เรือนไทย

ภาพนี้เอามาจากหนังสือประชุมภาพเมืองไทยของคุณเอนก นาวิกมูล บรรยาภาพตามฝรั่งผู้พิมพ์โปสต์การ์ดนี้ว่าเป็นกษัตริย์สยามในพระราชพิธีถวายผ้าพระกฐินที่วัดแจ้ง วันเดือนปีที่แน่ๆไม่ปรากฏ

ผมคิดว่า เป็นพระบรมฉายาลักษณ์ของพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าฯแน่ แต่สังเกตุจากพระอิริยาบทที่ทรงประทับยืนกับบรรดาเจ้านายทั้งหลายแล้ว น่าจะเป็นช่วงที่ยังดำรงพระอิสริยยศเป็นสมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ สยามมงกุฏราชกุมาร ระหว่างรอรับการเสด็จมาถึงของพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯมากกว่า

ใคร่ถามคุณวีหมี และบรรดาเซียนๆทั้งหลายเช่นคุณหนุ่มสยาม มีที่สังเกตุอย่างอื่นใดที่จะอธิบายได้แน่ๆไหมครับ ว่าใช่หรือไม่ใช่

ผมคาดว่าการถ่ายพระบรมฉายาลักษณ์นี้เป็นช่วงท้ายรัชกาลที่ ๕ ซึ่งพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังคงพระอิสริยศสยามมงกุฎราชกุมาร

แต่การบรรยายภาพบนโปสการ์ดนั้น ใช้ภาพเก่ามาตีพิมพ์ในช่วงรัชกาลที่ ๖ ดังนั้นจึงต้องบรรยายว่าเป็น King ไม่ใช่ Crown Prince และบรรยากาศคล้ายกับกลุ่มเจ้านายทรงรวมกลุ่มรอคอยสิ่งใดสิ่งหนึ่งอยู่ ด้านหลังจะเห็นขุนนางและข้าราชการทำงานตามหน้าที่ของแต่ละคน หากเป็นพระมหากษัตริย์ประทับยืน ทุกห้วงบรรยากาศจะสงบนิ่ง ยืนตรงกว่านี้

ซึ่งจะแนบภาพอารมณ์เดียวกันเป็นภาพพระบรมฉายาลักษณ์พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ยังคงพระอิสริยศสยามมงกุฎราชกุมาร เสด็จเปิดทางรถไฟสายท่าจีน พ.ศ. ๒๔๔๗ ครับ

อยากทราบว่าเจ้านายในพระรูป ในค.ห. ๑  ทั้งกลุ่ม มีพระองค์ใดบ้างคะ
ตอนนี้ดูออกแต่ว่าหมายเลข 4  คือสมเด็จฯเจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ  กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ
หมายเลข 5  อาจจะเป็นสมเด็จฯเจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์

ตอบคำถามท่าน NAVARAT.C 
ในภาพนั้นประทับยืนเรียงจากซ้าย ๑) (ทรงฉลองพระองค์ดำ) พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงพรหมวรานุรีกษ์ (พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงพรหมวรานุรักษ์)  ๒) สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา (สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงนครราชสีมา)  ๓) นายพลตรี สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมขุนพิษณุโลกประชานาถ (จอมพล สมเด็จพระอนุชาธิราช เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ)  ๔) นายพลเรือเอก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร (พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) จเรทัพบกและจเรทัพเรือ  ๕) สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมขุนลพบุรีราเมศวร์ ๖) นายพลเรือโท สมเด็็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต (จอมพล จอมพลเรือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต) ผู้บัญชาการกรมทหารเรือ ประทับยืนแยกจากกลุ่ม

ภาพนี้ดูก้ำกึ่งมากจะตรวจสอบข้อมูลจากราชกิจจานเบกษาก็ไม่ได้  เลยต้องใช้วิธีเพ่งพินิจจากอินทรธนูที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ ทรงนั้นเป็นอินทรธนูนายทหารเรือชั้นนายพลแบบเยอรมันที่ใช้ในช่วงปลายรัชกาลที่ ๕ ต่อต้นรัชกาลที่ ๖ ถึงสิ้นปี ๒๔๕๔ จึงเปลี่ยนไปใช้อินทรธนูแบบอังกฤษ ฉะนั้นถ้าภาพนี้ถ่ายในรัชกาลที่ ๖ ทุกพระองค์ต้องพันแขนดำเพราะอยู่ในระหว่างไว้ทุกข์ใหญ่มีกำหนด ๑ ปี (๒๓ ตุลาคม ๒๔๕๓ - ๒๒ ตุลาคม ๒๔๕๔) เมื่อออกทุกข์แล้วก็เป็นการพระราชพิํิธีบรมราชาภิเษกสมโภช  และต่อด้วยเสด็จซ้อมรบเสือป่า  ฉะนั้นจึงน่าจะวินิจฉัยได้ว่า ถ่ายตอนปลายรัชกาลที่ ๕ ในระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ ๒๔๕๒ - ๒๕  ตุลาคม  พ.ศ. ๒๔๕๓ เพราะสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ เพิ่งจะได้เป็นราชองครักษ์พิเศษ จ.ป.ร. (ดูจากทรงประดับสายราชองครักษ์ที่โยงจากบ่าขวามากลัดที่ดุมเสื้อเม็ดต้น) เมื่อวันที่ ๒๘ มกราคม ๒๔๕๒  และจากประวัติต้นรัชกาลที่ ๖ ทรงพระราชบันทึกไว้ว่า วันที่ ๑๖ ตุลาคม  พ.ศ. ๒๔๕๓ ล้นเกล้าฯ ๕ เสด็จฯ ประพาสวังพญาไทแล้วรีบเสด็จกลับ  ทรงบ่นว่าไม่ทรงสบาย  จากนั้นก็ประชวรเสด็จสวรรคตในวันที่  ๒๓  ตุลาคม

