กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: han_bing ที่ 04 พ.ค. 15, 15:58 เรียนสมาชิกเรือนไทย
ขณะนี้ข้าพเจ้าทำงานรายการทีวีจีน และค้นคว้าเรื่องการแต่งกายของไทย ชุดราชประแตนค้นไปแล้ว แต่พยายามค้นต่อไปถึงยุคเก่ากว่านั้น ถึงชุดแต่งกายชายไทย พบชื่อแปลกๆมากมาย (เท่าที่ www.bing.com (http://www.bing.com) มีให้ค้นเพราะกูเกิลเข้าไม่ได้) มีเรื่องจะรบกวนถามว่า ชุดชายไทยสมัยก่อน ที่เขาเรียกว่าชุดอย่างน้อย ชุดเสนากุฏ เป็นอย่างไร ท่านใดพอได้เคยเห็นหรือได้ยินชื่อบ้าง ข้าพเจ้าค้นจากเว็ปไซด์พูดถึงชุดชายไทยยุครัชการที่ ๔ ไว้ดังนี้ “ เวลาวันหนึ่ง ข้าราชการเข้าเฝ้าที่พลับพลาโรงแสงพร้อมกัน ครั้งนั้นยังไม่มีธรรมเนียมที่จะสวมเสื้อเข้าเฝ้า จึงดำรัสว่า ดูคนที่ไม่สวมเสื้อเหมือนเปลือยกาย ร่างกายจะเป็นเกลื้อนกลากก็ดี หรือเหงื่อออกมาก็ดี โสโครกนัก ประเทศอื่น ๆ ที่เป็นประเทศใหญ่เขาก็สวมเสื้อหมดทุกภาษา… ประเทศสยามนี้ก็เป็นประเทศใหญ่รู้ขนบธรรมเนียมมากอยู่แล้ว ไม่ควรจะถือเอาอย่างโบราณที่เป็นชาวป่ามาแต่ก่อน ขอท่าน ทั้งหลายจงสวมเสื้อเข้ามาในที่เฝ้าจงทุกคน ตั้งแต่นั้นมาเข้าและขุนนางก็สวมเสื้ออย่างน้อยเข้าเฝ้าทุกคน ครั้นนานมาเห็นว่า เสื้ออย่างน้อยนั้นจะคาดผ้ากราบก็มิได้จึงยักย้ายทำเป็นเสื้อกระบอกเหมือนเสื้อบ้าบ๋า (เสื้อผ่าอก คอแหลมตื้น ไม่มีปกแขนยาว ตรง) ก็เป็นธรรมเนียมติดมาจนทุกวันนี้…” เลยสงสัยดังนี้ว่า ๑. เสื้ออย่างน้อยนี้คืออะไร ๒. เสื้อบ้าบ๋า น่าจะเป็นเสื้อจีนโพ้นทะเลแถวๆทางคาบสมุทร ขอบพระคุณทุกท่านมากๆ กำลังจะเอามาเทียบกับเสื้อแบบจีนแบบชุดถังจวง กับชุดหม่ากว้าของจีน ค้นคว้าพัฒนาการจีนไทยใกล้ชิด แต่...เข้าเว็ปไทยยากยิ่ง แปลของจีนเสร็จเมื่อไรจะเอามาเล่าสู่กันฟัง ด้วยความระลึกถึง กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 04 พ.ค. 15, 20:19 “ เวลาวันหนึ่ง ข้าราชการเข้าเฝ้าที่พลับพลาโรงแสงพร้อมกัน ครั้งนั้นยังไม่มีธรรมเนียมที่จะสวมเสื้อเข้าเฝ้า จึงดำรัสว่า ดูคนที่ไม่สวมเสื้อเหมือนเปลือยกาย ร่างกายจะเป็นเกลื้อนกลากก็ดี หรือเหงื่อออกมาก็ดี โสโครกนัก ประเทศอื่น ๆ ที่เป็นประเทศใหญ่เขาก็สวมเสื้อหมดทุกภาษา… ประเทศสยามนี้ก็เป็นประเทศใหญ่รู้ขนบธรรมเนียมมากอยู่แล้ว ไม่ควรจะถือเอาอย่างโบราณที่เป็นชาวป่ามาแต่ก่อน ขอท่าน ทั้งหลายจงสวมเสื้อเข้ามาในที่เฝ้าจงทุกคน ตั้งแต่นั้นมาเข้าและขุนนางก็สวมเสื้ออย่างน้อยเข้าเฝ้าทุกคน ครั้นนานมาเห็นว่า เสื้ออย่างน้อยนั้นจะคาดผ้ากราบก็มิได้จึงยักย้ายทำเป็นเสื้อกระบอกเหมือนเสื้อบ้าบ๋า (เสื้อผ่าอก คอแหลมตื้น ไม่มีปกแขนยาว ตรง) ก็เป็นธรรมเนียมติดมาจนทุกวันนี้…” มาจาก พระราชพงศาวดาร กรุงรัตนโกสินทร์ รัชชกาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๓๙๔ - ๒๔๑๑ ฉะบับเจ้าพระยาทิพากรวงศ์ (http://www.car.chula.ac.th/rarebook/book/av00287/files/mobile/index.html) กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 04 พ.ค. 15, 20:25 อย่างน้อย = at least?
