เรือนไทย

General Category => ภาษาวรรณคดี => ข้อความที่เริ่มโดย: willyquiz ที่ 16 ก.ค. 11, 20:07



กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 16 ก.ค. 11, 20:07
มีวรรณคดีไทยเรื่องหนึ่ง ชื่อเรื่องว่า พระสุธนคำฉันท์  ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)  ซึ่งผมตั้งใจจะพิมพ์เพื่อส่งมอบให้กับคุณ Crazy HOrse ได้บรรจุ
เอาไว้ในตู้หนังสือของเรือนไทยเพื่อผลประโยชน์ของสาธารณะชนที่สนใจทั่วไป    แต่ผมประสบกับปัญหาของ Microsoft Word ในบางเรื่องจนกระทั่ง
ไม่สามารถพิมพ์ได้โดยไม่เสียอารมณ์ไปเสียก่อน   ผมจึงเปลี่ยนความคิดใหม่โดยขอตั้งกระทู้นี้ไว้ต่างหากและเพื่อขอความกรุณาจากท่านผู้อ่านทั้งหลาย
ช่วยกันตรวจสอบความผิดพลาดอันอาจจะเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา

เรื่องพระสุธนคำฉันท์นี้ดำเนินเนื้อเรื่องโดยใช้กาพย์เป็นหลักและแทรกไว้ด้วยฉันท์เป็นบางช่วงบางตอน    ปัญหาก็คือไม่มีการระบุเอาไว้ว่าเป็นกาพย์หรือ
ฉันท์ชนิดใดทั้งสิ้น    เพื่อผลประโยชน์ของผู้อ่าน  ผมจะระบุชนิดของกาพย์หรือฉันท์เอาไว้ให้  ถ้ามีการเปลี่ยนแปลงชนิดของคำประพันธ์ในแต่ละครั้ง   
ถ้าคุณ Crazy HOrse จะนำไปใส่ไว้ในตู้หนังสือ  ขอได้โปรดรับทราบไว้ด้วยว่าในต้นฉบับนั้นไม่มีการบอกกล่าวหรืออธิบายอะไรไว้ทั้งสิ้น  มีเพียง คำนำ
อย่างเดียวเท่านั้น   ชื่อของคำประพันธ์ต่างๆ เป็นการระบุชื่อโดยตัวผมเอง (นอกเหนือจากต้นฉบับ)    หากการระบุชื่อนั้นๆ ผิดพลาด ขอความกรุณาผู้รู้ช่วย
กันแก้ไขให้ด้วยครับ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 16 ก.ค. 11, 20:55
                                        คำนำ

          เมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๙ กรรมการหอพระสมุดสำหรับพระนครได้เลือกหนังสืออุเทนคำฉันท์
ซึ่งพระยาอิศรานุภาพ (อ้น) แต่งถวายสมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าฯ  ทรงพิมพ์ประทานตอบแทนผู้ไป
ถวายรดน้ำสงกรานต์  ปีนี้จึงเลือกพระสุธนคำฉันท์ถวายอีกเรื่องหนึ่ง  ซึ่งพระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
แต่งเหมือนกัน

          เรื่องพระสุธนนี้มีในปัญญาสชาดกเรื่องที่ ๒    พระยาอิศรานุภาพ (อ้น) แต่งแต่ยังเปนที่
พระพิธสาลี   มีชื่อบอกไว้ในตอนจบเรื่อง    กรรมการหอพระสมุดสำหรับพระนครได้เคยคัดมาพิมพ์
ไว้ในหนังสือวชิรญาณครั้งหนึ่งเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๔ มาจนบัดนี้ล่วงเวลาได้ ๒๕ ปี หาฉบับไม่ใคร่ได้
อยู่แล้ว    แลการพิมพ์ครั้งนั้นก็พิมพ์ออกเปนตอนๆ ไม่ติดต่อกัน    เปนการยากแก่ผู้ที่จะรวบรวม
ให้เปนชุดได้

          การที่สมเด็จพระปิตุจฉาเจ้าฯ ทรงพิมพ์พระสุธนคำฉันท์ครั้งนี้เปนพระกรุณาแก่ผู้ใส่ใจใน
กาพย์กลอนแลผู้ศึกษาหนังสือไทยทั่วไป.


                                       (ลายเซ็น)   พิทยาลงกรณ์
                                            ราชบัณฑิตยสภา
                                      วันที่ ๑ เมษายน พ.ศ. ๒๔๗๐


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 16 ก.ค. 11, 21:34
                              พระสุธนคำฉันท์

กาพย์ฉบัง ๑๖

•    กฤษดาญบงกชกรกรรพุม                              ทศนัขประชุม
ชุลีดิลกโลกา

•    โลเกศรเทพพรหมมา                                  อันมีมหา
การุญสัตวสบไสมย

•  ผู้ทรงอธิกนามตรัสไตร                                      เสด็จแสดงญาณไญ
ยะธรรมวิสุทธิโอฬาร

•  เสวยเสวตรวิมุติฉัตรวรญาณ                           เผด็จเบ็ญจพิธมาร
ดำกฤษณราคนิวรณ์

•  ปองโปรดนรเทพนิกร                                  ทานพกินร
อสุรนาคคนธรรพ์

•    วิทเยนทรกุมภกุมภัณฑ์                               ทวยแทตย์อนันต์
ก็สู่สิเวศเสวยรมย์

•    มีพระอรรคญาตินิยม                                  เปนอาทิคม
อธิกลุธรรมา

•    หนึ่งนบนพโลกุตตรา                                  สหทังจรรยา
ปิฎกสมเด็จดาลแสดง

•    คืออำมฤตยรศรวยแรง                               ไตรภพพึงแสวง
ประสบประสมสมาคม

•  พบบาทอริยานุกรม                                   องคอัษฎางคพรหม-
จรรยจำเริญนาบุญ

•    สละโลภปลิโพธินิศคุณ                               ธรธรรมวิบุล
บำบัติพิบัติสังวร

•    เสร็จข้าถวายกฤษดาญกร                            วิสุทธสาทร
ประนามในรัตนไตรยางค์

•    บังคมอิศวเรศเลิศปาง                                เสถียรเทพปฤษฎางค์
พฤศภอุศุภยานยง

•  อีกองค์สฤษดิรักษ์อันทรง                            บัลลังค์ภุชงค์
ชำนิในรณเรืองรณ

