เรือนไทย

 เฉลิมพระยศเจ้านายในรัชกาลที่ ๘


----------------------


พ.ศ. ๒๔๗๗






      พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาอนันทมหิดล เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ เมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๔๗๗ ในปีนั้นทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระศรีสวรินทราบรมราชเทวี เป็น สมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า พระองค์ ๑


     เฉลิมพระเกียรติยศ สมเด็จเจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ เป็น สมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ พระองค์ ๑


     ทรงสถาปนาพระราชชนนี ขึ้นเป็ พระราชชนนีศรีสังวาลย์ พระองค์ ๑ ดังมีประกาศต่อไปนี้






สมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสา อัยยิกาเจ้า


สมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์


พระราชชนนีศรีสังวาลย์


ประกาศ (๑)






      โดยที่สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล ได้เสด็จขึ้นทรงราชย์สืบราชสันตติวงศ์ เป้ฯการสมควรที่จะถวายพระนามแด่ พระอัยยิกา พระราชบิดา และพระราชชนนี ตามราชประเพณี


     คณะผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ในพระปรมาภิไธยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว จึ่งประกาศให้ขนานพระนาม พระอัยยิกา พระราชบิดา และพระราชชนนี ดั่งต่อไปนี้ คือ


     พระอัยยิกาเจ้า ว่า สมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสา อัยยิกาเจ้า


     พระราชบิดา ว่า สมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์


     พระราชชนนี ว่า พระราชชนนีศรีสังวาลย์


     ประกาศมา ณ วันที่ ๒๕ มีนาคม พุทธศักราช ๒๔๗๗


---------------------


(๑) ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๔๑ แผนกกฤษฎีกา วันที่ ๒๕ มีนาคม พ.ศ. ๒๔๗๗ หน้า ๑๔๐๙-๑๔๑๐

 พ.ศ. ๒๔๗๘






     ปีกุน พ.ศ. ๒๔๗๘ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระเกียรติยศ สมเด็จเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร เป็นสมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ ฯ พระองค์ ๑


     สถาปนาพระอิสริยยศพระเชษฐคินี พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากัลยาณิวัฒนา เป็น สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา พระองค์ ๑


     สถาปนาพระอิสริยยศพระอนุชา พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภูมิพลอดุลยเดช เป็น สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช พระองค์ ๑


     เปลี่ยนคำนำหน้าพระนาม สมเด็จเจ้าฟ้าหญิงเพชรรัตนราชสุดา สิริโสภาพรรณวดี เป็น สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดา ฯ พระองค์ ๑






สมเด็จเจ้าฟ้าวไลยอลงกรณ์ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร


สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา


สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภูมิพลอดุลยเดช

 พ.ศ. ๒๔๘๑






     ปีขาล พ.ศ. ๒๔๘๑ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระอิสริยยศ พระราชชนนีศรีสังวาลย์ เป็น สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ พระองค์ ๑


     สถาปนาพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอาทิตย์ทิพอาภา เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๔๘๒


     ปีเถาะ พ.ศ. ๒๔๘๗ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้สถาปนาหม่อมเจ้าวรรณไวทยากร เป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๔๘๖


     ปีมะแม พ.ศ. ๒๔๘๖ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้สถาปนาเพิ่มพระเกียรติยศ พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๔๘๘


     ปีระกา พ.ศ. ๒๔๘๘ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เลื่อนกรมสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า ฯ กรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ เป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้า ฯ กรมพระยา พระองค์ ๑

 ***************************
สิ้นรัชกาลที่ 8

****************************

 ขออนุญาตเรียนไว้เป็นข้อมูลว่า หนังสือเฉลิมพระยศเจ้านาย เล่ม ๒ และหนังสือราชสกุลวงศ์ ของกรมศิลปากร สะกดสร้อยพระนามของ สมเด็จพระเจ้าภคินีเธอ เจ้าฟ้าเพชรรัตนราชสุดาฯ ผิดพลาด ในหนังสือทั้งสองเล่ม สะกดว่า "สิริโสภาพรรณวดี" แต่ที่ถูกต้องแล้วต้องสะกดว่า "สิริโสภาพัณณวดี" ครับ

 เฉลิมพระยศเจ้านายในรัชกาลที่ ๙


---------------
     พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ เมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๔๘๙  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เฉลิมพระนาม และสถาปนาพระยศพระราชวงศ์ ดังนี้


     ปีขาล พ.ศ. ๒๔๙๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศสถาปนา หม่อมราชวงศ์หญิง สิริกิติ์ กิติยากร เป็น สมเด็จพระราชินีสิริกิติ์ และต่อมาเฉลิมพระเกียรติยศ เป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี พระองค์ ๑


     เลื่อนกรม พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมขุนชัยนาทนเรนทร เป็น กรมพระ พระองค์ ๑


     ตั้งกรม พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าธานีนิวัต เป็น กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิยากร พระองค์ ๑


     สถาปนา หม่อมเจ้าวิวัฒนไชย เป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระองค์ ๑


   สถาปนา หม่อมเจ้านักขัตรมงคล เป็น พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๔๙๕






     ปีมะโรง พ.ศ. ๒๔๙๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้เลื่อนกรม พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระชัยนาทนเรนทร เป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยา พระองค์ ๑