ภาพที่คุณ  siamese นำมาแสดงไว้นั้นเป็นภาพชุดเสด๋จพระราชดำเนินแทนพระองค์ทรงเปิดทางรถไฟสายท่าจีน ที่สถานีรถไฟคลองสาน เมื่อวันที่ ๔ มกราคม ๒๔๔๗  ภายหลังจากทรงลาสิกขาเมื่อวันที่  ๑๐  ธันวาคม มาไม่ถึงเดือน

ภาพนี้ทรงตรึงหมุดทางรถไฟ  เป็นสัญลักษณ์ว่าทางรถไฟสายนี้แล้วเสร็จพร้อมเปิดเดินรถแล้ว

ขอย้อนกลับไปค.ห. 3 ของดิฉันนะคะ  ตอนแรกลืมใส่รูป 
หมายเลข 2 ที่คุณ V_Mee บอกว่าเป็นเจ้าฟ้ากรมหลวงนครราชสีมา    ดิฉันไปหาพระรูปมาจากอีกที่หนึ่ง พบว่าแตกต่างกันมากราวกับคนละพระองค์
แต่ก็เชื่อว่าผู้ที่ยืนรวมกลุ่มกับสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชได้ในระดับนี้ก็มีแต่เจ้าฟ้าด้วยกันเท่านั้น    จึงยังลังเลอยู่

หมายเลข 3 เป็นใครกันคะ

น่าจะใช่

พลเอก พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร กรมพระกำแพงเพ็ชรอัครโยธิน

ข้อความโดย: V_Mee

ดูตอนแรก ผมนึกว่าเป็นสมเด็จเจ้าฟ้าประขาธิปก กรมขุนสุโขทัยธรรมราชา

ขวามือจะเห็นมีอีกกลุ่มหนึ่งล้อมวงสนทนามีเก้าอี้อย่างหรูด้วย

นำพระฉายาลักษณ์มาเทียบกัน  พระพักตร์คล้าย  ไว้พระมัสสุเหมือนกัน  แต่สมเด็จเจ้าฟ้าทรงพระนครสวรรค์ฯ ทรงสูงใหญ่กว่าพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าฯ

เอ พระองค์ไหนกันแน่   ???

พระรูปนี้เป็นพระรูปสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงนครราชสีมา  ที่ทรงฉายพร้อมสมเด็จพระพันปีหลวงและพระเชษฐากับพระอนุชาร่วมพระบรมราชชนนีที่ตำหนักพญาไท  เมื่อวันที่  ๒๕  มีนาคม  ๒๔๕๓  ภายหลังถวายพระเพลิงพระบรมศพ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว
(ประทับยืนจากซ้าย) นายร้อยโท สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนนครราชสีมา ราชองครักษ์พิเศษ จ.ป.ร.   นายพันเอก พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ราชองครักษ์พิเศษ จ.ป.ร.  และผู้บังคับการพิเศษกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์  นายพลโท สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนพิษณุโลกประชานาถ ราชองครักษ์พิเศษ จ.ป.ร. และเสนาธิการทหารบก
(ประทับพระเก้าอี้) สมเด็จพระศรีพัชรินทราบรมราชินีนาถ พระบรมราชชนนี พันปีหลวง 
(ประทับนั่งจากซ้าย)  นายร้อยตรี สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนเพชรบูรณ์อินทราชัย นายทหารพิเศษกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์  นายร้อยตรี หม่อมเจ้าจุลจักรพงษ์  จักรพงษ์ นายทหารพิเศษกองทัพบก  นายร้อยตรี สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนศุโขทัยธรรมราชา นายทหารพิเศษกรมทหารบกราบที่ ๑ มหาดเล็กรักษาพระองค์ 

siamese

กลุ่มนี้หรือครับ

สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์วรพินิต ทรงฉายเมื่อต้นรัชกาลที่ ๖ ครับ

