จะขอเริ่มต้นด้วยการขอความกระจ่างสักหน่อยว่า อัญมณี และรัตนชาติ หมายความว่าเหมือนกันหรือต่างกันอย่างไร
รอยอินท่านให้ความกระจ่างไว้ดังนี้
รัตนชาติ น. รัตนะ, พวกรัตนะ คือ แก้วที่มีค่า เช่น เพชร ทับทิม มรกต, หินหรือแร่ที่มีค่า เมื่อเจียระไนแล้วจะต้องมีลักษณะสวยงามคงทน หายาก ราคาแพง และนำมาใช้เป็นเครื่องประดับได้.
อัญมณี น. รัตนชาติที่เจียระไนแล้ว, แก้วมณีอื่น ๆ นอกจากเพชรพลอย; (กฎ; โบ) ของมีค่าอื่น ๆ เช่น มันผู้หนึ่งล้อมไว้เป็นไร่เป็นสวนมัน มันได้ปลูกสรรพอัญมณีในที่นั้นไว้ ให้ลดอากรไว้แก่มันปีหนึ่ง. (สามดวง).
ถ้าแยกคำว่า "อัญมณี" จะได้ความหมายดังนี้
อัญ, อัญญะ (อันยะ) ว. อื่น, ต่างไป, แปลกไป. (ป. อญฺ?; ส. อนฺย).