•  ไหว้ไทจตุรมุขพิมล                                  เหิรหงษหาวบน
ตระศักดิสูรยบังพรรณ

•    นบเจ้าจอมเมรุถงัล                                   จักรปาณีคัณห์
คือจักรพระจักรกรี

•    ไหว้ไท้นรเทพธเรศตรี                                ศรราชพิรี
ยะภาพเพี้ยงภุชพล

•  บริรักษชคสัตวสากล                                 ในภูมิมณฑล
ก็เย็นเกษมศุขรมย์

•  นบเทพอันทรงจตุรพรหม                             วิหารอุดม
เปนนิตยเนืองในคุณ

•  อันกอบด้วยมหันตการุญ                             อาบอ้ามม่ามภุญช์
บำเรอบำรุงเปนตน

•  ไหว้ครูอุปเทศยุบล                                   สึกสารนุสนธิ์
คดีไป่เอื้อนอำแดง

•  ข้าขอนิเทศแจ้งแจง                                  ตำนานสำแดง
อดีตอันแล้วล่วงมา

•  โดยในเปญญาศกชา-                               ฎกอันอริยา
บรรยายนิเทศแทนองค์                                              ฯ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ก.ค. 11, 09:24
     ผมกำลังประสบกับปัญหาจากการที่ค้นหาสมุดบันทึกรูปแบบและชื่อของกาพย์และฉันท์ต่างๆ (ไม่ว่าจะเป็น วรรณพฤติ หรือ มาตราพฤติ)
ที่ได้จดบันทึกเอาไว้มากมายไม่พบ    ไม่ทราบว่าเอาไปเก็บไว้ที่ไหน    และกาพย์หรือฉันท์บางประเภทนั้นผมก็นึกชื่อไม่ออกจริงๆ   ยกเว้น
ประเภทที่ผมคุ้นเคยดี กับประเภทที่ผมจดบันทึกแยกเอามารวมไว้กับสมุดบันทึกโคลงกลอน      ดังนั้นกาพย์หรือฉันท์ประเภทใดที่ผมยังค้นหา
ชื่อไม่ได้ หรือไม่แน่ใจว่าจะระบุชื่อได้ถูกต้อง  ผมจะระบุเอาไว้ให้ทราบ   และขอความกรุณาผู้ที่ทราบแจ้งเข้ามาด้วยจักขอบพระคุณยิ่ง


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ก.ค. 11, 09:43
ยังไม่ทราบชื่อ

•   ปางองค์พระศรีสาก-                                ยมุนินทรอันทรง
เวสารัชญาณยง                                          อภิเศกสมภาร

•   เสด็จยังพิหารเชตร-                                 พนาภิรมย์ฌาน
สราพกองค์อาริย์                                         คณสงฆเนืองใน

•   ปรารพภ์ภิกษุสา-                                    วกหนึ่งกระสันต์ใจ
อาวรณ์พิลาปใน                                          รศราคนิวรณ์วล

•   โอนเอาตำนานนาน                                  ทุรดาลอดักดล
ปางเปนสุธนทน                                          ทุกขหวังสัพพัญญู

•   บันทูลนิทานเทียบ                                   กุลบุตรกำเดาดู
เพื่อพาศนาชู                                             ฉเพาะผลพึงเพียร

•   ปางองค์ตถาคต                                      วิริเยศยังเวียน
สงสารจักรเจียร                                          กำเลาะหลงก็มามี

•   ในมาตุคามมล-                                      ทินโทษราคี
หากเห็นฤดีดี                                             แลกำศรดมโนนาน

•   ดับนั้นก็ดุษดี                                        วรพุทธโยงการ
ไปโปรดแสดงปราณ                                     อนุสนธิแจ้งแจง

•   ขษณนั้นพระสงฆ์สา-                               วกผู้ประสงค์แสวง
สดับโดยอดีตแสดง                                      ก็ทูลขอลิลาธรรม

•     มีพุทธฎีกา                                           ดำเนินอรรถตำนานอัน
โดยดึกดำบรรพกัลป                                     แลอุบัติโพ้นมี


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: ลุงไก่ ที่ 17 ก.ค. 11, 10:01
    ผมกำลังประสบกับปัญหาจากการที่ค้นหาสมุดบันทึกรูปแบบและชื่อของกาพย์และฉันท์ต่างๆ (ไม่ว่าจะเป็น วรรณพฤติ หรือ มาตราพฤติ)
ที่ได้จดบันทึกเอาไว้มากมายไม่พบ    ไม่ทราบว่าเอาไปเก็บไว้ที่ไหน    และกาพย์หรือฉันท์บางประเภทนั้นผมก็นึกชื่อไม่ออกจริงๆ   ยกเว้น
ประเภทที่ผมคุ้นเคยดี กับประเภทที่ผมจดบันทึกแยกเอามารวมไว้กับสมุดบันทึกโคลงกลอน      ดังนั้นกาพย์หรือฉันท์ประเภทใดที่ผมยังค้นหา
ชื่อไม่ได้ หรือไม่แน่ใจว่าจะระบุชื่อได้ถูกต้อง  ผมจะระบุเอาไว้ให้ทราบ   และขอความกรุณาผู้ที่ทราบแจ้งเข้ามาด้วยจักขอบพระคุณยิ่ง

ผมแนะนำหนังสือเล่มนี้ให้ครับ เพื่อการค้นคว้ารูปแบบของคำประพันธ์

อื่นๆ

http://www.royin.go.th/th/printing/index.php


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ก.ค. 11, 11:25
ขอบคุณคุณลุงไก่มากครับ  แต่นั่นไม่ใช่หนังสือที่ตรงตามประสงค์ของผมครับ  ของผมน่าจะเป็นหนังสือชื่อ ฉันทศาสตร์ไทย
ของ อ. ไพฑูรย์ พรหมวิจิตร เสียมากกว่า   ผมเคยพบหนังสือเล่มนี้ในร้านหนังสือเมื่อนานมาแล้ว  แต่ขณะนั้นผมหมดไฟใน
เรื่องบทร้อยกรองไปเสียแล้วจึงผ่านเลยไปไม่ได้ซื้อเก็บเอาไว้  ก็ไม่ได้คิดว่าจะต้องหวนกลับมาเขียนอะไรแบบนี้อีกน่ะครับ
และคิดว่ารูปแบบของกาพย์และฉันท์ผมมีการจดบันทึกไว้มากพอสมควรจึงขาดแรงจูงใจไป   แต่เนื่องจากผมค้นหาสมุดบันทึก
ดังกล่าวไม่พบ  จึงทำให้เกิดปัญหาขึ้นมา   ถ้าผู้ใดมีกุศลจิตต่อสาธารณะชนร่วมกับคุณ Crazy HOrse กับผม  เมื่อทราบว่า
เป็นกาพย์หรือฉันท์ชนิดใด  กรุณาแจ้งชื่อไว้ในกระทู้นี้ก็จะเป็นการสร้างกุศลร่วมกันครับ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: chupong ที่ 17 ก.ค. 11, 12:13
เรียน คุณ willyquiz
 ที่เคารพยิ่งครับ