ในภาพนั้นไม่มีล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๗ ครับ  เพราะเวลานั้นประทับทรงศึกษาอยู่ที่อังกฤษ  เสด็จกลับเข้ามาถวายพระเพลิงพระบรมศพแล้วก็เสด็จกลับออกไปทรงศึกาาต่อ
นายทหารหมายเลข ๓ นั้น ภาพไม่ชัดพอที่จะระบุได้ว่าเป็นท่านผู้ใด  แต่ดูจากสายยงยศแล้วเป็นนายทหารชั้นนายพลซึ่งในเวลานั้นมีไม่มาก  ดูจากความสูงแล้วอาจจะเป็นนายพลตรี พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นกำแพงเพชรอัครโยธิน (พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน) 

(จากซ้าย)  ๑. นายพลเอก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร จเรทัพบก และราชองครักษ์พิเศษ  ๒. นายพันเอก สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาถ กรมขุนพิษณุโลกประชานาถ  ผู้ช่วยผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ  ๓. นายพันตรี พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร ผู้ช่วยกรมกลาง  กรมยุทธนาธิการ  ๔. นายพลโท พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นนครไชยศรีสุรเดช ผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ และราชองครักษ์พิเศษ

สุ  ด  ย  อ  ด  ด ด ดด

หรืออาจจะเป็นนายพลโท พระยาสีหราชเดโชไชย (ม.ร.ว.อรุณ  ฉัตรกุล) ผู้ช่วยผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ  ซึ่งต่อมาเลื่อนเป็นจอมพล เจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิต เสนาบดีกระทรวงกลาโหม

ท่านคงไม่มายืนตรงนี้มั้ง

(http://www.reurnthai.com/index.php?action=dlattach;topic=5252.0;attach=34324;image)

หมายถึงว่า  น่าจะเป็นเจ้านาย อาจจะชั้นพระเจ้าบรมวงศ์เธอในรัชกาลก่อนๆ มากกว่าเสนาบดีที่เป็นสามัญชนหรือคะ   ถึงจะยืนตรงนี้ได้
เพราะมีเก้าอี้หรูให้นั่งด้วย

น่าจะเป็นข้าราชการผู้ใหญ่มากกว่าครับ
เสื้อดำคนทางซ้าย ดูเค้าหน้าคล้ายพระยาศรีสหเทพ (เส็ง  วิริยศิร) ปลัดทูลฉลองกระทรวงมหาดไทย ที่ต่อมาเป็นพระยามหาอำมาตยาธิบดี
เสื้อดำคนถัดมาที่ยืนหันด้านข้าง  คลับคล้ายจระเป็นเจ้าพระยายมราช (ปั้น  สุขุม) เสนาบดีกระทรวงนครบาล

ภาพนี้คือ พระยาศรีสหเทพ (เส็ง  วิรยศิริ) ครับ

ภาพนี้เป็นภาพเจ้าพระยายมราช (ปั้น  สุขุม) ครับ

สงสัยจัง คุณวีหมีของผมเมื่อชาติที่แล้ว ยืนอยู่ตรงไหนครับ??

ผมมองไปที่ตั้งของตำแหน่งท่าน้ำหลังนี้ว่าควรจะตั้งอยู่ ณ ที่ใดบริเวณวัดแจ้ง เนื่องจากสังเกตุว่า ศาลาท่าน้ำ พร้อมศาลาจตุรมุขควรตั้งอยู่ที่ใดระหว่าง

๑. หน้าพระอุโบสถ ทางเดินสู่ซุ้มประตูทรงมงกุฏพร้อมรูปปั้นยักษ์

๒. หน้าพระปรางค์วัดแจ้ง

ซึ่งเข้าไปดูภาพเก่าแล้วพบว่า บริเวณที่เหล่าเจ้านายและพระราชวงศ์ประทับยืนกันนี้อยู่หน้าพระปรางค์ ตามภาพที่ได้แนบมานี้เพื่อยืนยันตำแหน่งศาลาจตุรมุข

ภาพพระปรางค์

ยังมีเจ้านายอีกพระองค์หนึ่งที่ทรงยืนรวมกลุ่มอยู่กับกลุ่มสมเด็จเจ้าฟ้า     ใคร่ขอให้คุณ V_Mee ระลึกชาติให้หน่อยค่ะ ว่าเป็นพระองค์ใด

มีอีกเรื่องที่อยากจะถาม
การแต่งกายเสืื้อคอปิดแขนยาวและผ้าม่วงโจงกระเบน แบบนี้เคยเห็นในรูปเก่าๆบางรูป   อยากจะทราบว่าเป็นชุดอะไร ถ้าเป็นราชปะแตน ทำไมไม่ใช่เสื้อสีขาว
สวมในโอกาสไหน   เป็นการแต่งกายครึ่งยศของพลเรือนหรือเปล่าคะ
และสีสันของจริงคือสีดำทั้งเสื้อและผ้าม่วงหรือว่าเป็นสีเข้มสีอื่นเช่นน้ำเงินแก่ คะ

