เรือนไทย

General Category => ภาษาวรรณคดี => ข้อความที่เริ่มโดย: chupong ที่ 04 มิ.ย. 20, 18:57



กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: chupong ที่ 04 มิ.ย. 20, 18:57
เรียนท่านอาจารย์เทาชมพู ตลอดจนท่านผู้ทรงคุณวุฒิ ณ เรือนไทยทุกๆท่านครับ

   ผมหวนคืนเหย้าแห่งนี้อีกครั้ง เพราะเหตุการณ์ประท้วงรุนแรงที่สหรัฐอเมริกา ทำให้กาพย์บทหนึ่งผุดขึ้นในความทรงจำครับ เป็นกาพย์ซึ่งโหรชื่อดังท่านหนึ่งมักอ้างอิงประกอบบทความของท่านเนืองๆ นั่นคือ

   “ภุมโมภุมมะ
ทันกัน นั้นจะ
เกิดการกลีกลำภัย
อันตรายราวี
ห่อนมีสุขใจ
เรือนโรงร้านไฟ
และไฟจะฟอนอาตมา”

   ผมตื่นใจรูปแบบของฉันทลักษณ์อย่างยิ่งครับ นี่คือกาพย์สุรางคนางค์อันมีส่วนผสมของกาพย์ฉบังอยู่ตรงวรรค ๓ กับ ๗ เพียรพยายามหาอ่านสำนวนที่ยาวกว่านี้แต่ก็หาไม่พบ จึงมานอบนบขอวิทยาทานจากท่านผู้เปี่ยมเมตตาจิตในเรือนไทยครับ ท่านใดทราบว่า กาพย์ดังกล่าวมาจากหนังสือชื่ออะไร โหราจารย์ท่านใดนิพนธ์ โปรดการุณย์ชี้ทางไปสู่แสงสว่างทางปัญญาให้ผมด้วยเถิดครับ

ขอแสดงความนับถือ
นายชูพงค์ ตรีวัฒน์สุวรรณ


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 04 มิ.ย. 20, 19:06
เป็นตำราโหร ที่คุณฟองสนาน จามรจันทร์อ้างไว้ตั้งแต่พ.ศ. 2559    ในคำทำนายลงเอาไว้แค่นี้ละค่ะ
ไม่มีรายละเอียดว่าเธอเอามาจากตำราอะไร
รอคุณเพ็ญชมพูมาตอบดีกว่า


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: chupong ที่ 04 มิ.ย. 20, 19:43
เรียนท่านอาจารย์เทาชมพูตามตรงครับ ตอนเจอกาพย์บทนี้หนแรกยามอ่านคอลัมน์ของป้าฟองหลายปีก่อนก็รู้สึกพิศวง แต่ยังมิถึงกับตื่นเต้นมากนักครับ จนมาฉงนกาพย์ ๓๕ ชนิดหนึ่งในคัมภีร์จินดามณีฉบับท่านพระโหราธิบดีเข้า จึงประหวัดไปถึง “ภุมโมภุมมะ” รำพึงกับตัวเองว่า “คล้ายๆกันนี่นา” ต่อจากนั้นก็ใช้ google ค้นหา แต่หาเท่าไหร่ก็ไม่ประสบต้นตอเลยครับ


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 09 มิ.ย. 20, 08:43
ปุจฉา :
ท่านใดทราบว่า กาพย์ดังกล่าวมาจากหนังสือชื่ออะไร โหราจารย์ท่านใดนิพนธ์ โปรดการุณย์ชี้ทางไปสู่แสงสว่างทางปัญญาให้ผมด้วยเถิดครับ

วิสัชนา : มาจากหนังสือ "จักรทีปนีจรคำฉันท์" พระนิพนธ์ในสมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรี จากอรรถภาษาบาลี เป็นภาษาไทย เรียบเรียงเป็นลำนำ อินทรวิเชียรฉันท์ กาพย์ฉบัง กาพย์สุรางคนางค์ โตฎกฉันท์ วสันต์ดิลกฉันท์

ภุมโมภุมมะ คือ ดาวอังคารทับดาวอังคาร (ดวงเดิม) ตัวอย่างเพิ่มเติม ภุมโมโสระ คือ ดาวอังคารทับดาวเสาร์

ภุมโมโสระ
อุปัทวะ
โรครุมกำเริบอาตมา
ได้แก่ตำนาน
กุมารจิตรา
เศรษฐีบิดา
แกล้งใช้ให้ตนไปตาย