   ฉันทศาสตร์ไทย ค้นคว้าเรียบเรียงโดยท่านอาจารย์ไพฑูรย์ พรหมวิจิตร ในห้องสมุดคนตาบอดและผู้พิการทางสื่อสิ่งพิมพ์แห่งชาติ สมาคมคนตาบอดแห่งประเทศไทย มีอยู่ครับ ผมเคยยืมมาฟังแล้ว ขออนุญาตเสนอความเห็นบางประการ ดังนี้ครับ

   วรรณคดีคำฉันท์ของราชสำนักส่วนมากที่กวีรจนาขึ้น นับแต่สมัยกรุงศรีอยุธยาจวบกระทั่งก่อนสมัยรัชกาลที่ ๖ นั้น (ยกเว้นราชาพิลาปคำฉันท์ ซึ่งยังมิอาจรู้นามผู้แต่งแน่นอน ตำราฉันท์วรรณพฤติและมาตราพฤติ พระนิพนธ์สมเด็จพระมหาสมณะเจ้า กรมพระปรมานุชิตชิโนรส รวมถึงหนังสืออื่นๆอันประสงค์ให้เป็นตำหรับเรียน) ฉันท์และกาพย์ที่นิยมใช้กัน เห็นจะมีไม่เกินแปดชนิด โบราณาจารย์ท่านจะเขียนบอกไว้เพียงตัวเลขครับ เลขทั้งแปด ได้แก่

   เลข ๑๑ (อินทรวิเชียรฉันท์ หรือไม่ก็กาพย์ยานี ทั้งนี้ สังเกตลีลาเป็นเกณฑ์)
เลข ๑๒ (โตฎกฉันท์)
เลข ๑๔ (วสันตดิลกฉันท์)
เลข ๑๕ (มาลินีฉันท์)
เลข ๑๖ (กาพย์ฉบัง)
เลข ๑๙ (สัททุลวิกกีฬิตฉันท์)
เลข ๒๑ (สัทธราฉันท์)
เลข ๒๘ (กาพย์สุรางคนางค์)

   ผมเขียนตามที่เคยฟัง เคยสังเกตมา หากผิดพลาดประการใด ผมกราบแทบเท้าท่านเมธีทุกท่าน แหละขอความการุณย์ท่านโปรดแก้ไขให้ถูกต้องด้วยเทอญครับ

ขอแสดงความนับถืออย่างสูงยิ่ง
ชูพงค์ ตรีวัฒน์สุวรรณ



กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ก.ค. 11, 14:56
๑๑
•   ราชาธิราชา                                          อดิศรธเรศตรี
อาทิตยวงษ์ดี-                                           ลกราชภูธร

•   ครองมิ่งมไหสูรย์                                     สุรศักดิฦๅขจร
ในบูรพนคร                                               อุดเรศปัญจา

•   เสนาคณานี-                                           กรราชแสนยา
แสนเสวกานา-                                           ยกยุทธโจษจล

•   นานาพลากร                                         ปฏิพลสพราศพล
สามรรถราญรณ                                          อริราชสยบแสยง

•   พลคชคือคช                                         สิหราชเริงแรง
สินธพดาลแสดง                                          ดุลเดชรณภู

•   พลรถจำรูญรัตน                                     ชำนิอัศวสินธู
ยานยุทธไพรู                                             ปรปักษยากปอง

•     ไป่รู้พิกัดโกฎิ                                         พลพฤนทรกาจกอง
สพสาตรนานอง                                           รณรงครำบาน

•     ไพศาลสฐานมณ-                                    ฑลเทพโอฬาร
ร้อยโยชน์พิศดาร                                         จตุรัสโดยมี

•   ปราการประกลกล                                    สุรโลกยธานี
คือเพชรไพที                                              ศีขรินทรรอบราย

•   เสาซุ้มทวาเรศ                                        วิเมลศโพรงพราย
เนินนางจรัญราย                                           ธุขทิพโบยบน


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: ลุงไก่ ที่ 17 ก.ค. 11, 16:30
ขอบคุณคุณลุงไก่มากครับ  แต่นั่นไม่ใช่หนังสือที่ตรงตามประสงค์ของผมครับ  ของผมน่าจะเป็นหนังสือชื่อ ฉันทศาสตร์ไทย
ของ อ. ไพฑูรย์ พรหมวิจิตร เสียมากกว่า   ผมเคยพบหนังสือเล่มนี้ในร้านหนังสือเมื่อนานมาแล้ว  แต่ขณะนั้นผมหมดไฟใน
เรื่องบทร้อยกรองไปเสียแล้วจึงผ่านเลยไปไม่ได้ซื้อเก็บเอาไว้  ก็ไม่ได้คิดว่าจะต้องหวนกลับมาเขียนอะไรแบบนี้อีกน่ะครับ
และคิดว่ารูปแบบของกาพย์และฉันท์ผมมีการจดบันทึกไว้มากพอสมควรจึงขาดแรงจูงใจไป   แต่เนื่องจากผมค้นหาสมุดบันทึก
ดังกล่าวไม่พบ  จึงทำให้เกิดปัญหาขึ้นมา   ถ้าผู้ใดมีกุศลจิตต่อสาธารณะชนร่วมกับคุณ Crazy HOrse กับผม  เมื่อทราบว่า
เป็นกาพย์หรือฉันท์ชนิดใด  กรุณาแจ้งชื่อไว้ในกระทู้นี้ก็จะเป็นการสร้างกุศลร่วมกันครับ