ภาพเครื่องแบบเดียวกัน

^
หม่อมเจ้า Prom  ของคุณหนุ่มสยาม   ท่านมีพระนามว่าหม่อมเจ้าพร้อม หรือหม่อมเจ้าพรหม คะ  จากราชสกุลไหน

สังเกตว่ามีเสื้อสีขาว เป็นเสื้อคอปิดแขนยาวสวมอยู่เป็นเสื้อตัวในอีกตัวหนึ่ง    แล้วทับด้วยเสื้อตัวนอกสีเข้ม   อากาศในกรุงเทพตอนนั้นคงไม่ร้อน    ไม่งั้นคงสวมเสื้อคอปิดแขนยาวซ้อนกันสองชั้นไม่ไหว

มหาอำมาตย์โท พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพร้อมพงศ์อธิราช (พ.ศ. 2411- พ.ศ. 2482)

อธิบดีกรมศุลกากร (พ.ศ. 2436- พ.ศ. 2472)

(พระนามเดิม หม่อมเจ้าพร้อม สนิทวงศ์)

ขุนนางกัมพูชา พ.ศ.๒๔๓๗

เคยใส่เสื้อข้างในเป็นเสื้อเชิร์ตแขนสั้นสีขาวบาง ก่อนสวมเสื้อราชประแตนทับชั้นนอกครับ ไม่เคยใส่แขนยาว

ก็คงร้อนกว่าหากใส่เสื้อราชประแตนตัวเดียวนิดนึง แต่ก็คุ้มน่ะครับ

ขอเดาว่าน่าจะเป็น พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนสรรพสิทธิประสงค์ (พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์) ซึ่งเวลานั้นดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงวัง
โปรดพิจารณาเปรียบเทียบจากภาพครับ

ในสมัยรัชกาลที่ ๕ ต่อต้นรัชกาลที่ ๖  เสื้อที่ใช้ในราชการมี ๒ แบบ คือ เสื้อราชปะแตนดุม ๕ เม็ด  มีกระเป๋าใบปกที่ตอนบน ๒ กระเป๋า เหมือนที่ใช้อยู่ปัจจุบัน
กับอีกแบบหนึ่งคือ เสื้อทูนิก (Tunic) ซึ่งเป็นต้นแบบของเสื้อราชปะแตน  ต่างกับเสื้อราชปะแตนตรงที่เสื้อทูนิกนั้นกลัดดุม ๗ ดุม  และไม่มีกระเป๋าเสื้อทั้งตอนบนและตอนบ่าง  กับที่เอวจะมีตะเข็บรอบ  เวลาแต่งเสื้อทูนิกจึงต้องมีประคตรัดเอวเพื่อปิดรอยต่อของตะเข็บรอบเอว  เสื้อทูนิกนั้นปกติจะใช้เป็นเครื่องแบบทหาร  มีทั้งชนิดคอตั้งเหมือนเสื้อราชปะแตนและคอพับ  ดังภาพเจ้าพระยาบดินทรเดชานุชิตที่นำเสนอไว้ก่อนหน้า  ส่วนพระรูป ๔ พระองค์นั้นทรงฉลองพระองค์ราชปะแตนแบบคอพับ


ดูจากภาพแล้วเสื้อที่ท่านสวมกันอยู่น่าจะเป็นเสื้อราชปะแตนสีดำ  ส่วนผ้านุ่งน่าจะเป็นผ้าม่วงสีน้ำเงินแก่  เพราะเครื่องแบบเต็มยศข้าราชการพลเรือนในสมัยรัชกาลที่ ๕ - ๖ ต่างก็ใช้เสื้อโค๊ตยาวสีดำ  กางเกงดำแถบทอง  ส่วนครึ่งแบบในภาพน่าจะเป็นครึ่งยศดำ  ถ้าเป็นครึ่งยศขาวก็จะใช้เสื้อราชปะแตนสีขาว  นุ่งกางเกงดำแถบทองเหมือนที่สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศวร์ทรงในภาพ

เคยอ่านพระราชบันทึกในรัชกาลที่ ๖ ทรงจดไว้ว่าอุณหภูมิในกรุงเทพฯ ในช่วงเดือนพฤศจิกายน - มกราคม  อุณหภูมิจะต่ำกว่า ๒๐ องศา  และบางวันอุณหภูมิลดถึง ๑๒ องศาก็มี 

ภาพข้างลรี้เป็นภาพเจ้าพระยายมราช (ปั้น  สุขุม) แต่งเครื่องแบบเต็มยศข้าราชการพลเรือน

ช้าก่อน  คุณวีมีที่นับถือ  ผมพินิจพิจารณาอย่างถี่ถ้วนแล้ว  ไม่ใช่และไม่ใกล้เคียงแม้แต่น้อยครับ

เจ้านายพระองค์นี้  มิได้ทรงฉลองพระองค์ขาว ฉลองพระองค์ดูสามัญ เหรียญตราเครื่องราชอิสริยาภรณ์ก็น้อยนัก
มีพระอิสริยยศไม่น่าจะถึงชั้นกรมหลวง  ชั้นกรมขุนก็ดูจะสูงเกินไป

อ่อ

ทรงกรมที่เกี่ยวข้องกับ "นายเพ่ง ศรีสรรักษ์" กระมั้ง ???

