้นำชื่อเดิมของปู่ คือ เผือก  มาเป็นสำคัญ   เขียนเป็นอักษรโรมันว่า Svetanandana

ปู่เคยเป็นเจ้ากรมในสมเด็จพระปรมานุชิตชิโนรส         เมื่อสมเด็จพระมหาสมณเจ้าพระองค์นั้นทรงพระประชวรหนัก

ได้ฝากฝังถวายไว้กับสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว


     ปู่ได้รับพระราชทานพานทองและยืนชิงช้า


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 11 พ.ค. 10, 06:01

     เจ้าคุณพ่อเป็นคนคอดื่มค่อนข้างจัดและมีเมียมาก    มีตัวอยู่ในเวลานั้นประมาณ ๔ - ๕ คน (แปลว่ายังมีกระเซ็นกระสายอยู่อีกที่อื่น)
รายชื่อพี่น้องยาวมาก
       
เจ้าคุณตาจึงยังไม่ตกลง       

เจ้าคุณบิดาไปกราบเรียน เจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช(เวก  บุณรัตพันธุ์) บ้านอยู่ปากคลองมอญ  กับท่านผู้หญิงอิ่ม  สกุลกัลยาณมิตร
บ้านอยู่ริมแม่น้ำปลายตรอกวัดสามพระยา  ร่วมกันเป็นเถ้าแก่ไปสู่ขอให้           เจ้าคุณตาเกรงใจก็ยกให้


มารดาเล่าว่าการแต่งงานไม่มีพิธีรีตองอะไรเพราะเป็นผู้ใหญ่แล้วทั้งคู่

เมื่อมาอยู่บ้านคลองมอญแล้วก็ต้องมาบำเพ็ญกรณียกิจตามหน้าที่ของแม่บ้าน  กอปรด้วยพรหมวิหารธรรมและสังคหวัตถุธรรมอยู่หลายปี
ครอบครัวจึงสงบราบคาบอยู่เย็นเป็นสุข  เป็นหลักฐานต่อไป



ท่านจมื่นเล่าว่ามีชีวิตในวัยเด็กอย่างอบอุ่นเพราะแม่เลี้ยงช่วยเลี้ยงมา  พี่น้องก็เอ็นดู


          คุณเฉลิม(ตอนนั้นยังไม่ได้เป็นจมื่นนี่นา) ตอนเป็นเด็กผอมกะหร่อง  เนื่องจากเป็นโรคลำไส้     ร่างกายอ่อนแอ
กินอาหารได้แต่ปลาแห้งปิ้ง  ปลาดุกย่าง  กล้วยหักมุกเผา

ร้องไห้เก่งเป็นที่สุด      แล้วก็ยั่วยวนคนเก่งเป็นที่สุด        มีพี่เลี้ยงประคบประหงม ๕ คน  คือ นายเนตร(ขี้เมา) 
ยายแฉ่ง(ปากจัด)   ตาชื่น(สูบฝิ่น)    ยายมา(หน้าแข้งหวะ)    ตาแดง(ชอบก๊ง)

มีพี่เลี้ยงสาว ๆ อีกสองคน คือ ปาน กับชุ่ม     รู้สึกว่าจะสวยด้วย    (ท่านจำได้ถึงปานนั้น  ฮ่า ๆ )




กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 11 พ.ค. 10, 06:31

     เริ่มเรียนหนังสือที่ วัดพระยาทำ        ท่านพระครูรับไว้สอน

(อ่านมาถึงตอนนี้ก็หัวเราะออกมาดัง ๆ  เพราะ ด.ช.เฉลิม  อายุ ๖ ขวบ  ความจำดีชมัด)



ท่านพระครูท่าทางเหมือนนางละครหรือนางงิ้ว     ฉันหมากจนปากไหม้   สีผึ้งที่ปากเรี่ยมอยู่เสมอ

หน้าตาท่าทางคล้ายผู้หญิง       เวลาเดินมักคีบผ้าเช็ดปากสีแดงด้วยมือขวาไว้เช็ดน้ำหมาก