มีอีกหนึ่งเล่มที่ผมพบ คือ ฉันทศาสตร์ ฉบับนายฉันท์ ขำวิไล เปรียญ วัดมหาธาตุ รวบรวม และนายกิม หงศลดารมภ์ เปรียญ ๖ วัดมหาธาตุ ชำระ จัดพิมพ์เมื่อ พ.ศ. ๒๔๗๔ โดยโรงพิมพ์พระจันทร์

เป็นหนังสืออิเลคทรอนิคส์ (pdf file) ของสำนักหอสมุด มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์  คุณ willyquiz คงจะรู้จักหนังสือเล่มนี้ดีอยู่แล้วนะครับ





กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 18 ก.ค. 11, 12:38
หนังสือเล่มนี้ผมยังไม่รู้จักเลยครับคุณลุงไก่   แต่นายฉันท์ ขำวิไล  ผมทราบว่าเป็นผู้แปลงฉันท์บาลีจาก "คัมภีร์วุตโตทัย" เพิ่มเติมจากสมเด็จพระมหาสมณะเจ้า
กรมสมเด็จพระปรานุชิตชิโนรส ที่ได้ทรงแปลงไว้ก่อนหน้านี้แล้ว  ซึ่งรวมฉันท์ทั้งหมดแล้วทั้ง วรรณพฤติ และ มาตราพฤติ จะเป็น ๑๐๘ ชนิดหรือแบบ  แต่ผมไม่
เคยเห็นหนังสือเล่มนี้เลยครับ  ได้แต่อ่านประวัติจากตำราเท่านั้น


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 18 ก.ค. 11, 12:48
•   เขื่อนคูพิไชยสิน-                                     ธุสมุทธรทรึ้งชล
แขวงขอบพิศาลกล                                        อรรณพน่านนอง

•     นานาอุบลบุณ-                                        ฑริเกษกาญน์กอง
เผื่อนผันเอนกนอง                                         ระดะดาษผดาแจรง

•     ฟุ้งฟ้าขจรคนธ์                                         นิลุบลตระบอกแบง
เรณูภิรมย์แรง                                             ชระอบตระวันวรรณ

•     เบื้องบั้นพิถีเทา                                        ถลมารคราบรัน
เฉกทิพจรอกจรัล                                          สุรโลกยโอฬาร์

•     รายราชวัตรวรร-                                      ณวิจิตรเจษฎา
เทวภาคยรัถยา                                            รศฉมสุคนธาร

•   เพชรพวงเพยียคน-                                   ธอุบลรำไบมาลย์
อวนอายพิโดรดาล                                        แลระย้ารำยวรยล

•   ชายหญิงผสานสาร                                   สรสนุกนิกามกล
มีมั่วกมลมนท์                                             รศเริงฤดีดาล

•   เมืองมั่งธนังนอง                                      นุประการโอฬาร
เพียงภพมัฆพาน                                           อดิเรกหิรัญธัญ

•   ฉายฉัตรพิไชยเยน                                    ทรเสวตรกางพรรณ
ดุจดวงตะวันจัน-                                           ทรวิจิตรมณฑล

•   เหนือตรีบุรีสู-                                         รพิมานดำกลกล
กรดแก้วระบายบน                                         รุจีเรขรามเรือง   ฯ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 18 ก.ค. 11, 20:59
กาพย์ฉบัง ๑๖
๑๖
•   พรายพรายสิหาศน์มลังเมลือง                         แก้วเก้ากนกเนือง
พิสุทธแสงอาภา

•   อับแสงสุริยรังรจนา                                   ดุจมือแมนมา
พิจิตรด้วยแก้วแกมกล

•   เจ็ดชั้นบันเจิดหาวหน                                  เพรียมพรายอำพล
โพยมพยับยับแยง

•   บานปัทมกระหลับแคลงแคลง                         รายรัตนเรืองแสง
วิโรจโชติชัชวาลย์

•   พริ้งพรายเหมหงษพิศดาร                             คือเห็จเหิรทยาน
ยะยาบยย้ายยักยนต์

•   สูงส่งฟ้าหล้าสากล                                    ไตรโลกเล็งฉงน
ดั่งสับตแสงแสงพัน

•   กรงนาคมกรเกี้ยวกัน                                  คือเศียรอนัน-
ตนาคดูดาลแสดง

•     บันบดขบวนเขบจชรุแชรง                             แก้วเก้าฝังแฝง
ประกดประกิจยรรยง

•     ครีบครุธชำนันนิศกลง                                 ฟ้าหล้าลาญหลง
คือภาพกระพือโดยถวิล

•   ขนอบขนองรายรัตนาจิน                              ดาดาษมณิน
มณีดำกลคาคำ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 19 ก.ค. 11, 09:17
•   ทาบทวยนวยกาญจนทองทำ                          กลกรนางรำ
รทดรทวยกรกราย

•     ครงครีวัลเวจเพราพราย                               บันบราลีราย
ระริบจะปาดลมลาญ

•   เนืองนันต์นพศูลชัชวาลย์                              พริ้งพรายพรหมมาน
คือดั่งจะเหจหงษบิน

•   มีเทพประนมกรกิน                                    นรนาคสุรินทร์
สุเรนทรดูเรียบราย

•     เรืองรอบฟ้าหล้าเหมือนหมาย                         คือศศิสุริยฉาย
จำรูญจำรัสนิจกาล

•   ฉลุเฉลามณีรัตโนภาร                                 ฝาทองพิดาล
ระดาษด้วยดารากร

•     ผนังทองพิไชยบัญชร                                 สิหาศน์มกร
บังอวดบังอิงอาศน์องค์

•     เพี้ยนภาพสิงฆสิหยรรยง                              วิหคเหมหงษ
คือดั่งจะเดินโดยเปน

•   ค่าใครบมิพิดเพียนเห็น                                คล้ายคล้ายเปนเปน
ตระหลบตระเลิศธรณี

•   พระลานแลล้ำเภรี                                     ชำนันนนทรี
ถงัลคือตนตื่นตา


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 19 ก.ค. 11, 10:35
•   สำหรับลองพลปติพา                                  หนราชแสนยา
กรศิลปแล่นลอง

•   ฟ้อนแพนดาบดั้งตระบอง                              เกาทัณฑ์ธนูทอง
แลตรีเสน่าคมไกร