แน่ใจ๊  แล้วกระนั้นหรือพนาย ;D แน่ใจก็ตอบมา

เรื่องนายเพ่งนี่ยาวมาก   ที่จริงท่านมีฝีมือในทางแปลเรื่องเซอร์ยอนโบว์ริงเข้ามาเมืองไทยไม่น้อย  ภาษาไทยนุ่มนวล


ได้อ่านฎีกาของท่านสองสามเรื่อง  แต่คดีใหญ่นั้น   ยังไม่เห็นเอกสาร

เจ้าคุณพ่อแก้ตัวให้ครั้งหนึ่งว่า  ทำการเกินตัวด้วยไปตั้งโรงสีข้าวและกู้เงินมาซื้อเครื่องจักร

พ่อกับแม่ต้องขอผ่อนหนี้แทน    ครอบครัวก็ขัดสนเพราะใช้หนี้ให้หลายครั้ง  และกำลังจะทำงานเผาหม่อมอินซอ


ไม่มีเอกสารที่กล่าวถึงความเสียใจของท่านผู้หญิงเปลี่ยน       การที่ท่านร่วมเซ็นชื่อกับเจ้าคุณภาสขอถอดลูกชายคนโตจาก

ผู้ถือตราตระกูลนั้นแสดงว่าท่านพยายามตัดใจเป็นที่สุด

นั่นซีใต้เท้า
ไม่ค่อยมั่นใจเท่าไรเลย

ระหว่าง "กมลาศน์" กับ "ชยางกูร"

พระพักตร์ท่านละม้ายคลับคล้ายกันนัก

ใจเย็นๆ พนาย  ข้าพเจ้าหาได้เร่งเร้าพนายให้ผลีผลามตอบไม่
แล้วที่ว่าเกี่ยวข้องกับ นายเพ่ง  ศรีสรรักษ์นั้น  เกี่ยวกันอย่างไร
มีรายละเอียดหรือไม่   เล่ามาพอเป็นน้ำชุบแก่ท่านผู้สนใจทราบโดยสังเขปหน่อยเถิด ;)

รายละเอียดเรื่องทั้งหมดกระผมก็ไม่ถนัดเท่าไรขอรับ

คลับคล้ายว่านายเพ่ง ศรีสรรักษ์ หลังออกจากราชการแล้ว ก็คบคิดกับชาวญี่ปุ่นทำแบงก์โน๊ตปลอมเข้ามาจากกรุงญี่ปุ่นขนส่งมายังกรุงสยาม

ในฉากญี่ปุ่นบานหนึ่ง และด้วยอะไรก็สุดแล้วแต่ ฉากญี่ปุ่นบานนั้น ก็ตกเป็นกรรมสิทธิ์ของเสด็จในกรมพระองค์หนึ่ง

ครั้นภายหลังเรื่องแบงก์ปลอมแดงขึ้น นายเพ่งถูกจับ เสด็จในกรมท่านก็ติดร่างแหไปด้วย ถูกถอดยศ ริบเหรียญตราเครื่องราชฯ

เป็นเรื่องใหญ่โตเจียว

อ่า......เวลาเจอหนังสือเก่า  โปรดระวังว่าจะเจอเล่มที่สองเล่มเย็บติดกัน

หมายถึงพระองค์นี้หรือคะ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากมลาสเลอสรรค์ กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร
อีกพระองค์หนึ่งที่พัวพันกับฉากญี่ปุ่น  ไม่น่าจะเสด็จมาร่วมงาน รอรับเสด็จพระเจ้าอยู่หัว  รวมกลุ่มกับสมเด็จเจ้าฟ้า?

