เรือนไทย

   ในช่วงปลายรัชกาลที่ 5   พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงย้ายที่ประทับเป็นการถาวรจากพระบรมมหาราชวัง ไปยังพระราชวังดุสิต ทรงสร้างวังพระราชทานพระราชโอรสรุ่นใหญ่สองพระองค์ คือ พระตำหนักสวนจิตรลดา ให้เป็นที่ประทับของสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ เจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ และพระตำหนักสวนปารุสกวัน เป็นที่ประทับของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ
    นอกจากนี้ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวยังโปรดให้สร้างวังใหม่ พระราชทานแก่พระเจ้าลูกยาเธอพระองค์อื่นๆ ที่ทรงสำเร็จการศึกษากลับมาจากต่างประเทศ   ทั้งนี้เพราะแต่ละพระองค์เมื่อเสด็จไปต่างประเทศ ก็ยังทรงพระเยาว์พระชันษาสัก 12-13 อยู่ทั้งสิ้น  ยังไม่มีวังของพระองค์เอง 
    ในการนี้  พระเจ้าอยู่หัวมิได้ทรงใช้เงินจากกระทรวงพระคลังมหาสมบัติซึ่งเป็นเงินราชการ  มีไว้ใช้ในการทะนุบำรุงกิจการต่างๆของแผ่นดิน    แต่ทรงใช้เงินจากพระคลังข้างที่ซึ่งเป็นเงินส่วนพระองค์  ทรงซื้อที่ดินจากราษฎรมาปลูกวังพระราชทานพระราชโอรส
    ดังมีคำอธิบายในพระนิพนธ์ “สาส์นสมเด็จ”  ที่สมเด็จฯ เจ้าฟ้า กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ทรงมีถึง สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ไว้ว่า

    “ที่วังนั้นมิได้บังคับเรียกเอาที่โดยอำนาจราชการ เหมือนอย่างสร้างวังมาแต่ก่อน ทรงซื้อด้วยเงิน พระคลังข้างที่ อันเป็นของส่วนพระองค์ เหมือนอย่างราษฎรซื้อขายกันตามประเพณีบ้านเมือง เพราะฉะนั้น   ขอให้วังนั้นเป็นสิทธิ แก่พระเจ้าลูกยาเธอ ตลอดไปจนเชื้อสาย  ถ้าหากรัฐบาลจะต้องการที่วังนั้นใช้ในราชการ ก็ให้ซื้อตามราคาอันสมควร”
  