•     คล่าวโคลนคลีกลชิงไชย                              กล้องทองบอกไฟ
ประเกาะประกวดหลายพรรค์

•   ลองสารคือสิหเมามัน                                  รณรงค์ชำนัน
ชำนิบำรูกลางแปลง

•   ลองเล่นอัศดรสำแดง                                  วิ่งม้าทวนแทง
แลโรมรันแทะผันผยอง

•   ลองรถสินธพลังลอง                                   ชันขับคลาดคลอง
จะชิงเอาไชยชาญสนาม

•   ส่ำแสนจตุรงคภิราม                                    ชาญเชิงสงคราม
ลลอบลล้าวในณรงค์

•   ย่อมล้วนสาหดทนคง                                   สามารถยืนยง
ชำนิในกลหลายกล

•   แม้นมารบมิอาจมาผจญ                                เศิกเสี้ยนตื่นตน
รรัวรอบยอบยรร                                                                   

•   โอนออกทุกท้าวคมคัล                                 บรรณาเนืองนันต์
ประนตยน้อมมือมาลย์


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: ลุงไก่ ที่ 19 ก.ค. 11, 11:06
หนังสือเล่มนี้ผมยังไม่รู้จักเลยครับคุณลุงไก่   แต่นายฉันท์ ขำวิไล  ผมทราบว่าเป็นผู้แปลงฉันท์บาลีจาก "คัมภีร์วุตโตทัย" เพิ่มเติมจากสมเด็จพระมหาสมณะเจ้า
กรมสมเด็จพระปรานุชิตชิโนรส ที่ได้ทรงแปลงไว้ก่อนหน้านี้แล้ว  ซึ่งรวมฉันท์ทั้งหมดแล้วทั้ง วรรณพฤติ และ มาตราพฤติ จะเป็น ๑๐๘ ชนิดหรือแบบ  แต่ผมไม่
เคยเห็นหนังสือเล่มนี้เลยครับ  ได้แต่อ่านประวัติจากตำราเท่านั้น

ตามนี้ครับ



กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 19 ก.ค. 11, 14:35
     หนังสือดูน่าสนใจมากเลยครับคุณลุงไก่   ไม่ทราบเลยว่าคุณลุงไก่ก็มีความสนใจในเรื่องของโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอนด้วย
แอบอมภูมิเอาไว้เงียบเชียว    นายฉันท์ ขำวิไล กับนายฉันท์ ฉันทโสภณ นี้เป็นบุคคลคนเดียวกันหรือครับ?    คุณลุงไก่พอจะ
อธิบายลักษณะภายในของหนังสือให้ผมทราบหน่อยได้ไหม  หรือบอกคำนำย่อๆ ก็ได้  ผมอยากจะทราบว่าด้านในมีรูปแบบของ
ฉันท์อยู่กี่ชนิด   (แต่เมื่อบอกว่า "ตอนหนึ่ง" ก็แสดงว่ามีมากกว่าหนึ่งเล่ม) มีทั้ง วรรณพฤติ และ มาตราพฤติ ใช่ไหมครับ? 


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 19 ก.ค. 11, 14:47
•   มีมิ่งมเหษีนงคพาล                                     นงโพธโลมลาญ
สวาศดิวิไลยลาวรรณ

•   ทรงนามอัคเรศแจ่มจัน-                                ทรเทพีอัน
เปนปิ่นกระษัตริย์สัตรี

•     อันเตบุริกราชนารี                                      หกหมื่นหมายมี
ศุภลักษณแลองค์เอี่ยมองค์

•   เฉกอับษรสมบูรณบง                                  กชภาคนงยง
บันจวยบันเจิดกามา

•   บันสารสังคีตเสภา                                      บำเรอราชา   
จำเรียงจำเริญอภิรมย์

•   เพลี้ยเพลงปี่แคนสวยสม                               ดุริยางคระดม
บันเดาะแลดีดดนตรี

•     แน่งนางรวยรำแลที                                     แลลาญฤดี
รด่าวรดิ้นกลางใจ

•   กึกก้องฆ้องขานกลองไชย                              ครื้นเครงหวั่นไหว
สทกเสทือนฦๅระงม

•   ชายหญิงบันเทิงทุกกรม                                 หฤๅหรรษาสม
สรนุกจำเนียรนิจกาล

•   ท้าวเสวยศุขรมยโอฬาร                                 ในบูรพทิศาน
เกษมทิพาราตรี


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 19 ก.ค. 11, 17:35
•     เกิดแก้วจักรพรรดิธรณี                                  ศรราชบดี
บดินทรดิลกโลกา

•     คือองค์พิชิตมารอันมา                                   จากแก้วแดนดา-
วะดึงษประสงค์สมภาร

•     เดชาภินิหารองคอารย์                                   จักสฤษดิพุทธการย์
การกธรรมามูล

•   บันดานนิธีมาภูล                                         เพื่อพุทธางกูร
พิเศศแลสี่สองครา

•   ทรงนามโดยอัศจรรยปรา                                กฎเกรียติสมญา
สุธนพระยศฦๅไกร

•   แง่งามบันเจิดพึงใจ                                       ทรงลักษณวิไลย
วิลาศล้ำสากล

•   กล้องแกล้งเกลากามนฤมล                              ไตรโลกยแยงยล
ก็ดาลระลุงเสียวสันต์

•     เสียวทราบฤดีแดยรร                                     คือทิพยทุกอัน
มาแปลงเปนองค์เอาใจ

•   โนเนกำเลาะลองใน                                      แกว่นกามพิไสย
ประสงค์ประสบยวรยิน

•   เรืองราชนิติยประนินทิน                                  เทพางคสพศิล
ปสิทธิไชยเชี่ยวชาญ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 20 ก.ค. 11, 11:59
•   ฦๅไกรเกรียติจบจักรพาฬ                                เสวยศุขเปรมปราณ
มโนภิรมยรมยา

•   มีสระสาโรชโศภา                                        เบื้องบูรพทิศา
อุดมปัญจนคร

•   เรืองรองน้ำจันทนกำจร                                   ใสสุทธปภัศศร
คือแสงวิฑูริย์เทียบธาร

•     มณีบุษปนิลุบลบนบาล                                    ขาวเขียวแดงปาน
ปทมราครูจี

•     บัวเปญจกุสุเมศมาลี                                       ดาดาษชลธี
สพรุ่มสพรั่งบังใบ