หนังสือนั้นมีมูลบทบรรพกิจ และแบบเรียนเร็ว



ตอนกลางวันพักเรียน   ท่านพระครูจำวัด(โปรดอย่ามีใครถามว่าแปลว่าอะไร)   ด.ช.เฉลิม

ก็ปีนตู้ขึ้นไปเก็บไข่นกพิราพบนเพดาน    ตกลงมาแอ้บ...คงจะโครมมากกว่า 

ท่านอาจารย์ตื่นขึ้นมาคว้าไม้บรรทัดที่ทำด้วยไม้มะเกลือเหวี่ยงเข้าให้  หัวโน

ท่านอาจารย์ก็น้ำตาไหล  ประคบประหงม  เรียกว่าประคบจริงๆ เพราะท่านเอาปากเป่าชายอังสะทำเสียง ฮา  ฮา  ฮา
มีน้ำหมากติดมาด้วย



เย็นนั้นแม่อาบน้ำให้เพราะนอนกับแม่  พอเอาน้ำลูบศีรษะ ด.ช. เฉลิมก็ร้องเพราะเจ็บนี่นา



สงครามโลกใบเล็กๆก็เกิดทันที  เพราะแม่ข้ามไปที่วัดต่อว่าท่านพระครู  ท่านก็ร้องไห้รับผิด
วันรุ่งขึ้น พ่อก็ไปฟ้องเจ้าพระยาพระเสด็จ





(ท่านที่สนใจจะหาหนังสืออ่านเอง เพราะดิฉันเล่าแบบย่อความ ลัดนิ้วมือเดียวไปลงกามหาสถาน  หนังสือชื่อ   อนุสรณ์ "ศุกรหัศน์"
เนื่องในงานพระราชทานเพลิงศพ เสวกโท  จมื่นมานิตย์นเรศ(เฉลิม  เศวตนันทน์)  ๒๐ มกราคม ๒๕๑๑)


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 11 พ.ค. 10, 22:50

       ในปี ๒๔๕๐  ย้ายไปโรงเรียนทวีธาภิเศก  ตอนนี้ไปไกลบ้าน        แม่เป็นคนเจ้่ยศเจ้าอย่าง
ขาไปมีคนอุ้มหนึ่งคน  คนกางร่มหนึ่งคน  คนถือกาน้ำสุกหนึ่งคน  คนถือปิ่นโตหนึ่งคน  คนถือหม้อสุขาหนึ่งคน 
ดูคล้าย ๆ กระบวนแห่


       บวชเณรเป็นหางนาคพี่ชายในปี ๒๔๕๒

       พี่ชายสึกแล้ว  เณรสุขุมาโล ไม่ยอมสึก  เริ่มเรียนบาลี   เสียงดี อ่านหนังสือคล่อง

ก่อนบวชเณรเล็กน้อย   แม่พาไปเฝ้าถวายตัวกับสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงพระปิยะมหาราช   เจ้าจอมสดับผู้เป็นญติของแม่เป็นผู้นำถวาย 
ได้รับพระราชทานเหรียญพระบรมรูปเงินสำหรับห้อยคอ  และเหรียญเครื่องราชอิสริย่ภรณ์รัชมังคลาภิเศก


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 12 พ.ค. 10, 05:44
ขอลงประวัติแบบสรุป

จบมัธยมพิเศษ ร.ร. โรงเรียนสวนกุหลาบ
มัธยมบริบูรณ์ ร.ร. มหาดเล็กหลวง


การรับราชการ

๑ เม.ย.   ๒๔๖๑              เป็นมหาดเล็กรับใช้  แผนกตั้งเครื่อง          เลื่อนเป็นมหาดเล็กวิเศษ
                                 เลื่อนเป็น นายรองเล่ห์อาวุธ  หุ้มแพร   รองเสวกตรี  รองเสวกโท

