เรือนไทย

General Category => ชั้นเรียนวรรณกรรม => ข้อความที่เริ่มโดย: Kiangsak loekaudom ที่ 13 ส.ค. 18, 06:12



กระทู้: อยากทราบความหมายของคำว่า"กัลยางค์" ครับ
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 13 ส.ค. 18, 06:12
 ???ผมลองหาความหมายของคำว่า "กัลยางค์" ในอินเตอร์เน็ตแล้ว แต่หาไม่พบ เจอแต่คำว่ากัลยาอ่ะครับ รบกวนผู้รู้ช่วยบอกหน่อยนะครับ


กระทู้: อยากทราบความหมายของคำว่า"กัลยางค์" ครับ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 13 ส.ค. 18, 07:12
กัลยางค์ มาจากคำว่า กัลยา สนธิกับ องค์ (กัลยา + องค์ แผลง องค์ เป็น อางค์) แปลว่า ร่างของนางงาม

ตัวอย่างคำสนธิลักษณะนี้ คือ สรรพางค์ (สรรพ + องค์) = ทั้งตัว หรือ ทั่วตัว,  สตางค์ (สต + องค์) = ร้อยส่วน

อาจารย์ทองย้อย แสงสินชัย อธิบายคำว่า "องค์" ว่า

“องค์” บาลีเป็น “องฺค” (อัง-คะ) รากศัพท์มาจาก องฺค (ธาตุ = ไป, ถึง, เป็นไป; รู้) + อ ปัจจัย

: องฺคฺ + อ = องฺค แปลตามศัพท์ว่า (๑) “ร่างที่เดินได้” (๒) “เหตุเป็นเครื่องรู้ที่เกิด” (คือทำให้รู้ต้นกำเนิด) (๓) “ส่วนอันเขารู้ว่าเป็นส่วนย่อย”

“องฺค” ในบาลีหมายถึง -

(๑) ส่วนของร่างกาย, อวัยวะ (a constituent part of the body, a limb)

(๒) ชิ้นส่วน, ส่วนประกอบ (member, part)

(๓) องค์ประกอบของทั้งหมด หรือของระบบ หรือส่วนย่อยที่ประกอบเข้าเป็นส่วนใหญ่ (a constituent part of a whole or system or collection)

สต + องฺค = สตงฺค ยืดเสียง อัง ที่ (ส)-ตงฺ-(ค) เป็น -อาง- ทำนองเดียวกับ สพฺพงฺค > สพฺพางฺค > สรฺวางฺค > สรรพางค์ (สัน-ระ-พาง) = องค์ทั้งปวง คือทั่วทั้งตัว

https://www.facebook.com/315075048690020/posts/477343335796523/


กระทู้: อยากทราบความหมายของคำว่า"กัลยางค์" ครับ
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 13 ส.ค. 18, 08:54
ควรอธิบายถึงคำแผลงด้วยครับ

ในกรณีย์นี้ องค์ แผลงเป็น อางค์ ก่อน แลัวจึงนำไปสนธิกับกัลยา ออกมาเป็น กัลยางค์


กระทู้: อยากทราบความหมายของคำว่า"กัลยางค์" ครับ
เริ่มกระทู้โดย: Kiangsak loekaudom ที่ 13 ส.ค. 18, 13:24
ขอบคุณสำหรับคำตอบ จากทั้ง2 ท่านด้วยนะครับ