กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 10 มี.ค. 10, 22:31 ประวัติหุ่นละครเล็ก
หุ่นละครเล็ก ถูกสร้างสรรค์โดยนายแกร ศัพทวณิช เมื่อประมาณปี พ.ศ.๒๔๔๔ โดยมีลักษณะเลียนแบบหุ่นหลวงและหุ่นเล็ก ซึ่งหุ่นละครเล็กมีขนาดความสูงประมาณ ๑ เมตร และได้ดัดแปลงกลไกของตัวหุ่นให้เชิดง่ายขึ้น ลักษณะของหุ่นละครเล็กเป็นหุ่นที่มีลักษณะคล้ายหุ่นหลวง คือ ครบส่วนทั้งตัว แต่ที่มือมีแกนไม้สำหรับชักเชิด ส่วนเท้ามีเดือยสำหรับจับเชิด และด้านในลำตัวกลวงเป็นรูสำหรับล้วงมือเข้าไปจับแกนไม้ที่คอหุ่น เพื่อที่จะให้หัวหุ่นเหลียวไปมาได้เสมือนจริง หุ่นละครเล็กใช้ผู้เชิด ๓ คน ต่อหุ่น ๑ ตัว แต่ถ้าหุ่นตัวใดไม่ค่อยมีบทบาทมาก อาจใช้ผู้เชิดเพียง ๑ คนหรือ ๒ คน ก็ได้เช่นกัน เมื่อแรกนำหุ่นชุดนี้ออกแสดงนั้นยังไม่มีชื่อเรียกขานใดๆ ต่อมาบรรดาเจ้านายที่ทอดพระเนตรต่างทรงชื่นชอบกันมาก และทรงเรียกการแสดงของหุ่นชนิดนี้ว่า “หุ่นละครเล็ก” จึงได้ใช้ชื่อนี้สืบทอดต่อมาจนถึงปัจจุบัน การแสดงหุ่นละครเล็กแต่ดั้งเดิมนั้น ผู้ชมด้านหน้าคงเห็นได้แค่เฉพาะตัวหุ่นในการแสดงเท่านั้น ส่วนผู้เชิดทุกคนจะต้องเชิดกันด้านหลังฉาก โดยผู้เชิดยืนเชิดและชูหุ่นให้สูงขึ้นพ้นจากฉากกั้นทางด้าน หน้าหุ่น ผู้เชิดหุ่นละครเล็กของคณะครูแกร ก็คือ ๑.นางหยิบ ศัพทวณิช เป็นสะใภ้ เชิดตัวเอก เช่น ทศกัณฐ์ ,นางผีเสื้อ ฯลฯ ๒.นายคุ่ย ยังเขียวสด เป็นคนในคณะ เชิดตัวตลกเจ็กเข่ง ๓.นางเชื่อม ยังเขียวสด เป็นภรรยานายคุ่ย เชิดตัวรอง ๔นางรุณ เชิดตัวรอง ๕.นางเฟี้ยน เชิดตัวรอง และยังมีอีกหลายท่านที่ยังมิได้เอ่ยนามถึงมา ณ ที่นี้ หุ่นละครคณะครูแกร ศัพทวณิช ได้รับความนิยมจากผู้ชมในการแสดงเป็นอย่างมาก ออกแสดงไปยังสถานที่ต่างๆอยู่เป็นประจำ ครั้งหนึ่งเดินทางโดยเรือจะไปทำการแสดงหุ่นละครเล็กเรื่อง “พระอภัยมณี” ที่วัดปากคลองบางตะไคร้ จังหวัดนนทบุรี ซึ่งนางเชื่อมภรรยาของนายคุ่ย ยังเขียวสด ได้คลอดบุตรชาย ๑ คน ขณะที่ล่องเรือ นางปลั่ง ศัพทวณิช ภรรยาของครูแกร ก็ได้ตั้งชื่อให้ว่า “สุดสาคร” ในวัยเด็กของเด็กชายสุดสาคร เจ็บไข้และป่วยหนักอยู่บ่อยๆ บิดามารดาจึงนำไปยกให้เป็นลูกของพระสงฆ์ และก็ได้ชื่อใหม่ว่า “หลิว” เพื่อเป็นการแก้เคล็ด ทำให้อาการก็ดีขึ้นตามไปด้วย และต่อมาก็เปลี่ยนชื่อเป็น “สาคร ยังเขียวสด” กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: yuttasin ที่ 10 พ.ค. 10, 11:38 เอ่อคือว่า พวกหุ่นละครต่างๆอะครับ ผมเห็นเขาทำอย่างปราณีตมาก สวยงามมาก พอจะมีมงกุฏงามๆของหุ่นละครไหมครับ ผมชอบมาก หาตามเน็ต ไม่ค่อยจะมีเลย