หึหึ...พนายเล่ามานั้น   จำได้คลับคล้ายคลับคลาว่า
เอาจากหนังสือที่ระลึกในงานพระราชทานเพลิงศพข้าราชการชั้นผู้ใหญ่กระทรวงหนึ่ง
คนเขียนก็ฟังเขาเล่าลือมาอีกที   รายละเอียดจากคำบอกเล่าย่อมแตกต่างจากข้อเท็จจริงนะพนาย

อ้าว... คลับคล้ายคลับคลา... คลับคล้ายคลับคลา...  ;D

พนาย...นั่นเป็นโวหาร  หนังสือเล่มนั้นชมรมนักอ่านหนังสือเก่ารู้จักกันเป็นอย่างดี
เป็นหนังสืออ่านเบื้องต้นสำหรับนักอ่านหน้าใหม่  มีหรือจะจำไม่ได้

กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสรนั้นไม่ทราบว่า ทรงรับราชการในตำแหน่งสำคัญอะไรบ้าง?
แต่พระองค์ที่กล่าวกัน่าทรงพัวพันกับฉากญี่ปุ่นนั้น  ในตอนปลายรัชกาลที่ ๕ ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงวังต่อเนื่องมาจนถึงต้นรัชกาลที่ ๖
ในขณะที่กรมหลวงนเรศวรฤทธิ์ที่ประทับอยู่ในกลุ่มพระบรมวงศ์ผู้ใหญ่ด้วยนั้น  เวลานั้นก็ทรงเป็นเสนาบดีกระทรวงโยธาธิการ

คุณหลวงท่านทักว่า ที่ผมเดาว่าน่าจะเป็นกรมหลวงสรรพสิทธิประสงค์นั้นน่าจะผิด  จึงขอนำเสนออีกท่านหนึ่งที่มีเค้าโครงรูปหน้าคล้ายๆ กัน
คือ "พระยารองเมือง" หรือ พระยาอินทราธิบดีสีหราชรองเมือง (ม.ร.ว.ลพ  สุทัศน์) ปลัดทูลฉลองกระทรวงนครบาล 
ซึ่งต่อมาเป็นเจ้าพระยาอภัยราชา เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม

เทียบรูปดูกันค่ะ

คุณวีมีครับ  บุคคลในภาพนั้น  ถ้ายืนใกล้พระเจ้าอยู่หัวและหมู่เจ้านายชั้นพระบรมวงศ์เช่นนั้น  
ไม่น่าจะเป็นพระอนุวงศ์หรือเชื้อพระวงศ์หรือข้าราชการ

ประการหนึ่ง  สังเกตบุคคลที่กำลังพิจารณาอยู่นั้น  มีส่วนสูงสูงกว่าพระเจ้าอยู่หัวและสมเด็จฟ้าชายมาก
เจ้าคุณลพ ถึงเป็นข้าราชการชั้นผู้ใหญ่จะกล้าเข้าไปยืนปะปนอยู่ด้วยกระนั้นหรือ  
ไม่เช่นนั้น  ก็ต้องเห็นเจ้าคุณรามแล้วสิครับ  

พระพักตร์เจ้านายพระองค์นี้  ชัดเจน และเป็นเอกลักษณ์  ที่สำคัญ คือ มีพระวรกายสูง
พระองค์จะทรงรับราชการอะไรนั้น  ไม่ใช่ประเด็นสำคัญ  ในเมื่อมีงานพระราชพิธีเมื่อไร
เจ้านายฝ่ายหน้าทุกพระองค์  ถ้าไม่ทรงประชวรจนเสด็จไม่ได้แล้ว
หรือไม่ทรงติดกิจราชการหรือธุระส่วนพระองค์  จะต้องเสด็จมาทรงร่วมในพระราชพิธีเสมอ
ในฐานะผู้ที่มีตำแหน่งเฝ้าฯ

เจ้านายพระชนม์สูง  ที่ทรงยืนรวมกลุ่มอยู่กับเจ้าฟ้าได้ น่าจะเป็นชั้นพระเจ้าบรมวงศ์เธอ    และน่าจะมีตำแหน่งสำคัญด้วย  ไม่อย่างนั้นคงจับกลุ่มรวมอยู่กับเจ้านายที่มีตำแหน่งรองๆลงไปด้วยกัน
คุณ siamese หรือคุณ art47  มีพระเจ้าบรมวงศ์เธอพระรูปพระองค์เจ้าไชยานุชิต  กรมหมื่นพงศาดิศรมหิปไหมคะ 

เอาภาพจากวิกิให้ขม

แถวหลัง
 1.กรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์
 2.กรมพระยาดำรงราชานุภาพ
 3.กรมหมื่นวิวิธวรรณปรีชา
 4.กรมพระนเรศรวรฤทธิ์
 5.กรมพระยาภาณุพันธุวงศ์วรเดช
 6.กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร
 7.กรมหมื่นพงศาดิศรมหิป
 8.กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์
 
แถวกลาง
 1.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้านงคราญอุดมดี
 2.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอรุณวดี
 3.สมเด็จพระศรีสวรินทิราบรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า
 4.สมเด็จพระนางเจ้าสุขุมาลมารศรี พระอัครราชเทวี
 5.กรมหลวงสมรรัตนสิริเชษฐ
 6.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากาญจนากร
 
แถวหน้า
 1.กรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์
 2.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประดิษฐาสารี
 3.กรมหลวงทิพยรัตนกิริฎกุลินี
 4.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าบุษบันบัวผัน
 5.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพวงสร้อยสอางค์
 6.พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าแขไขดวง