๒๔๖๒                          นายสนองราชบรรหาร  หุ้มแพร  รองเสวกเอก
                 
๒๔๖๗                         นายจ่ายวด  เสวกตรี

๒๔๖๘                          รองหัวหมื่นหลวงฤทธิ์นายเวร  เสวกโท

๒๔๖๙                          ยุบเลิกและเปลี่ยนแปลงตำแหน่งหน้าที่ราชการกรมมหาดเล็กหลวง
                                 ได้บำเหน็จ ๘ เดิอน
                                 ได้บรรดาศักดิ์ เป็น จมื่นมานิตย์นเรศร์

หลังจากนั้นได้ไปทำงานที่กรมไปรษณีย์   กรมโฆษณาการ    กรมศิลปากร       กรมโฆษณาการ      และ ธนาคารออมสิน


ภรรยา                         ลมุน

บุตร - ธิดา                   ร.อ. รัตน์         
                                นายวิวัฒน์
                                นางพัฒนา   จันทรจำนงค์
                                นางภาวิณี    สมานกล
                                นายอดิศักดิ์
                                น.ส. สำนักนุช  เศวตนันท์
                                นางบุษบา    โอสถานุเคราะห์



กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 12 พ.ค. 10, 06:04


ธนิต  อยู่โพธิ เขียนถึง

จมื่นมานิตย์นเรศร์ เป็นศิลปินและนีกเขียน  ตั้งแต่รุ่นไทยเขษม  สมัยคุณหลวงสรรสารกิจเป็นบรรณาธิการ  ใช้นามปากกาว่า "ศุกรหัศน์"
ท่านจมื่นและคุณธนิตรับราชการอยู่ในกรมศิลปากร  สนิทสนมกันเพราะทั้งสองถือว่าเป็นศิษย์เจ้าคุณอนุมานราชธนด้วยกัน
ท่านมีความทรงจำที่แม่นยำ  และได้เล่าเรื่องราวของศิลปินมีชื่อสมัยรัชกาลที่ ๖ ให้คุณธนิตฟังหลายเรื่อง


เฉลิม  วุฒิโฆสิต  เล่าว่า
รู้จักท่านจมื่นมาตั้งแต่สมัยหนังสือรายเดือน "ศัพท์ไทย" และ ""ไทยเขษม"  นอกจากนามปากกา ศุกรหัศน์ แล้ว  ยังใช้ ศรีคุ้ม  และ ศรีเศวต




กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 12 พ.ค. 10, 07:10
ขออนุญาตแรกคุณ Wandee ครับ

บุตรคุณจมื่นมานิตย์นเรศลำดับที่ ๕ ชื่อ อดีศักดิ์  เศวตนันทน์  อดี นะครับไม่ใช่ อดิ  ท่านผู้นี้เป็นสามีคุณสวลี  ผกาพันธุ์ นักร้องดาวค้างฟ้าของเมืองไทยครับ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 12 พ.ค. 10, 08:13
ขอบคุณค่ะ  คุณ V_Mee   
เป็นความเลินเล่อของดิฉันอย่างแท้จริง เพราะอ่านตัวพิมพ์ไม่แตก

อ่านหนังสือของท่าน ผู้มีเพื่อนมากมาย เช่น พระมหาเทพกษัตรสมุห (เนื่อง  สาคริก)
อ่านเรื่องที่ท่านเข้าไปช่วยกรมศิลปากร
อ่านแล้วได้ความรักอาลัยของคุณธนิต  อยู่โพธิ์  คนเราที่รักอาลัยกัน  ตัวอักษรบอกได้ โดยที่ไม่ต้องใช้คำหรูหรา
อยากเล่าเรื่องพระราชวรินทร์ที่รำ รามสูร งามไม่มีผู้สู้ได้
นามบรรดาศักดิ์โขนหลวง
เจ้าจอมละครสมัยรัชกาลที่หนึ่ง

คิดว่าได้ตอบกระทู้มายาวพอสมควรกับคำถามแล้วค่ะ




กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 12 พ.ค. 10, 16:44
พระราชวรินทร์นั้นต้องพระราชอาญาถูกถอดจากยศบรรดาศักดิ์กรมพระตำรวจหลวงรักษาพระองค์  ภายหลังสำนึกผิดแล้วได้รับพระราชทานอภัยให้กลับเข้ารับราชการและได้รับพระราชทานบรรดาศักดิ์สุดท้ายเป็น หลวงสถานพิทักษ์  สังกัดกรมชาวที่