•   เฟื่องฟุ้งเสาวคนธเอาใจ                                    บาลบุษปมาไลย
สรหลมสรหลอนชลธาร

•     ตับเต่ากระจับจอกแก้วกาญจน์                              ยอดแย้มใบบาล
สะกอสะกะแกมบัว

•     มินจรหว่ายหวั่นเหนตัว                                      หนูหนีแมวมัว
ก็เร้นยังเฝือแฝงชาย

•   คางเบือนหาหมอมาทาย                                    แก้มช้ำอ่อนอาย
กระแหกระโห้เหรา

•   ราหูลอยไล่จันทรา                                          แรดร้ายเริงภา-
รวาดรแวดราวี


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 20 ก.ค. 11, 12:12
จากคำประพันธ์ที่กล่าวว่า

•     มินจรหว่ายหวั่นเหนตัว                                      หนูหนีแมวมัว
ก็เร้นยังเฝือแฝงชาย

วรรคแรกยังพอเข้าใจได้ว่า  มีปลาแหวกว่ายไปมาให้เห็นตัวได้   แต่ "หนูหนีแมวมัว" นี่ไม่ทราบว่าเป็นปลาชนิดใด?
มีกล่าวไว้ในวรรณคดีเรื่องอื่นอีกหรือไม่?  ผมพยายามตีความหมายอย่างอื่น เช่น หนู = มุสิก, แมว = วิฬาร ก็ยัง
ไม่ได้เรื่องอยู่ดี   ท่านใดพอจะทราบบ้าง  ผมขอความรู้เป็นวิทยาทานหน่อยครับ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 20 ก.ค. 11, 16:30
•   เสือตามวัวหว้ายคลุกคลี                                    ลึงพรวนพาลี
สลิดสลาดหลายพรรณ

•   ค้าวเขากดกาแกมกัน                                       เขือขามนุนนัน
บ้างพ่นบ้างผุดอลวล

•   ช้างสารเมามันไล่คน                                       ปะป้าวแปบปน
ก็ตื่นขจรชลธี

•   ม้าไล่ม้ามาเคล้าคลี                                         อ้าวอุกอินทรี
ก็คาบสะแหลบเลมไคล

•   พรมพรามหวีหว้ายเวียนไว                                  ช่อนชายกรายไกร
บ่รู้กี่หมู่เหลือตรา

•     รื่นรื่นร่มรุขฉายา                                            ทรสายสาขา
คือกลดอันกั้งบังบน

•     เรียงรอบสระศรีมณฑล                                     ชรอุ่มอำภณ
สบัดคือขาบเขียวขจี

•   เพล็ดพวงคือนิลมณี                                        สุกแสงคือศรี
วิฑูรย์ทับทิมทองธาร

•   คั่วค้อมน้อมกิ่งลำลาญ                                     ช่อเฉกแก้วกาญจน์
อุไรรจิตรเรืองรง

•   ตรบอกแบ่งผกาเกสรบง                                    กชลาดลาญลง
คือลาญโกสมภ์โศภี

•   หมู่แมลงผึ้งภู่ภุมรี                                           มัวเมามาลี
ประอรอาบอึงอร


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 21 ก.ค. 11, 12:01
•   สาวสงเฉลาล้ำอรชร                                        ลมลาดกิ่งกร
ก็ไกวคือกลกรไกว

•   ลันโทนโอนนาดน้อมไพ                                    บุละเมฆบัดใบ
เสนาะดั่งดีดดนตรี

•   แซ่ซ้องสกุณาเนืองนี                                       นันเนกโนรี
มยุเรศแก้วโกญจา

•   ส่ำสับทเพรียกพร้องนานา                                  คือเสียงเสภา
แลพิณบันเลงหลากหลาย

•   ทรายทองรุจิเรกเรืองราย                                   กรวดแก้วพรายพราย
ก็ลาดสระพังคือลาน

•   ดุจสระในนันโททยาน                                      รโหสำราญ
ด้วยรศเร้ารำเพย

•   ชมภูจิตรนาคาเคย                                          อยู่ให้ศุขเสบย
ยังสร้อยสาโรจน์เสาวคนธ์

•   ฝูงนาครในเมืองมณ                                        ฑลทั่วสากล
ก็ถือคือเทพอันไกร

•   จบปี่ปวงป่าวออกไป                                        บูชาโดยใจ
กะทำพลีขอพร

•   เบื้องบั้นในบูรพนคร                                        ภูลสถาวร
ก็ศุขสมบูรณนิจกาล

•   ด้วยเดชนาคาพิศดาร                                       เพื่อผลสมภาร
พุทธางสมโพธิพิธี                                              ฯ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 21 ก.ค. 11, 17:41
กาพย์สุรางคนางค์ ๒๘
๒๘
•   ขษณนั้นนรินทร์                                            นราธิบดินทร์
ธเรศตรี                                                         นันทาธิราช
ดำรงธรณี                                                       ปัญจาบุรี
เปนจอมภพไตร

•   ฝ่ายทิศอัศฎงค์                                             กระลีการลง
เกิดทุภิกขไภย                                                  เข้ายากยากเย็น
ทุกเขญเขญใจ                                                  ทุกลำเนาใน
จังหวัดพระนคร

•   ราษฎร์ร้อนร้อนเร่า                                         ทุกย่านทุกเย่า
คือไฟไฟฟอน                                                  ภาอพยบ
ประลาศลาศจร                                                 มายังอุดร
ปัญจาปาจิณ

•     ทุกข์บ่อนบ่อนเบา                                          บมีคนเข้า
คนออกทุกทิน                                                  เทครัวพ่ายแพ้
มาโพ้นหากิน                                                   เพื่อพืชนแผ่นดิน
อดักอดล

•   ท้าลีวรู้กระ                                                 กระลำมากมี
ในเมืองมณฑล                                                 เรือนราษฎร์ราษร้าง
ทุกด้าวดำบล                                                   ระส่ายไพร่พล
ระส่ำทุกพาย


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 22 ก.ค. 11, 20:17
•     โองการท้าวท้วง                                            แก่ออกญาหลวง
ทุกขุนภิปราย                                                   ทูลไทธิเบศร์
เผดจบรรยาย                                                   อ่านอันตราย
ทุภิกขันดร

