เรือนไทย

ก่อนอื่นต้องบอกก่อนครับว่า ผมเจอที่ของผมแล้ว
ผมเป็นคนชอบถ่ายรูป และงานศิลปกรรมตามวัดวาอารามต่างๆ
แต่ผมไม่ค่อยจะเข้าใจมันหรอกครับ ก็พยายามศึกษาเรื่อยๆ
หาคนให้คำปรึกษาไม่มีเลยครับ เพราะผมอยู่ในสังคมที่เรียนวิทยาศาสตร์มาตั้งแต่เด็ก ต่อมหาลัยก้อเรียนแพทย์
หันไปทางไหนก็เจอแต่เพื่อนที่เป็นหมอ ไม่มีใครให้คำปรึกษาผมได้สักคน

เมื่อวานนี้ผมลองเอาภาพถ่ายที่ได้ถ่ายไว้นานแล้วมาลง เพราะสงสัยว่ามันเป็นเรื่องอะไร
ไม่น่าเชื่อว่าไม่กี่นาที ผมก็ได้รับคำตอบที่สงสัยมานาน
ผมจึงรู้ว่า ที่นี่แหล่ะจะเป็นที่ของผม

ขอบคุณทุกคนมากครับที่ให้ความรู้
ผมพยายามหาหนังสือมาเปรียบเทียบกับงานที่ถ่าย แต่ก็ไม่กล้าสรุป เพราะความรู้เรื่องพวกนี้ผมมีน้อยมากๆ
คงต้องพึ่งที่แห่งนี้ซะแล้ว

รูปปั้นบนหน้าบันของพระอุโบสถ
มีใครพออธิบายรูปปั้นนี้ได้บ้างครับ

วัดคลองแหสร้างขึ้นราวปี พ.ศ. 2260 แต่เดิมเรียกว่า "วัดคลองฆ้องแห่" เนื่องจากในสมัยก่อน มีการแห่ทรัพย์สมบัติมาจากทางไทรบุรี กลันตัน และตรังกานู เพื่อรวบรวมไปบรรจุที่พระบรมสารีริกธาตุ จังหวัดนครศรีธรรมราช โดยระหว่างที่แห่สมบัติมีการตีฆ้องที่ดังมาก ซึ่งในตอนนั้นขบวนแห่สมบัติได้มาค้างแรมที่บริเวณวัด โดยระหว่างที่พักค้างแรมอยู่นั้นได้ทราบข่าวว่ามีการบรรจุพระบรมสารีริกธาตุเสร็จเรียบร้อยแล้วถึงเดินทางไปตอนนี้ก็ไม่ทันแล้ว ผู้นำสมบัติมาส่วนใหญ่ซึ่งเป็นเจ้าขุน คุณนาย เจ้าเมือง และเหล่าคนชั้นสูงทั้งหลาย จึงตั้งจิตอธิฐานเอาไว้ว่า "เราจะไม่นำทรัพย์สมบัตินี้กลับไป คือเราจะฝังไว้ตรงนี้เป็นพุทธบูชา" จากนั้นก็จึงจัดแจงฝังทรัพย์สมบัติลงในบริเวณวัด โดยในการฝังทรัพย์สมบัตินี้มีการฆ่าคน เพื่อให้ดวงวิญญาณอยู่เฝ้าสมบัติในบริเวณดังกล่าวด้วย พื้นที่ๆมีการฝังทรัพย์สมบัติอยู่ มีลักษณะเป็นกองดินสูงขึ้นมา ชาวบ้านมักเรียกว่า "โคกนกคุ่ม" ต่อมาจึงเรียกคลองซึ่งห้อมล้อมบริเวณดังกล่าวว่า "คลองฆ้องแห่"

รูปปั้นอีกอัน อยู่คนละด้านบนหน้าบัน

ลายบนหน้าบัน
นี่คือพระอินทร์หรือไม่ ช่วยตอบด้วย
เราจะสังเกตุอย่างไรครับว่า จิตรกรรมนั้นๆเป็นพระอินทร์ ดูที่อะไร

ผมทราบว่าพระอินทร์จะทรงช้าง
แต่นี่เหมือนพระพรหม แล้วพระพรหมทรงช้างด้วยหรอครับ

ผมอยากจะเขียนหนังสือไว้อ่านเอง
ถ้าเป็นภาพนี้ ผมควรเขียนว่าอย่างไรครับ

ยักษ์แบบนี้เราจะพอบอกชื่อได้มั๊ยครับ
หรือเป็นงานพื้นบ้าน คนทำคงไม่ทำยักษ์ในรามเกียรติ์ แค่ปั้นให้เป็นยักษ์เฉยๆ

ดูภาพนี้แล้ว
พอจะบอกได้มั๊ยครับว่าสร้างในสมัยใด
และจะสังเกตจากอะไรที่จะบอกสมัยของสถาปัตยกรรม

ช่วยหน่อยนะครับ
เพราะผมไม่รู้จะไปพึ่งใคร ที่ไหนแล้วจริงๆ
อาจถามมากหน่อย เพราะโง่เรื่องพวกนี้จริงๆ
ยังไงก็คิดว่าผมเป็นศิษย์คนนึงนะคับ ช่วยให้ความรู้หน่อย