ท่านผู้นี้ทำเอาผมงงเหมือนกัน  เพราะเห็นบางที่ก็ระบุว่าเป็นพระราชวรินทร์  บางแห่งก็ว่าเป็นหลวงสถานพิทักษ์  พอสอบทานหลักฐานราชการจึงทราบว่าท่านต้องโทษ

เรื่องชื่อคุณอดีศักดิ์นั้น  ส่วนใหญ่จะเข้าใจกันไปว่าพิมพ์ผิดครับ  แต่เป็นชื่อพิเศษเลยพาให้เขวกันครับ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 12 พ.ค. 10, 18:09
เรื่องพระราชวรินทร์นั้น  มีหนังสืออื่น ๆ เอ่ยถึง อีกสองฉบับค่ะ

ติดใจเรื่องราวของท่านมาก

วาสนาของท่านจะเปรียบก็ราวตะไลเพลิง   วูบเดียวก็ลับสูญไป


อนิจจา


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: pitipat.s ที่ 13 มิ.ย. 10, 18:13
ขอลงประวัติแบบสรุป

จบมัธยมพิเศษ ร.ร. โรงเรียนสวนกุหลาบ
มัธยมบริบูรณ์ ร.ร. มหาดเล็กหลวง


การรับราชการ

๑ เม.ย.   ๒๔๖๑              เป็นมหาดเล็กรับใช้  แผนกตั้งเครื่อง          เลื่อนเป็นมหาดเล็กวิเศษ
                                 เลื่อนเป็น นายรองเล่ห์อาวุธ  หุ้มแพร   รองเสวกตรี  รองเสวกโท

๒๔๖๒                          นายสนองราชบรรหาร  หุ้มแพร  รองเสวกเอก
                 
๒๔๖๗                         นายจ่ายวด  เสวกตรี

๒๔๖๘                          รองหัวหมื่นหลวงฤทธิ์นายเวร  เสวกโท

๒๔๖๙                          ยุบเลิกและเปลี่ยนแปลงตำแหน่งหน้าที่ราชการกรมมหาดเล็กหลวง
                                 ได้บำเหน็จ ๘ เดิอน
                                 ได้บรรดาศักดิ์ เป็น จมื่นมานิตย์นเรศร์

หลังจากนั้นได้ไปทำงานที่กรมไปรษณีย์   กรมโฆษณาการ    กรมศิลปากร       กรมโฆษณาการ      และ ธนาคารออมสิน


ภรรยา                         ลมุน

บุตร - ธิดา                   ร.อ. รัตน์         
                                นายวิวัฒน์
                                นางพัฒนา   จันทรจำนงค์
                                นางภาวิณี    สมานกล
                                นายอดิศักดิ์
                                น.ส. สำนักนุช  เศวตนันท์
                                นางบุษบา    โอสถานุเคราะห์



ต้องขออนุญาตแก้ไข้ข้อมูลในส่วนของบุตร - ธิดาที่คุณ Wandee ได้เขียนไว้ เพื่อให้เป็นข้อมูลที่ถูกต้องสมบูรณ์ยิ่งขึ้นนะครับ

บุตร - ธิดา                 นางพัฒนา   จันทรจำนงค์
                                นามสกุลที่ถูกต้องจริงๆแล้วนั้น ต้องเป็น "จันทรจำนง" ไม่มี "ค์" ครับ
                                โดย คุณพัฒนา ได้สมรสกับ คุณเสถียร จันทรจำนง (ผู้เป็นพี่ชายของคุณประมูล, คุณประสิทธิ์ และนายแพทย์สุวัฒน์ จันทรจำนง)

                                น.ส. สำนักนุช  เศวตนันท์
                                ที่ถูกต้องจะต้องเป็น น.ส. ลำนักนุช เศวตนันทน์ ครับ