ครั้นนานมาเห็นว่า เสื้ออย่างน้อยนั้นจะคาดผ้ากราบก็มิได้จึงยักย้ายทำเป็นเสื้อกระบอกเหมือนเสื้อบ้าบ๋า = เสื้อนั้นมีข้อเสียอย่างน้อย 1 ข้อคือพอสวมแล้วคาดผ้ากราบทับลงบนเสื้อไม่ได้ หรือจะคาดไว้ใต้เสื้อก็ไม่ได้อีก กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: V_Mee ที่ 05 พ.ค. 15, 06:50 อ่านพบในหมายรับสั่งกระทรวงวังประจำวันที่ ๒๒ กรกฎาคม ๒๔๖๐ ครั้งรัชกาลที่ ๖ ทรงประกาศสงครามกับเยอรมนีและออสเจรีย - ฮังการี
ในหมายนั้นระบุว่า สรงพระมุรธาภิเษกสนานที่ห้องสรงในพระที่นั่งบรมพิมานแล้ว ทรงฉลองพระองค์อย่างน้อยที่รัชกาลที่ ๑ เคยทรงในออกเวลาออกรบไว้ข้างใน แล้วทรงพระภูษาและฉลองพระองค์สีตามกำลังวันไว้ชั้นนอก ได้เรียนถามคุณเศวต ธนประดิษฐ์ อดีตที่ปรึกษาสำนักพระราชวัง ท่านชี้แจงว่า ฉลองพระองค์อย่างน้อยนั้นคือ เสื้อลงยันต์ที่รัชกาลที่ ๑ เคยทรงเวลาเสด็จออกรบ กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 05 พ.ค. 15, 09:34 เรื่องนี้มีขยายไว้ในหนังสือ อายะติวัฒน์ ของ ก.ศ.ร.กุหลาบ เล่มที่ ๓ พิมพ์เมื่อ ร.ศ. ๑๓๐
กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 05 พ.ค. 15, 09:50 ;D
กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: นางมารน้อย ที่ 05 พ.ค. 15, 14:06 ตามมาอ่านเจ้าค่ะ อยากรู้เหมือนกันว่าเสื้ออย่างน้อยเป็นอย่างไร และเห็นมีเสื้อเลี่ยนอีกค่ะ งงเจ้าค่ะ ???
กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 06 พ.ค. 15, 08:56 ครั้นนานมาเห็นว่า เสื้ออย่างน้อยนั้นจะคาดผ้ากราบก็มิได้จึงยักย้ายทำเป็นเสื้อกระบอกเหมือนเสื้อบ้าบ๋า = เสื้อนั้นมีข้อเสียอย่างน้อย 1 ข้อคือพอสวมแล้วคาดผ้ากราบทับลงบนเสื้อไม่ได้ หรือจะคาดไว้ใต้เสื้อก็ไม่ได้อีก เสื้ออย่างน้อยนั้นอาจจะเป็น "เสื้อผ้าขาวเทศรูปกระบอก (แขนคับ, ตัวตึง, ชายสั้นเพียงบั้นเอว)" ตามที่ ก.ศ.ร.กุหลาบกล่าวถึงในหนังสืออายะติวัฒน์ เพราะหากชายเสื้อสั้นเสียแล้วจะคาดผ้ากราบทับลงบนเสื้อก็มิได้ กระทู้: ว่าด้วยชุดไทย - รบกวนถามเรื่องเสื้ออย่างน้อยและชุดชายไทยสมัยก่อนเป็นฉันใด เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 06 พ.ค. 15, 09:02 "จึงยักย้ายทำเป็นเสื้อกระบอกเหมือนเสื้อบ้าบ๋าบุตรจีนที่เมืองปัตเวีย"
ถ้าเป็นเสื้อแบบ บาบ๋า หรือ บ้าบ๋า ก็จะคาดผ้าได้ ;D ส่วนภาพพระบรมฉายาลักษณ์รัชกาลที่ ๔ นี้ทรงสวมเสื้อแบบ "บาบ๋า" (http://www.reurnthai.com/index.php?action=dlattach;topic=5423.0;attach=36728;image) |