ในฐานะหัวหน้าชมรมฯขอตอบเชิงแนะนำคุณsiamartนะครับว่า การจะเรียนรู้ศิลปะไทยนั้น เราน่าจะเริ่มศึกษาจากประวัติศาสตร์ศิลปะนั้นเป็นอันดับแรก เพื่อสร้างความคุ้นเคยในยุคสมัยของตัวศิลปะนั้นๆ เมื่อพบเห็นของจริงจะได้ใช้ทักษะที่เรียนรู้จากหนังสือตำรับตำราเหล่านั้นมาเปรียบเทียบแล้วพยายามไปดูให้เห็นของจริงที่มีประวัติความเป็นมาชัดเจน ดูให้บ่อยสัง้เกตและจดจำจุดเด่นของศิลปะในยุคสมัยนั้นๆจักได้เป็นภูมิให้เข้าใจได้เมื่อได้เห็นสิ่งที่เหมือนหรือใกล้เคียงกันในภายหลัง ซึ่งคงต้องใช้เวลาไปเรื่อยๆไม่จบสิ้นหรอกครับ

ขออธิบายตามที่สอบถามมาจากภาพดังนี้ครับ
ภาพที่1 น่าจะเป็นรูปปั้นชนพื้นเมืองทางปักษ์ใต้คือพวกเงาะป่าซาไกดูจากผมทีหยิกหยอย แต่ที่น่าสังเกตที่เอวจะเหน็บอาวุธประเภทกริชซึ่งเป็นอาวุธของชามาลายูทางปักษ์ใต้เข้ากับตำนานของวัด
ภาพที่2 เป็นชายหัวล้าน น่าจะเป็นรูปคหบดีเจ้าขุนมูลนายตามประวัติวัติที่หอบสมบัติมาทิ้งไว้ที่วัดนี้ ช่างจึงได้ทำรูปเป็นสัญญลักษณ์ไว้ป็นที่ระลึกถึง
ภาพที่3 เป็นรูปเทวดาถือพระขรรค์ทรงคชสีห์มีเทพเหาะมาขนาบข้างขวา-ซ้าย จะเหมาเอาว่าเป็นพระอินทร์ก็ผิดทั้งพาหนะทรง สีกายและอาวุธประจำกาย ช่างน่าจะทำตามความเข้าใจของตนมากกว่าจะเอาตามคตินิยม
ภาพที่4 หน้าบันอีกด้าน เป็นเทวดาเหาะ2องค์ถือพานแว่นฟ้ารองรับพระเศียรพรหม(น่าจะเป็นท้าวกบิลพรหม ในตำนานสงกรานต์)แต่ไหงมีช้างเอราวัณอยู่ด้านล่าง ก็คงเป็นสัญญลักษณ์แทนพระอินทร์ซึ่งตามศักดิ์เป็นเทพต่ำชั้นกว่าพรหมแล้วช่างก็ทำขึ้นจากความเข้าใจของช่างเองเป็นที่ตั้ง
ภาพที่5 ภาพเทวดายืนท้าวสเอว มองไม่ชัดว่าส่วนไหน ช่างคงทำขึ้นในลักษณะส่วนประกอบตกแต่งสถาปัตยกรรมเท่านั้น
ภาพที่6 ยักษ์ตนนี้ น่าจะเป็นท้าวเวสสุวรรณ(เจ้าแห่งยักษ์ รากษส ภูติ ผี ปีศาจ)และเป็นสัญญลักษณืแห่งโชคลาภด้วย วัดสมัยนี้หลายๆวัดก็มักจะปั้นไว้เป็นที่กราบไหว้ของคนเชื่อโชคลางตามคตินิยม
ภาพที่7-8 พระอุโบสถ ตามประวัตืว่าสร้างพ.ศ.2493ต้นรัชกาลที่9นีเองครับ ถือว่าเป็นของใหม่ครับแต่ที่น่าสนใจว่าตัวสถาปัตย์ได้อิทธิพลจากมุสลิมที่ทำ ช่องอาร์คโค้งเหมือนอาคารสุเหร่าหลายๆที่(แต่หลังคายังคงแบบไทยไว้เปนการผสมผสานรูปแบบสถาปัตยกรรมของช่างท้องถิ่นที่เกิดได้ในทุกๆที่ทั่วไทย

มีแห่เศียรกบิลพรหมด้วย น่ารักจังครับ มีเสืออยู่ข้างล่างด้วย จะสร้างสงกรานต์ปีเสือหรือเปล่าครับ

รูปเงาะซาไกแปลกตาดี แต่ทาสีแดง เหมือนหน้าพรานในการเล่นโนราเลย :-[

เข้ามาสวัสดีคะ ฉันรักบางกอกก็เข้ามาหาความรู้เหมือนกัน แหะๆๆ

ขอบคุณเจ้าของกระทู้ครับ นำภาพสวยๆมาให้ชมกัน ชอบคุณพี่ยีนคับสำหรับความรู้