ในปัจจุบัน (ปี พ.ศ. 2553) มีเพียง 2 ท่านเท่านั้น ที่ยังมีชีวิตอยู่ครับ คือ
                         นางภาวิณี    สมานกล                         
                         นางบุษบา    โอสถานุเคราะห์

ทั้งนี้ผมขอเป็นตัวแทนกล่าวคำว่า ขอบคุณทุกๆ ท่านมากครับ ที่ยังสนใจติดตามศึกษาประวัติ และผลงานของคุณตาทวด ผมคิดว่าหากท่านทราบ ท่านคงจะปลาบปลื้มเป็นยิ่งนักครับ :)


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 13 มิ.ย. 10, 21:05


     น้อมรับความผิดพลาดด้วยความยินดีที่เหลนของท่านได้อ่านเรื่องประวัติของคุณทวดที่นำมาสนทนากันในเรือนไทยนี้


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 13 มิ.ย. 10, 21:59
พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงฉายภาพร่วมกับนักเรียนมหาดเล็กรับใช้

แถวนั่ง (ซ้าย) หม่อมราชวงศ์เฉลิมลาภทวีวงษ์(ขวา) พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา

แถวยืน (จากซ้าย) หม่อมหลวงปิ่น มาลากุล, หม่อมเจ้าดิศศานุวัตร์ ดิสกุล, นายหยิบ ณ นคร, นายปาณี ไกรฤกษ์, หม่อมเจ้าหัชชากร วรวรรณ, นายประสาท สุขุม


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 13 มิ.ย. 10, 22:12
อ้างถึง
เรื่องพระราชวรินทร์นั้น  มีหนังสืออื่น ๆ เอ่ยถึง อีกสองฉบับค่ะ
ติดใจเรื่องราวของท่านมาก
วาสนาของท่านจะเปรียบก็ราวตะไลเพลิง   วูบเดียวก็ลับสูญไป

ถ้าคุณวันดีจะเล่าให้ฟัง ก็จะแยกกระทู้ให้ค่ะ
****************
มาขยายพระรูปรัชกาลที่ ๖ กับมหาดเล็ก   รูปหายาก อยากให้เห็นชัดๆ   ทำได้แค่นี้เองค่ะ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 13 มิ.ย. 10, 22:15
บรรดาศักดิ์มหาดเล็ก
http://www.vcharkarn.com/varticle/168


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: Wandee ที่ 14 มิ.ย. 10, 00:39
ขอบคุณคุณ Navarat.C  ที่เมตตาแถมรูป

ขอบคุณค่ะคุณเทาชมพู      

(ขอเวลาสักนิดเถอะค่ะ  เพราะตามหาข้อมูลอีกเรื่องหนึ่งอยู่  ข้าราขการชื่อคล้ายกัน นัยว่าเป็นลูกจีน  ตามไปละเอียดกลายเป็นสกุลพราหมณ์  นักประวัติศาสตร์ท่านว่าคนเดียวกัน)



กำลังค้นว่า ข้าราชสำนักที่รำอินทรชิตไม่มีใครสู้ ที่ขี่มอเตอร์ไซด์พับขาข้างหนึ่งที่แม่พลอยเห็น  จะเป็นพระราชวรินทร์(กุหลาบ  โกสุมภ์) หรือไม่

กาญจนาคพันธ์ุ ก็เคยเล่าว่าได้ไปร่วมกินอาหารกับพระราชวรินทร์ ๑ ครั้ง เพราะคุณพระมาปรึกษาเรื่องคดีกับเจ้่าของโรงพิมพ์
กาญจนาคพันธ์ุท่านเป็นแขกประจำ  ท่านก็ดูคุณพระเพลินไป
จุดเชื่อมคือคุณพระใส่เครื่องประดับเพียบทุกคราว



กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 14 มิ.ย. 10, 07:45
จัดมาสนองครับ