•     ฝูงราษฎร์ย้ายเย่า                                          เมือเมืองบ่เข้า
ไปแคว้นนคร                                                   อุดรปัญจา
อันสถาพร                                                      สมบูรณทุกบ่อน
บ่มีบีทา

•     ออกญาภุชงค์                                              ชมภูจิตรสง
เคราะหด้วยเดชา                                               เมืองมั่งช่างหลาย
ทุกพายภูลผา                                                  สุกด้วยอุรคา
มาอุปรการ

•   ท้าวมีฉันทา                                               จุใจริศยา
ประทุษฐจัณฑาล                                              ประพฤติอาธรรม
ปรเพทเผ่าพาล                                                ด้วยโมหะมาร
ประมาทเปนมูล

•   ชุมชาวทวิชา                                              อันรู้มายา
มล้างตระกูล                                                   บวงบนไปเบือ
ออกญาสับปูน                                                 จงจ่อมเปนจูณ
ประจากทังเปน


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 22 ก.ค. 11, 20:29
•   จักให้กินกึ่ง                                                เมืองหลวงบ่อนหนึ่ง
จงทันตาเห็น                                                    ผิบาหาชอบ
ครอบครัวอยู่เย็น                                               ยากไร้ใคร่เปน
จะปูนรางวัล

•   พราหมณ์หนึ่งผู้ชาญ                                       ฉมวยมนตมาน
อาคมชำนัน                                                    โดยบันทูลท้าว
ก้าวเมืองมาบัน                                                 ลุอุดรปัญ
จาราชธานี

•   นั่งริมสระสรง                                              สถิตยภุชงค์
สถานนาคี                                                      ฌพาสัชระเวท
พิเศศพิธี                                                       ด้วยเลศศิลปี
จักดูอาการ

•   เดชาอาคม                                                ให้ร้อนรงม
ภุชงค์ประปราณ                                                ด้วยสาตรศิเวศ
อาเพทบันดาล                                                 ธุมาคือกาล
ตระหลบชลธี

•   ชีพ่อครันทัศน                                             รู้มนตฉงัด
ถนัดยินดี                                                      อยู่ยังไสมย
ไกษยราตรี                                                    ประเวศพงพี
เสาะหายายง                                                   ฯ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 23 ก.ค. 11, 08:27
กาพย์ฉบัง ๑๖
๑๖
•     เมื่อนั้นชมภูจิตรภุชงค์                                     เอรบัตรวงษพงษ์
อสรพิศม์คือกาล

•   จรจากนครนาคบมินาน                                    เปนพฤฒาจารย์
ประเทพพิไสยพราหมณฺพรหม

•   ดลดาลสรพังพรึกจงกรม                                  วิจารณารมณ์
อุบายอุบัติไภยพาล

•     บัดยลมิคลุทธ์อันชาญ                                    สมญาบูรณพราน
ถนัดธนูยายำ

•     จึ่งมีมาธูรเทียรอำ-                                        มฤตยรศคำ
จำเริญรำพึงพึงฟัง

•   ดูกรพเนจรผู้ถมัง                                          ธนูมายัง
ประเทศนี้พึงยล

•   สถิตย์ด้าวแดนใดดำบล                                   ทำงลหวังผล
ประโยชน์ประสงค์ใดมี

•     บัดบูรณซั้นขานคำชี                                      ข้อยข้าบุรี
บุรินอุดรปัญจา

•   สันโดษพเนสรรจรมา                                     ล่าเนื้อจักหา
ไปเลี้ยงชีพิตร์เปนแรง

•     ดูราพเนจรผู้ถะแมง                                       อยู่เย่ายังแขวง
นครนี้หึงนาน


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 24 ก.ค. 11, 21:17
•   ฝูงราษฎรใดทุกปราณ                                     ศุขเกษมสำราญ
สมบัติพิบัติพึงมี

•   บัดบูรณบอกบาพญารี                                     ภพไทภูลพี
บแคลนแต่สิ่งสักอัน

•   ด้วยเดชชมภูจิตรบัน-                                     ดาลดีทุกพรรณ
เกษมสำราญทุกพาย

•   ฟังพจนพร้องพรานบรรยาย                               อาดูระภนาย
พเนจรกนฤไภย

•   ชมภูจิตรนาคใช่ใคร                                       คืออาตมาใจ
ประสงค์สงเคราะห์นรชน

•   หลัดหลัดพิบัติมาดล                                      บมิทันศึกตน
จะถึงแก่การใช่การ

•     เพื่อพราหมณ์นายหนึ่งใจพาล                             ฉมวยมนต์มาลาญ
ชีพิตรเราให้มรณ์   

•   ปางนี้ปาจิณนคร                                          สนุกนิจักดร
ธารณทุกสิ่งศุขรมย์

•   ในเวียงแลจังหวัดนิคม                                    เรือนราษฎร์ทุกกรม
จะเปนพิบัติไภยภูล

•     ผิวนายมักบาปเห็นบุญ                                    มล้างพราหมณ์ทูร
ลักษณแลชีพเราคง


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 25 ก.ค. 11, 15:17
•   อยู่เปนอุปการแก่องค์                                      อดิศรอันทรง
พิภพเพื่อสถาพร

•   พรานฟังมธุเรศเอมอร                                      เอมโอฐใสศร
เสนาะพิลาปลึงลาญ

•   ถือเอาอาญาปติญาณ                                      เปนอันธูรภาร
ก็ถามเอาเลศทุกอัน

•   นาคินทรแจ้งสำคัญ                                        โดยมีมนต์มัน
ก็เมื้อพิมานเมืองตน

•   บัดนั้นจึงมาควิกล                                          เข้าในอารญ
ก็เร้นยังทุมเทียมทาง

•   ปองบ่งศรธนูแผลงพลาง                                   น่าไม้บมิวาง
ก็คอยคะค้อยหนหา                                            ฯ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ส.ค. 11, 12:48
กาพย์ยานี ๑๑
๑๑
•     ขษณพราหมณ์ผรุษร้าย                                    ทุรคตมายา
สมทรัพะยามา                                                  ประสงค์สฤทธิโดยใจ

•   สถิตย์ยังสพังสา                                            ชลสินธุเรืองไร
สัชฌาพระมนตไม-                                             ยะวิสุทธิโองการ

•   โดยสาตรศิวาวิศ-                                          นุเวศพิศดาร
อันอาจให้ลาญ                                                 ชนชีพโดยจินต์