     และทรงสถาปนาพระราชวงศ์ขึ้นเป็นพระองค์เจ้าต่างกรม รวม ๔ พระองค์ คือ


     ตั้งกรม พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจุมภฎพงศ์บริพัตร เป็น กรมหมื่นนครสวรรค์ศักดิ์พินิต พระองค์ ๑


     ตั้งกรม พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวรรณไวทยากร เป็น กรมหมื่นนราธิปพงศ์ประพันธ์ พระองค์ ๑


     ตั้งกรม พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์อลงกฏ เป็น กรมหมื่นอดิศรอุดมศักดิ์ พระองค์ ๑


     ตั้งกรม พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้านักขัตรมงคล เป็น กรมหมื่นจันทรบุรีสุรนาถ พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๔๙๙






     ปีวอก พ.ศ. ๒๔๙๙ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ เฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินี เป็น สมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถ พระองค์ ๑

 พ.ศ. ๒๕๑๓


     ปีจอ พ.ศ. ๒๕๑๓ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาศเฉลิมพระนามาภิไธยสมเด็จพระราชบิดา เจ้าฟ้ามหิดลอดุลเดช กรมหลวงสงขลานครินทร์ เป็น สมเด็จพระมหิตลาธิเบศร อดุลยเดชวิกรม พระบรมราชชนก พระองค์ ๑


     เฉลิมพระนามาภิไธย สมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ เป็น สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี พระองค์ ๑

 และพระองค์อื่นๆอีก
แต่ก็จะเป็นพระญาติสนิทแล้วครับ
ดังที่หามาได้ต่อไปนี้ ถ้าใครมีมากกว่านำมาโพสนะครับ

 พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต อ่านได้ที่นี่ครับ
 http://www.vcharkarn.com/include/vcafe/showkratoo.php?Cid=18&Pid=32852
การสถาปนาหม่อมเจ้าวิภาวดี รังสิต เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวิภาวดีรังสิต สถาปนาหลังสิ้นชีพิตักษัยครับ
เหมือนกับกรณีของพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าจักรพันธุ์เพ็ญสิริ
แต่ต่างเหตุผลกัน
หาอ่านได้ในเฉลิมพระยศเจ้านาย เล่ม ๒ ครับ
แต่จะระบุถึงสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์
ส่วนการสถาปนาพระวรชายา ยังไม่ได้บรรจุไว้ครับ

 ลองดูอันนี้ครับ ฉบับเต็มดูเหมือนจะ  ได้จากเวบเดียวกันครับ


 http://www.khunnamob.info/board/show.php?Category=khunnamob&forum=5&No=84&PHPSESSID=e6526e767e09b9775b7c4e2611a80687#top

มีครบทั้งเล่ม เลย เฉลิมพระยศเจ้านาย เล่ม ๒ ฉบับแก้ไขเพิ่มเติม

 คำประกาศสถาปนาพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาฯ


พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศร รามาธิบดี จักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ประกาศว่า โดยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร ได้ทรงอภิเษกสมรสกับหม่อมศรีรัศมิ์ มหิดล ณ อยุธยา โดยถูกต้องทุกประการ และมีพระโอรสอันประสูติแต่หม่อมศรีรัศมิ์ มหิดล ณ อยุธยา แล้ว

จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้สถาปนาหม่อมศรีรัศมิ์ มหิดล ณ อยุธยา เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอพระองค์เจ้าศรีรัศมิ์ พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร ทรงดำรงตำแหน่งพระอิสริยยศฐานันดรศักดิ์แห่งพระราชวงศ์ ตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป

ประกาศ ณ วันที่ 15 มิถุนายน พุทธศักราช 2548 เป็นปีที่ 60 ในรัชกาลปัจจุบัน


ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
พันตำรวจโททักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี

 คำประกาศสถาปนาพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณวรีนารีรัตน์


พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช มหิตลาธิเบศรรามาธิบดีจักรีนฤบดินทร สยามินทราธิราช บรมนาถบพิตร มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้ประกาศว่า โดยที่ทรงพระราชดำริว่า หม่อมเจ้าสิริวัณวรี มหิดล พระธิดาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร บัดนี้ทรงเจริญวัยพร้อมด้วยวุฒิปรีชา สามารถศึกษาเล่าเรียนและปฏิบัติสรรพกิจได้เป็นอันดี เป็นที่พอพระราชหฤทัย สมควรได้รับพระมหากรุณาให้ดำรงพระอิสริยยศฐานันดร ศักดิ์ที่สูงขึ้น

จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้สถาปนา หม่อมเจ้าสิริวัณวรี มหิดล เป็น พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าสิริวัณณวรีนารีรัตน์ พระราชทานพรให้ทรงวัยวัฒนายุกาล ทรงพรรณ สุข พล ปฏิภาณ ธนสารสมบัติ สรรพสิริสวัสดิพิพัฒนมงคลทุกประการ เทอญ

ประกาศ ณ วันที่ 15 มิถุนายน พุทธศักราช 2548 เป็นปีที่ 60 ในรัชกาลปัจจุบัน


ผู้รับสนองพระบรมราชโองการ
พันตำรวจโททักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี

 สถาปนา สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา เป็น เจ้าฟ้าต่างกรม สมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์

 ทรงสถาปนา หม่อมหลวงโสมสวลี มหิดล เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรชายาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิราลงกรณ สยามมกุฎราชกุมาร

ต่อมาทรงสถาปนา เป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี พระวรราชาทินัดดามาตุ