และอยากให้คุณวีหมีของผมช่วยสังเกตุว่านายจ่ายวดในภาพคือปาณี ไกรฤกษ์
ตกลงนักเรียนมหาดเล็กรับใช้ได้เป็นที่นายจ่ายวดสองคนหรือครับ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 14 มิ.ย. 10, 08:11
อ้างถึง
กำลังค้นว่า ข้าราชสำนักที่รำอินทรชิตไม่มีใครสู้ ที่ขี่มอเตอร์ไซด์พับขาข้างหนึ่งที่แม่พลอยเห็น  จะเป็นพระราชวรินทร์(กุหลาบ  โกสุมภ์) หรือไม่
ดิฉันนึกว่าเป็นพระยาอุดมราชภักดี (โถ สุจริตกุล) เสียอีก    เคยเห็นชื่อท่านรำเป็นตัวอินทรชิต   เจ้าพระยารามราฆพเป็นพระราม
พูดถึงผู้ชายใส่เครื่องประดับพราวตัว  ในสมัยรัชกาลที่ ๖     เป็นต้องนึกถึงคำบอกเล่าของคุณป้าม.ล.เนื่อง นิลรัตน    เจ้าของหนังสือ "ชีวิตในวัง"
ท่านเล่าว่าพระยาอนิรุทธเทวา ใส่เพชรทั้งตัว  สวมตุ้มหูเพชร  กระดุมเสื้อก็เพชร   คุณป้าซึ่งกำลังรุ่นสาวในตอนนั้น วิ่งตามดูด้วยความตื่นเต้นจนตุ้มหูเพชรของคุณป้าตกหายไปข้างหนึ่ง ไม่รู้ตัว


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: john.gt77 ที่ 19 ก.ค. 10, 14:22
เพิ่งเข้ามา พอดีมาเจอโดยบังเอิญจริงๆ

     ก่อนอื่นต้องขอยินดี และอยากจะรู้จักกับคุณ pitipat.s เป็นอย่างยิ่งครับ
     ผมชื่อ มนิตนัตต์  โอสถานุเคราะห์  ครับ เป็นบุตรชายคนสุดท้องของ นางบุษบา  โอสถานุเคราะห์ บุตรคนสุดท้องของคุณตา
     ชื่อของผม ก็เป็นการนำชื่อของคุณตา มานิตย์นเรศ  มารวมกับคำว่า นัดดา ที่แปลว่าหลาน ออกมาเป็น มนิตนัตต์  (หลานจมื่นมานิตย์)


     ยินดีครับ ผมเป็นคนที่อยู่ใกล้ชิดกับแม่ (บุษบา) หากอยากทราบสิ่งใดๆ คิดว่าคุณแม่เป็นผู้ที่จะสามารถให้คำตอบได้ ยินดีครับ
     ส่วนคุณเป้า ภาวิณี  สมานกล  นั้น ปัจจุบันยังอยู่ที่พระโขนง มีสุขภาพพอสมควร แต่ดูแล้วคุณแม่ผมยังมีสุขภาพดีกว่า


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 19 ก.ค. 10, 14:32
เป็นเรื่องน่ายินดี ที่ญาติมาเจอกันโดยบังเอิญ
ถ้าคุณ pitipat.s ไม่ได้ย้อนกลับมาอ่านกระทู้นี้   เลยเวลาไปสัก ๗ วัน ดิฉันจะหลังไมค์ส่ง message ไปหาคุณjohn.gt77
เพื่อส่งอีเมล์ของคุณ pitipat ให้ ตามอีเมล์ที่ให้ไว้กับเรือนไทย

ระหว่างนี้ถ้าเพื่อนฝูงคุณ pitipat เข้ามาอ่าน  ก็ช่วยส่งข่าวให้เขาทราบด้วยนะคะ 


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 19 ก.ค. 10, 18:28
จัดมาสนองครับ

และอยากให้คุณวีหมีของผมช่วยสังเกตุว่านายจ่ายวดในภาพคือปาณี ไกรฤกษ์
ตกลงนักเรียนมหาดเล็กรับใช้ได้เป็นที่นายจ่ายวดสองคนหรือครับ