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: chupong ที่ 09 มิ.ย. 20, 18:08
โอ! กราบขอบพระคุณท่านอาจารย์เพ็ญชมพูอย่างยิ่งครับ สำหรับข้อมูลอันเปี่ยมประโยชน์สำหรับคนตาบอดตัวกระจ้อยร่อยคนนี้ หากเจอหนังสือ “จักรทีปนีจรคำฉันท์” เมื่อไหร่ ผมจะรีบคว้ามาเป็นบรรณสมบัติโดยพลันครับ


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: chupong ที่ 11 ก.ค. 20, 18:56
เรียนท่านอาจารย์เทาชมพู และท่านสมาชิกเว็บไซต์เรือนไทยที่เคารพทุกท่าน
   ผมค้นพบเนื้อความจากคัมภีร์ “จักรทีปนีจรคำฉันท์” พระนิพนธ์สมเด็จพระสัมพันธวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงพิทักษ์มนตรีที่ตามหาแล้วครับ จากหนังสือชื่อ “รวมคัมภีร์จักรทีปนีจร ๔ คัมภีร์” โดยท่านอาจารย์ พ.อ.ประพิษ สุทธบุตร (อาตมัน) สำนักพิมพ์เขษมบรรณกิจจัดพิมพ์ เมื่อ พ.ศ. ๒๕๑๑ จึงขออนุญาตดึงกระทู้นี้กลับขึ้นมาอีกครั้ง เพื่อเผยแพร่ฉันทลักษณ์นาม “มหาสุรางคนางค์”  ให้สาธารณชนร่วมกันธำรงรักษาสืบไปครับ

มหาสุรางคนางค์

   อังคารคาดอาทิตย์
เกิดไฟภัยพิษ
แผดด้วยศัตรูหมู่ทมิฬ
จะต้องเขี้ยวงา
เนื้อพังหนังภินท์
พ้องพิษมหิทธิหิน
นิทานฤๅษีเสียพรต
   อังคารคาดจันทร์
โชคออกข้างอัน
อุดรทิศาปรากฏ
บ่คลอนบ่แคลน
ตามแผนตามบท
จงจำกำหนด
ให้แน่ประมวลประมาณใจ
   ภุมโมภุมมะ
ทับกันนั้นจะ
เกิดการกลีกลำภัย
อันตรายราวี
ห่อนมีสุกใส
เรือนโรงพาไล
แลไฟจะฟอนอาตมา
   อังคารคาดพุธ
เกิดโรคพิรุธ
นั้นก็จะคลายโรคา
นิทานบุรุษ
รักษามารดา
ไปแก้พระยา
นั้นรอดได้รางวัล*
   อังคารคาดครู
จะผิดหญิงผู้
หนึ่งเนื้อดำแดงผิวพรรณ
ภายหลังลาภลุ
วัตถุแพรพรรณ
ได้ปางพระสรร-
เพชญ์สำเร็จมารวิชัย
   ภุมศุกร์บันทึก
ในเรื่องมฤค
อันปลอดจากบ่วงภัย*
ได้เสร็จสมคิด
ลาภมิตรโชคชัย
สพสาวสายใจ
มาร่วมฤดีปรีดา
   ภุมโมโสระ
อุปัทวะ
โรครุมกำเริบอาตมา
ได้แก่ตำนาน
กุมารจิตรา
เศรษฐีบิดา
แกล้งใช้ให้ตนไปตาย
   ภุมมาราหู
เร่งระวังดู
จะเกิดวิวาทบาดใจหลาย
เสียทรัพย์โศกสูญ
เพิ่มพูนอันตราย
ดุจไกรสรผาย
ผจญแพ้แก่หมู่หมู
   อังคารทับลัคน์
เกิดโรคร้ายนัก
ปะทะถ้อยคำศัตรู
ได้ดังเศรษฐี
ทรัพย์มีอักขู
เงินทองดื่นดู
บัดเดี๋ยวก็กลายเป็นชิน ฯลฯ

หมายเหตุ: วรรคซึ่งใส่เครื่องหมายดอกจันไว้ สันนิษฐานว่า คำตกไป ๑ คำ แต่ที่ขาดไปจะเป็นคำใด มิอาจคาดคะเนได้ครับผม


กระทู้: ขออนุญาตเรียนถามที่มาของกาพย์สำนวนหนึ่งครับ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 11 ก.ค. 20, 19:30
ขอบคุณค่ะ   น่าสนใจมาก