ขยายภาพได้ดังนี้

เห็นในรูปมีสองพระองค์ แต่ที่บรรยายไว้มีสามพระองค์ ไม่ทราบผมเข้าใจผิดรึเปล่าครับ

เปรียบเทียบรูปกันอีกครั้ง

ภาพนี้ฝากไว้ให้ชมกันครับ  เป็นภาพที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงฉายในเรือพระที่นั่งมหาจักรี  เมื่อวันที่ ๗ พฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๔๘
พร้อมด้วยสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร  พระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชการที่ไปส่งเสด็จสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนนครราชสีมา 
สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนสงขลานครินทร์  และสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนเพชรบูรณ์อินทราชัย ไปทรงศึกษาที่ประเทศอังกฤษ
พร้อมด้วยหม่อมเจ้าพงษ์ทินเทพ  เทวกุล เป็นนักเรียนพิเศษไปกับสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ  หม่อมเจ้าวรรณไวทยากร  วรวรรณ นักเรียนทุนเล่าเรียนหลวงของกระทรวงธรรมการ 
หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์  กฤดากร  และหม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์  ชยางกูร  นักเรียนที่สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชพระราชทานค่าเล่าเรียน
 
(นั่งเก้าอี้จากซ้าย)  ๑. เจ้าพระยาภาณุวงศ์มหาโกษาธิบดี (ท้วม บุนนาค)  ๓. เจ้าพระยาภาสกรวงศ์ (พร  บุนนาค)  ๔. นายพลโท สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนนริศรานุวัดติวงศ์ 
๖. นายพลโท พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงดำรงราชานุภาพ  ๖.นายพันโท สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร  ๙. นายพันตรี พระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าบุรฉัตรไชยากร 
๑๐. พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ๑๑. พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นจันทบุรีนฤนาท  ๑๒. นายร้อยตรี สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมขุนนครราชสีมา 
๑๖. นายพันโท สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าภาณุรังสีสว่างวงศ์ กรมพระภาณุพันธุวงศ์วรเดช  ๑๘. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงนเรศวรฤทธิ์   ๒๐. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทวะวงศ์วโรปการ 
๒๑. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย
(ประทับพื้นจากซ้าย)  ๑. หม่อมเจ้าอิทธิเทพสรรค์  กฤดากร  ๖. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าประชาธิปกศักดิเดชน์  ๗. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนเพชรบูรณ์อินทราชัย 
๘. สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนสงขลานครินทร์  ๑๐. หม่อมเจ้าวิเศษศักดิ์  ชยางกูร

ภาพนี้เป็นภาพถ่ายฝีพระหัตถ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ซึ่งเสด็จพระราชดำเนินไปทรงฉายภาพนี้เป็นการส่วนพระองค์
ก่อนที่สมเด็จพระนางเจ้าเสาวภาผ่องศรี พระบรมราชินีนาถ จะเสด็จพระราชดำเนินไปถวายพระกฐิน ณ วัดมกุฎกษัตริยาราม
ในภาพสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ พระบรมวงศานุวงศ์ และข้าทูลละอองธุลีพระบาทฝ่ายหน้า แต่งเต็มยศประดับเครื่องราชอิสริยาภรณ์
มารอเฝ้ารับเสด็จที่หน้าพระวิหารเป็นจำนวนมาก
(แถวหน้าจากซ้าย)  ๑. นายพลเอก สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร  ๒. หม่อมเจ้าเสริมสวาท  กฤดากร  ๓. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงนเรศวรฤทธิ์  ๔. นายพลตรี พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นอดิศรอุดมเดช  ๕. เจ้าพระยาสุรพันธพิสุทธิ์ (เทศ  บุนนาค)
(แถวที่สองจากซ้าย) พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทวะวงศ์วโรปการ  ๒. พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพรหมวรานุรักษ์  ๓. หม่อมเจ้าพร้อม  ลดาวัลย์

 :D :D :D :D


กระทู้นี้ ต้องติดตามอย่างใกล้ชิด

ข้อมูลต่างๆ ล้วนแล้วแต่มีคุณอย่างยิ่ง


ปล. อยากทราบคำตอบเดียวกันกับคำถามของคุณอา Navarat.C ที่ถามคุณครู V_Mee นะครับที่ว่า
"สงสัยจัง คุณวีหมีของผมเมื่อชาติที่แล้ว ยืนอยู่ตรงไหนครับ??"
 :D :D

ถึงว่าแหละครับ ขนาดองค์นี้ท่านยังทราบเลยว่าเป็นใคร

ปล. อยากทราบคำตอบเดียวกันกับคำถามของคุณอา Navarat.C ที่ถามคุณครู V_Mee นะครับที่ว่า
"สงสัยจัง คุณวีหมีของผมเมื่อชาติที่แล้ว ยืนอยู่ตรงไหนครับ??"
 :D :D
[/quote]