ชื่อที่ปรากฏในภาพที่ไม่มีวงเล็บนั้นเป็นชื่อละฐานันดรศักดิ์ในขณะที่ประทับฉายพระบรมรูปร่วมกับนักเรียนมหาดเล็กรับใช้เมื่อเดือนพฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๕๘  ส่วนชื่อในวงเล็บคือบรรดาศักดิ์ครั้งสุดท้ายที่ท่านผู้นั้นได้รับพระราชทาน

สำหรับนายประสาท  สุขุมนั้น  มีชื่อพระราชทานพิเศษว่า "ไอ้หมา" เพราะชอบแกล้งย่าเหล  จนถึงกับออกพระโอษฐ์ว่า "อ้นี่ชอบกัดกับหมา"  ซึ่งดูเจ้าตัวท่านจะภาคภูมิใจกับชื่อพระราชทานนี้มากถึงกับเล่าให้พวกเพื่อนๆ นักเรียนมหาดเล็กหลวงฟังอยู่บ่อยๆ


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: john.gt77 ที่ 22 พ.ย. 10, 18:28
ครับ ขอบพระคุณ คุณ "เทาชมพู"

ผมเองก็ไม่ได้เข้ามาอ่านกระทู้เสียนานเช่นกันครับ แต่เมื่อเข้าไปตรวจสอบข้อความล็อคอินนี้แล้ว ก็ไม่ปรากฏว่ามีข้อความใดๆ นะครับ
เคยได้สอบถามจากคุณแม่ว่า พอจะทราบหรือไม่ว่า pitipat เป็นลูก ของใคร คุณแม่ ก็บอกว่าพอคุ้นๆ นะ แต่ไม่แน่ใจ
หากเป็นไปได้ หากได้ติดต่อกับคุณ pitipat ก็คงจะดีนะครับ

ภาพของคุณตา จมื่นมานิตย์ ที่บ้านมีอยู่หลายรูปครับ ไว้มีโอกาส ผมจะสแกนภาพมาให้ชมนะครับ ส่วนเครื่องหมาย หรือเหรียญตรานั้น ก็ยังพอคงมีอยู่บ้างสักชิ้นสองชิ้น
ส่วนของใช้ที่ได้รับพระราชทานมานั้น ทราบจากคุณแม่ว่า หลังเกิดการเปลี่ยนแปลง คุณตาและคุณยาย ก็ออกมาอยู่บ้านพญาไท ช่วงคุณตาไปบวช ค่าใช้จ่ายในบ้านสูง คุณยายต้องนำข้าวของต่างๆ ที่บ้านพญาไท ไปขายเพื่อมาเลี้ยงดูคนในบ้าน ซึ่งมีอยู่หลายคน ไปหลายชิ้น รวมทั้งตัวบ้านเองก็ถูกขายไป
คุณยาย นั้น ผมทันครับ ท่านมาอยู่กับเราด้วย และเสียชีวิตไปหลายสิบปีแล้ว ตอนนั้นผมยังเด็กอยู่ครับ
ลูกๆ ของป๋าเป้า (ภาวิณี) ทั้ง 4 คน น่าจะทัน และน่าจะพอทราบเรื่องราวอยู่บ้าง ส่วนผมนั้น ไม่ทัน แต่ก็ได้อ่านหนังสือเล่มดังกล่าว


กระทู้: อยากทราบประวัตริ เสวกโท จมื่นมานิตย์ (เฉลิม เศวตนันทน์) ผู้แต่งเพลงรำวงมาตฐานไทย
เริ่มกระทู้โดย: pitipat.s ที่ 27 มิ.ย. 11, 01:36
เรียน คุณ john.gt77

ยินดีที่ได้พบกันในโลกไซเบอร์ครับ ;) เนื่องจากไม่ได้เข้ามากระทู้นี้เป็นเวลานานจึงไม่ทราบความเคลื่อนไหวต่างๆ ต้องขออภัยเป็นอย่างยิ่งครับ

ทั้งนี้ต้องขอขอบพระคุณในความเป็นห่วงของคุณเทาชมพูด้วยครับ