ในบรรดาที่ดินที่ซื้อด้วยพระราชทรัพย์ส่วนพระองค์  มีที่ดินแปลงหนึ่งอยู่ระหว่าง ถนนลูกหลวงต่อ กับ ถนนดวงดาว  ใกล้คลองผดุงกรุงเกษม ทรงซื้อจากชาวบ้านที่อาศัยอยู่บริเวณนั้นจำนวน ๒๗ ราย รวมเนื้อที่ ๑๗ ไร่ ๘๐ ตารางวา เดิมมีพระราชประสงค์จะสร้างพระตำหนักที่ประทับของพระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าอุบลรัตนนารีนาค กรมขุนอรรควรราชกัลยา แต่พระอรรคชายาได้สินพระชนม์เสียก่อน  จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานที่ดินผืนดังกล่าวเพื่อสร้างวังที่ประทับของพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศร์ พระภาคิไนยของพระอัครราชา   ขณะนั้นใกล้จะเดินทางกลับสยามเมื่อทรงสำเร็จการศึกษาจากมหาวิทยาลัยเคมบริดจ์ สหราชอาณาจักรอังกฤษ
     พระตำหนักออกแบบโดย นาย จี บลูโน (Mr.G. Bruno) สถาปนิกชาวอิตาเลี่ยน พระสถิตย์นิมานการ  เจ้ากรมโยธาธิการ เป็นผู้ควบคุมงานก่อสร้าง ตัวพระตำหนักใช้เวลาในการก่อสร้างนานประมาณ ๑๘  เดือน สิ้นค่าก่อสร้างทั้งสิ้น ๒๑๘,๐๐๐ บาท  
      มีชื่อว่า" วังลดาวัลย์"  ตั้งตามพระนามของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลดาวัลย์ กรมหมื่นภูมินทรภักดี ผู้เป็นพระชนกของพระอรรคชายา และเป็นพระอัยกาของเจ้าฟ้ากรมหลวงลพบุรีราเมศร์  แต่ชาวบ้านทั่วไปเรียกว่า "วังแดง " ตามสีของกำแพงวัง
    วังลดาวัลย์นี้ได้เป็นเรือนหอของสมเด็จเจ้าฟ้ากรมหลวงลพบุรีราเมศร์ และพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล พระธิดาในสมเด็จพระราชปิตุลาบรมพงศาภิมุข เจ้าฟ้าภาณุรังษีสว่างวงศ์ กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลทิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์  ทรงเป็นเจ้าของวังลดาวัลย์มาจนถึงพ.ศ. 2475  ก็ประชวรพระโรคพระหทัย สิ้นพระชนม์เมื่อวันที่ 8 เมษายน พ.ศ. 2475   สิริพระชันษา 49 ปี 22 วัน
ทรงมีพระโอรส 3 องค์ คือ
พลตรี พลเรือตรี พลอากาศตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภาณุพันธุ์ยุคล
พลตรี พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมพลฑิฆัมพร
พลโท พลเรือโท พลอากาศโท พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอนุสรมงคลการ
เมื่อเจ้าฟ้ากรมหลวงลพบุรีฯ สิ้นพระชนม์แล้ว   ผู้ครอบครองวังลดาวัลย์ต่อมาคือพระเจ้าวรวงศ์เธอ   พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล

ต่อมาถึง 6 มิถุนายน พ.ศ. 2475 เกิดการเปลี่ยนแปลงการปกครอง    วังลดาวัลย์ก็ยังเป็นทรัพย์สินส่วนพระองค์ของเจ้าของวัง
ต่อมาจนถึงพ.ศ. 2482   สยามเข้าสู่ภาวะสงครามมหาเอเชียบูรพา  นายกรัฐมนตรีในขณะนั้นคือจอมพล ป. พิบูลสงคราม ได้ทำสัญญาตกลงประนีประนอมเป็นมิตรกับญี่ปุ่น    เพื่อให้ญี่ปุ่นได้เข้ามาตั้งกองทัพอยู่ในประเทศได้โดยปราศจากการขัดขวาง
วังลดาวัลย์ที่เป็น "บ้านส่วนตัว" ของ "เจ้า" จึงเข้าสู่สายตาของจอมพลป.อีกครั้งหนึ่ง   ว่าสมควรจะใช้ประโยชน์ได้มากกว่าเป็นที่อยู่อาศัยของเจ้านาย

  จอมพลป. พิบูลสงครามเป็นนายกรัฐมนตรีที่มีอำนาจมากกว่านายกฯคนก่อนๆหน้านี้   เพราะควบบทบาท "ท่านผู้นำ" ที่ประชาชนจะต้องเชื่อฟังโดยไม่มีข้อแย้ง    เมื่อจอมพลป. เห็นดีว่า วังลดาวัลย์กว้างขวางเหมาะสมจะเป็นกองบัญชาการของกองทัพญี่ปุ่น (แต่ใช้ชื่อว่าเป็นศูนย์วัฒนธรรม) ก็สามารถทำได้  โดยการเจรจากับเจ้าของวัง ว่าจะขอใช้สถานที่นี้ ไม่ว่าจะให้เช่าหรือขายในราคาถูกก็ตาม
  พระองค์เจ้าหญิงเฉลิมเขตรคงจะทรงเห็นตัวอย่างมาแล้ว ว่าวังต่างๆเมื่อตกเป็นของรัฐแล้วจะมีชะตากรรมอย่างใด   ถ้าโชคดีก็อาจจะอยู่รอดต่อไปได้  ถ้าร้ายก็เป็นอย่างวังวินด์เซอร์ที่ไม่เหลือร่องรอยอยู่อีกเลย     จึงตัดสินพระทัยขายให้สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ในตอนปลายสงครามโลก ปี 2488 
  วังลดาวัลย์จึงอยู่รอดตลอดมา  สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ได้ริเริ่มแนวคิดที่จะบูรณะให้เป็น“อาคารต้นแบบของการพัฒนาเชิงอนุรักษ์ที่ถูกต้องตามหลักวิชาการ” ตั้งแต่พ.ศ. 2530 จึงได้มีการวางแผนดำเนินการอย่างรอบคอบและรัดกุม โดยเชิญผู้เชี่ยวชาญจากกรมศิลปากร และผู้ทรงคุณวุฒิมาเป็นที่ปรึกษาตลอดการบูรณะ จนกลายเป็นวังลดาวัลย์ที่งดงาม เป็นสมบัติล้ำค่าทางสถาปัตยกรรมสำหรับการอนุรักษ์มรดกไทย  อย่างที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน

เข้ามาตามอ่านค่ะ ดูเหมือนว่า วังลดาวัลย์เคยให้เอกชนเช่าถ่ายทำละครหลายเรื่องใช่ไหมคะ จำว่า มาลัยสามชายเคยใช้เป็นบ้านพลาธรของคุณยศ

ช่วงปลายสงครามโลกครั้งที่ ๒ มีการติดต่อจัดซื้อวังลดาวัลย์จากพระทายาท โดยสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ กระทรวงการคลังเป็นผู้ดำเนินการ เมื่อตกลงซื้อขายเรียบร้อย (๑๖ ตุลาคม พ.ศ. ๒๔๘๙) สำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ก็ย้ายเข้ามาใช้เป็นสถานที่ทำการใหม่ เป็นที่ทำการลำดับที่ ๕ (https://www.silpa-mag.com/history/article_58562)

วังลดาวัลย์เป็นที่ตั้งของสำนักงานทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์ หรือ ”สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์” (https://th.m.wikipedia.org/wiki/สำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์) (ตาม พระราชบัญญัติจัดระเบียบทรัพย์สินพระมหากษัตริย์ พ.ศ. ๒๕๖๑ (http://www.ratchakitcha.soc.go.th/DATA/PDF/2561/A/088/T_0001.PDF)) ในปัจจุบัน และเป็นที่มาของชื่อ  บริษัท ทุนลดาวัลย์ จำกัด บริษัทบริหารการลงทุนในเครือสำนักงานทรัพย์สินพระมหากษัตริย์

;D

https://youtu.be/QbjL_tP0gS8

ปกติไม่ได้ให้นะคะ   อาจจะอนุญาตเป็นรายๆไป

คุณผอูน จันทรศิริ ผู้กำกับการแสดงละครโทรทัศน์เรื่องมาลัยสามชายให้สัมภาษณ์ลงในสกุลไทยว่า ที่วังลดาวัลย์ทีแรกเขาจะไม่ให้ถ่าย แต่ได้อาศัยบารมี ม.ร.ว ยงสวัสดิ์ กฤดากร ซึ่งคุณชายยงเป็นแฟนมาลัยสามชาย ได้ช่วยพูดให้ ทางสำนักทรัพย์สินส่วนพระมหากษัตริย์เลยอนุญาตให้ถ่ายได้เฉพาะตามทางเดิน กับสวนด้านนอก ที่เห็นเป็นห้องหับนี่ ต้องไปถ่ายตึกอื่นแทน ที่เห็นในละคร ไม่ใช่เป็นข้างในของวังลดาวัลย์ทั้งหมด

ข้อมูลจาก คุณ Anemone แห่ง พันทิป (http://topicstock.pantip.com/chalermthai/topicstock/2010/11/A9952481/A9952481.html#4)

ขอบคุณคุณเพ็ญชมพูมากค่ะ ถึงว่าเห็นแต่ฉากสนามบ้างเท่านั้น ยังคิดอยู่เลยว่าคงอนุญาตแค่นี้