•     เบื้องบันพนัศนาย                                          มีคลุทธใจทมิล
ผาดเห็นก็เฉียวฉิน                                              ตระบัดบัดก็ออกเอา

•   คุกคามคระเครียดชั้น                                      คุคำรนระเร่งเรา
พาพราหมณ์ทโมเมาห์                                          ฤทำร้ายเจ้ากูกู

•   อันเปนพำนักนิตย์                                         อุปการะชนชู
เกรียติกรุงบุรินภู                                               ธรท้าวบำเพ็ญบุญ

•   ใครใดแลใช้ชี                                             หินะชาติทารุณ
มาล้างลลายคุณ                                               ชนทังสิมาเมือง

•   นาคินทรคือเทพ                                           สุรศักดิอันเรือง
เลี้ยงโลกย์อนันตเนือง                                         บริรักษรักษา

•   ใดอาจจะปองปูน                                          ปติภาคคุณา
ผิวแผ่นสุธาอา-                                                รณพนั้นฤๅไปครัน

•   ฉันใดทิชาลา-                                            มกใจฉกาจกรรม์
มาปองประทุษฐทัณฑ์                                         นฤโทษให้ลาน


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ส.ค. 11, 13:30
•   แท้ท่านจะตกกน                                          นรการจะจ่อมนาน
เพื่อโมหเมามาร                                                แลอมิตระเปนมูล

•   จงแก้ศิวาอา                                               คมพิศอันภูล
ดับแดกำเดาดูร                                                 อุรคินทรคืนคง

•   ผิวมึงแลมักมนต์                                           บมิอ่านให้เสื่อมลง
มีดมิคคมคง                                                    ก็จะแล่หไทยมางษ์

•     ให้คืนอาคมคาย                                           ศิวเวทตนวาง
เพลิงพลุ่งเถกิงกลาง                                           ชลธารก็ดับดาย

•     ส่วนบุญฑริกพราหมณ์                                     พเนจรจำนองนาย
กุมเอาบคลอนคลาย                                           ก็ทำทัณฑพาธา

•   แคว้งแคว้งคระวีตาว                                       ก็กระลึงกระหลับอา-
วุธหวะกระบานบา                                              ก็พินาศเมือมรณ์

•   ภุชงคชามภู                                               จิตรจิตรสาทร
คิดคุณพเนจร                                                  ก็นำลาศลงเมือง

•     บูชาสการกาญจ-                                          นมณีเอนกเนือง
แก้วเก้ามลังเลือง                                              นุประการทุกพรรณ

•   ยังบุณฑริกผา-                                            สุกะภาพในครรภ์
ปรางรัตนาวรร-                                                 ณวิจิตร์โอฬา

•   เท่าสัตวารวัน                                              ก็ลิลาศภาคลา 
จากภพพิมานนา-                                              คนิเวศไพบูลย์


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ส.ค. 11, 17:56
•     จึงมีพระสาทสุน                                           ทรวากยมาทูล
แก่พรานภิรมย์ภูล                                              ประดิพัฒนภักดี

•   ผิวเพื่อนคำนึงนาน                                         อนุสนธิพึงมี
จงยังทวารี                                                      บริรักษไปแจง

•     ครั้นเสร็จธส่งพราน                                        วรมิตรยำแยง
เคารพยคุณแรง                                                 ก็นิวัตนิเวศคืน

•     ฝ่ายนายถมังมา-                                           ควิกันชำนาญปืน
อยู่เย่าบหึงหืน                                                   ก็ประเวศวนาดร

•   ล่ามฤคคณาใน                                             หิมวันตสัญจร
เทาทางทุเรศนอน                                               พนเวศแรมวัน

•   ไต่เต้าลำเนาเนิน                                           ศิขรินทรแก่งกรร
ข้ามห้วยละหารบรร                                              พตเถื่อนทุราทวา

•   ถึงอุทเยนไท                                               ทุมวงษวิทยา
เฉกนันทวันสา                                                   ศุขรมยโอฬาร

•   พื้นภาคย์สุพรรณพา                                        ลุกะลาศประไพปาน
เสมอทิพยทองลาน                                              แลรรื่นสุมณฑล

•     พฤกษาทรสุมสาร                                          วิยะฉายกำบังบน
เกตแก้วพิกรรกล                                                มลุลีรำดวนดาน

•   โกษฐกาญจนากรร-                                       ณิกาตระการบาน
กฤษณารำเพยพาน                                             รศเร้ากำจรใจ


กระทู้: พระสุธนคำฉันท์ ของ พระยาอิศรานุภาพ (อ้น)
เริ่มกระทู้โดย: willyquiz ที่ 17 ส.ค. 11, 19:18
•   จวงจันทน์จำปีปน                                           สุรภินทร์ภิรมย์ใน
ยมโดยพยอมไพ                                                บุละบัตระบัดบัง

•   อบเชยระเหยหอม                                           รศคนธ์ละเวงวัง
ขอนดอกพิโดรทัง                                               กระลำภักประไพงาม

•   เรียงรอบสระบงโบก                                         ขรณีอเนกนาม
โรยรศฉมทราม                                                  ก็ตระลบสุธาธาร

•   แสงใสกระแสสินธุ์                                          บริสุทธิเปรียบปราน
กลแก้วผลึกลาญ                                                 ชลเพียบสระพังคัน

•   บงบุษปบุษบง                                               กชแก้วกระบอกบัณ
เผื่อนผันอเนกนันต์                                               นิลุบลบนบาน

•   เลือนแลระดาษดวง                                          กุสุเมศตระกลกาญจน์
กลากลาศนทีธาร                                                 กลแก้วผกากล

•     เฟื่องฟุ้งขจรกลิ่น                                            รศเสาวคนธ์ปน
ใบบัตระบังบน                                                    สระเกษมสลมหลาย

•     บัวเบ็ญจนาพรร-                                             ณวิโรจแพร้วพราย
คือนิลมณีราย                                                    ปทุเมศเรืองไร

•   พรรณพรายสร่ายรัตน์                                       อภิลาศชลาไลย
สายแสงตระวาไพ                                               รุวิจิตรเจษฎา

•     จตุรัศสระพังภาค                                            ชลสินธุโสภา
เลี่ยนลาศณทางชลา                                             มณิเนาวรัตนราย