ถ้าจะต้องตอบคงจะตอบได้ว่า คงจะเป็นผงธุลีอยู่ใต้ฝ่าละอองพระบาท ล้นเกล้าฯ ครับ

ผมว่าน่าจะเป็นพระองค์นี้นะครับ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าวัฒนานุวงศ์ กรมขุนมรุพงศ์สิริพัฒน์ เพราะว่าดูเหมือนมากครับ

เป็นคำตอบที่ดีที่สุดของกระทู้นี้ครับ

ความเห็นของ werachaisubhong ดูท่าจะเป็นไปได้มากทีเดียวครับ
เวลานั้นเสด็จในกรมทรงเป็นข้าหลวงต่างพระองค์สำเร็จราชการมณฑลปราจิณบุรี

พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้ากมลาสเลอสรรค์ กรมหมื่นราชศักดิ์สโมสร เข้าเค้า มากกว่า กระมังครับ ?

ตอนแรกก็คิดว่าน่าจะเป็นกรมขุนมรุพงศ์

แต่คิดๆ ดูแล้ว ทรงเป็นเทศาปราจีน คงไม่เสด็จเข้าพระนครมาเพื่อเฝ้าในงานทอดพระกฐินเป็นแน่

อีกข้อสังเกตหนึ่ง ท่านดำรงพระยศทหารบก ทำไมไม่แต่งเครื่องแบบทหารเต็มยศ กลับใส่เครื่องแบบพลเรือน

ผมคิดว่า ในขณะนั้นท่านกำลังดำรงดำแหน่งข้าหลวงต่างพระองค์สำเร็จราชการมณฑลปราจิณบุรีอยู่ ก็เลยทรงเครื่องแบบพลเรือนมังครับ

สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงฯ เวลาเสด็จออกงานราชการ ท่านก็ไม่ค่อยได้แต่งเครื่องแบบพลเรือนเลย ส่วนใหญ่จะเป็นเครื่องแบบทหารมากกว่า

ทั้งๆ ที่ตอนนั้นทรงดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย, เสนาบดีที่ปรึกษา, สภานายกหอพระสมุด, เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร, และอภิรัฐมนตรี

อยากเห็นรูปที่สมเด็จกรมพระยาดำรงฯทรงเครื่องแบบทหารเมื่อเสด็จออกงานต่างๆ ค่ะ  จะได้ดูว่าเป็นงานอะไรบ้าง ที่ท่านเลือกแต่งพระองค์แบบทหาร  ไม่ใช่เครื่องแบบพลเรือน

สองภาพนี้ดูคล้ายกับทรงเครื่องทหาร  แต่ภาพซ้ายทรงเครื่องแบบข้าราชการพลเรือนที่เรียกว่าชุด "เดินป่า" เป็นเสื้อทูนิคคอพับนูปทรงคล้ายเสื้อนายทหาร
เครื่องเดินป่านี้เป็นเครื่องแบบที่ข้าราชการใชในเวลาเดินทางไปตรวจราชการนอกพระนคร  ภาพนี้ทรงฉลองพระองค์ข้าราชการพลเรือนยศชั้นมหาอำมาตย์เอก
เสนาบดีกระทรวงมหาดไทย  ที่สามารถระบุได้เช่นนั้น  เพราะทรงติดอินทรธนูขวางปลายบ่า  อินทรธนูที่ติดขวางปลายบ่านี้มีใช้เฉพาะแต่นายทหารผู้ช่วยพลรบ
เช่น นายทหารเหล่าแพทย์  เหล่าบัญชี ฯลฯ กับข้าราชการพลเรือนสามัญ  ถ้าเป็นข้าราชการพลเรือนในพระราชสำนักในสมัยรัชกาลที่ ๕ ใช้อินทรธนูเป็นรูปสามเหลี่ยม 
ต่อมาในรัชกาลที่ ๖ โปรดให้ข้าราชการในพระราชสำนักเปลี่ยนมาติดแผ่นคอหรือที่เรียกกันว่า "แผงคอ" แทน  ส่วนนายทหารพลรบนั้นติดอินทรธนูตามยาวบ่า 
สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงเป็นนายทหารหน่วยรบ  เวลาทรงเครื่องทหารจึงทรงใช้อินทรธนูตามยาวบ่าครับ

อีกภาพทรงเครื่องเสือป่า ยศนายกองเอก จเรเสือป่า ครับ
   

ภาพนี้ทรงเครื่องนายพลโททหารบก  โปรดสังเกตทรงติดอินทรธนูตามยาวบ่า  มีวามหมายว่าทรงเป็นนายทหารพลรบ

วันหลัง มีโอกาส จะขอให้ คุณ Vee_Mee เปิดคอร์ส อบรม วิชาอ่านเครื่องแบบ

ค.ห. 71-72  :D