เรือนไทย

General Category => ภาษาวรรณคดี => ข้อความที่เริ่มโดย: dinsor ที่ 23 มี.ค. 05, 11:29



กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: dinsor ที่ 23 มี.ค. 05, 11:29

จากเหตุการณ์คลื่นยักษ์เมื่อเดือนธันวาคม มีคำใหม่เกิดขึ้นคำหนึ่ง นั่นก็คือ คำว่า ธรณีพิบัตภัย จึงอยากถามผู้รู้ว่า คำคำนี้ จัดเป็นำประสม หรือำสมาส
ส่วนัวดิฉันนั้น คิดว่า เป็นคำประสม เพราะคำว่า พิบัติ + ย เป็นคำซ้อน นำมารวมกับ ธรณี
เป็น ธรณี + พิบัติภัย = ธรณีพิบัติภัย

เรียนผู้รู้ช่วยให้คำตอบดิฉันด้วยนะคะ  ขอบคุณค่ะ


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 23 มี.ค. 05, 12:40
 เป็นคำสมาสค่ะ

พิบัติภัยไม่ใช่คำซ้อนค่ะ เป็นคำสมาส
อ่านเรื่องคำในภาษาไทยได้ที่นี่

 http://www.eduzones.com/vichakan/thai/word.php  


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: หม่อมจุมพฏเพ็ชรกล้า ที่ 23 มี.ค. 05, 12:59
 ธรณีพิบัติภัย เป็นคำประสม
ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาสหรอครับ คุณเทาชมพู


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 23 มี.ค. 05, 13:41
 คุณดินสอสะกดผิด
และคห. ๒ ก็อ่านไม่เข้าใจ ไปดูลิ้งค์ที่ให้ไว้ จะทราบความหมายของคำสมาสและคำประสม


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: จ้อ ที่ 23 มี.ค. 05, 15:06
 ผมว่าเขาเข้าใจตั้งคำนะครับ "ธรณีพิบัติภัย" เห็นภาพพจน์ดี


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: dinsor ที่ 24 มี.ค. 05, 09:20
 ขอโทษนะคะคุณเทาชมพู
ดินสอพิมพ์ตกไปน่ะค่ะที่หัวข้อ ธรณีพิบัติย >>>> ธรณีพิบัติภัย
ขอบคุณนะคะที่ออกความเห็นค่ะ


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: หม่อมจุมพฏเพ็ชรกล้า ที่ 24 มี.ค. 05, 12:02
 ถ้างั้นก็ต้องเป็นแบบไม่สนธิ


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: Hotacunus ที่ 25 มี.ค. 05, 02:05
 ธรณีพิบัติภัย คำนี้แยกได้ ๓ คำครับ

ธรณี - มาจากภาษาบาลี-สันกฤตว่า "ธรณี" แปลว่า แผ่นดิน

พิบัติ - มาจากภาษาบาลี-สันสกฤตว่า "วิปตฺติ" แปลว่า ความเคลื่อนคลาด, ความผิด, โทษ - วิบัติ ก็ว่า มีความหมายให้แก่คำว่า วิปลาส ด้วย

ภัย - มาจากภาษาบาลี-สันกฤตว่า "ภย" แปลว่า อันตราย

ดังนั้น ธรณีพิบัติภัย แปลเป็นไทยได้ว่า "เหตุอันตรายอันเกิดจากความผิดปกติของแผ่นดิน" เรื่องนี้ ก็มีนัยมาจากการแยกตัวของแผ่นดินใต้มหาสมุทรนั่นเองครับ

กลับมาที่คำถามว่า คำนี้เป็นสมาส หรือ คำประสม

ผมเคยเรียนว่า "สมาส ชน - สนธิ เชื่อม"
ชน คือ อะไร เชื่อม คืออะไร

ชน ก็คือ จับคำมาชนกันเลย ไม่ต้องเปลี่ยนรูป
ธรณี + พิบัติ + ภัย
จะเห็นว่าเป็นการจับคำมา "ชน" กันเลย ก็เป็น "คำสมาส" ครับ

เชื่อม ก็คือ การจับคำมาเชื่อมเปลี่ยนรูป
ราชะ + อธิราช = ราชาธิราช ("ชะ" เจอ "อ" เชื่อมเป็น "ชา")
อย่างนี้เป็นสนธิครับ

ส่วนเป็นคำประสมนี้ไม่ใช่แน่นอนครับ

อ้าว ส่วนคำประสมก็ชนเหมือนกัน แล้วทำไม่เป็นคำสมาส?

ทั้งนี้ก็เพราะว่า คำประสม ใช้กับคำไทยแท้ครับ แต่ว่า คำสมาส จะใช้กับคำที่มีรากศัพท์มาจากภาษาบาลีสันสกฤตเท่านั้นครับ

เพราะเหตุว่า หลักการสมาส - สนธิ นี้ เป็นหลักการทางไวยกรณ์ของภาษาบาลี-สันกฤตครับ

ส่วนหลักการสร้างคำจากภาษาไทยแท้ ก็มี การประสมคำ ซ้อนคำ และซ้ำคำ


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: ดารากร ที่ 25 มี.ค. 05, 21:39
 ธรณีพิบัติภัย มาจากคำว่า ธรณี+พิบัติ+ภัย ซึ่งมาจากภาษาบาลีสันสกฤตค่ะ

คำที่เกิดจากการนำคำบาลีสันสกฤตตั้งแต่ 2 คำขึ้นไปมารวมกันไม่ได้หมายความว่าคำๆนั้นจะเป็นคำสมาสเสมอไป คำๆนั้นอาจเป็นคำประสมก็ได้ค่ะ ดิฉันเคยอ่านเจอในหนังสือหลักภาษาไทยบอกไว้ว่า คำสมาสต้องแปลจากคำหลังมาคำหน้า ยกตัวอย่างเช่น
     ดรุณ + วัย  =  ดรุณวัย  =  วัยเด็ก  เป็นคำสมาส
แต่  วัย+ดรุณ  =   วัยดรุณ = วัยเด็ก  เป็นคำประสมค่ะ เพราะแปลจากคำหน้ามาคำหลัง  ทั้งๆที่คำว่า ดรุณ และ วัย มาจากภาษาบาลีสันสกฤตเหมือนกัน


กระทู้: อยากทราบว่า ธรณีพิบัติย เป็นคำสมาส หรือ คำประสม ?
เริ่มกระทู้โดย: ดารากร ที่ 25 มี.ค. 05, 21:43
 อ้อ ลืมสรุปค่ะ ธรณีพิบัติภัย คำมูลที่นำมารวมกัน 3 คำ มาจากภาษาบาลีสันกฤต และแปลจากคำหลังมาคำหน้า จึงเป็นคำสมาสค่ะ ไม่ใช่คำประสม