ถ้ามีรบกวนลงเป็นวิทยาทานเเก่พวกผมหน่อยได้ไหมครับ น่าศึกษามาก รายละเอียดต่างๆ เครื่องทรงด้วยก็จะเเจ่มมาก คือผมเห็นเเล้ว สิ่งต่างๆ หรือเครื่องประดับต่างๆที่เกี่ยวกับตัวหุ่น ดูมีความอนุรักษ์รักษาในเนื้อหาความเป็นอยู่ปรัมปราคติโบราณใกล้เคียงกับการเเต่งการของชนชั้นในอดีตมาก เหมาะกับการศีกษามาก รบกวนหน่อยนะครับ ขอบคุณล่วงหน้าครับ ;D กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 14 พ.ค. 10, 07:25 ขอบคุณมากนะครับที่ช่วยย้ำ.. ;D ;D ผมลืมกระทู้นี้ไปซะนาน
พอดีผมมีโอกาสได้ไปคลุกคลีกับหุ่นละครเล็ก ขอบคุณมากเลยที่วัยรุ่นเยาวชนสมัยใหม่ได้เห็นคุณค่าและความสำคัญ ความรู้ผมยังด้อยนักยังไงซะผมจะเล่าให้ฟังนะครับ ถ้าเป็นข้อมูลเชิงลึกผมต้องขออนุญาตอาก่อนว่าจะสามารถให้ข้อมูลได้มากแค่ไหน...... :-[ กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: yuttasin ที่ 14 พ.ค. 10, 11:53 ขอบคุงครับ :D
กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 14 พ.ค. 10, 15:55 """หุ่นนาง""" ใส่เครื่องประดับศรีษะแบบรัดเกล้า ดูลักษณะแล้วน่าจะเป็นหุ่นเก่าแล้วนำมาซ่อมใหม่ อันนี้เป็นหุ่นที่เคยนำมาจัดแสดงที่สยามพารากอนไม่แน่ใจว่าใครคือเจ้าของนะคับ
กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 14 พ.ค. 10, 16:01 เคล้าโคลงหน้าหุ่นนางนี้สวยงาม เครื่องแต่งกายมีการปักที่ละเมียดลมัย ซึ่งเป็นการปักเครื่องลายป่าอันเป็นลวดลายสามัญทั่วไปที่นิยมกันมาตั้งแต่ต้นรัตนโกสินทร์
กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 14 พ.ค. 10, 16:48 """ :( แปวววว!!! ผมเอารูปลงไม่ได้อะครับไฟล์ภาพมันใหญ่เกิน 250 KB อะคับ ???
งืมๆๆ แล้วจะพยายามหาวิธีละกันนะคับคุณ yuttasin ;D ;D ปล. ส่วนมากงานช่างหุ่นที่โดดเด่นของโจหลุยส์นอกจากเครื่องประดับแล้ว งานปักเครื่องก็ถือเป็นประณีตศิลป์ที่น่าชมยิ่งนัก ด้วยเทคนิคการปักตามอย่างโบราณเคล้าลายกระหนกกระจังที่งดงาม ...ด้วยการปักดิ้น ถมโปร่ง (เดินดิ้นข้อ ถมดิ้นโปร่ง) การปักสดึงกลึงไหม ถมปีกแมลงทับ การหักแล่งนมสาว หักแล่งทองขวาง การประดับพลอยหลังเบี้ย รวมไปถึงการใช้สีผ้าแบบโบราณที่สดฉ่ำ ต่างไปจากที่อื่นๆ :'( :'(เสียดายที่ผมนำภาพมาลงไม่ได้ไฟล์ภาพมันใหญ่เกิน..หุหุ ถ้าใครรู้วิธีแปลงไฟล์ให้เล็กลงได้ก็จะดีคับช่วยบอกผมทีจะได้ชมงานสวยๆกันคับผม กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: yuttasin ที่ 15 พ.ค. 10, 09:58 เข้าไป ps ซิคับ เเล้วคลิกขวาที่แท็ปรูปที่เราจะย่อขนาดเเล้วจะขึ้นเมนู ไปที่ image Size... เเล้วไปลดค่า resolution หรือลดขนาดภาพก็ได้คับ :D มันก็จะมีขนาดของ pixel โชว์ข้างบนตามที่เราต้องการอะคับ ;D
กระทู้: นาฏยลีลาประณีตศิลป์หุ่นละครเล็ก เริ่มกระทู้โดย: offzaa ที่ 15 พ.ค. 10, 12:09 งืมๆๆ..... ??? :-\....ผมลองดูแล้วนะคับคุณ yuttasin แต่ไม่ได้อะหาไม่เจอ ???
ผมมะค่อยเก่งคอมเท่าใดนัก บ่จ้างเลย ยอมฮับว่าตัวเกาง้าว... ;D ;D (แต่จะพยายามเพื่องานช่างหุ่นของเรา) :) |