เรือนไทย

มาช่วยกันปลุกประวัติคุณน้อยงอก ไกรทอง กันดีกว่า เห็นว่าเป็นนางละครหลวงรัชกาลที่ 2 ที่ไม่มีใครเทียบเทียมเรื่องบทบาทไกรทอง
แถมในบทพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ 2 ยังกล่าวถึงคุณน้อยงอก เมื่อคราวพายเรือในสระสวนขวาว่า....
"จับได้คุณน้อยงอก
รับสั่งให้ออกอินทรชิต
อย่าอายอย่าเหนียมเลยนะแม่
แยงแย่ลงอีกสักนิด"

คุณ benzene คงจะได้ค้นคว้าประวัติของคุณน้อยงอกมาบ้างแล้ว    ในอินเทอร์เน็ตก็มีอยู่ให้หาได้ทางกูเกิ้ล   อยากจะขอให้นำลงด้วย  จะได้ผ่อนแรงท่านสมาชิกลงได้บ้างค่ะ  ถ้าท่านหามาเพิ่มให้จะได้ไม่ซ้ำกับที่คุณหาไว้แล้ว

ดิฉันหาเจอที่คุณจินตะหราวาตีรวบรวมไว้  คุณ benzene คงได้อ่านแล้ว
บอกเพิ่มได้นิดหน่อยว่า คุณน้อยงอกท่านเป็นครูละครของคุณท้าวแก้ว พนมวัน ณ อยุธยา หรือท้าวศรีสุนทรนาฏ  ผู้เป็นคุณยายของพระนางเจ้าสุวัทนา พระวรราชเทวีในพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6

จากหนังสือศิลปินแห่งละคอนไทยของคุณธนิต อยู่โพธิ์

ขอบคุณอาจารย์เทาชมพู และคุณเพ็ญชมพูมากๆ ครับ   ;D

ทำไมกลอนไม่เหมือนกัน  ???

อีกสำนวน

จับได้เรือแม่น้อยงอก
ชอบแต่ใส่ปลอกให้เหมือนช้าง
เอาหม่อมม่วงตัวดี
มาเป็นหมอขี่คอค่ำๆ ลงอาบน้ำในอ่าง

สำนวนนี้  เจ้าคุณคนหนึ่งซึ่งเป็นนักเรียนนอกสมัยรัชกาลที่ ๔
จดจำไว้ได้เลยส่งมาเผยแพร่

เจ้าคุณยังจำบทร้องอย่างนี้ได้อีกหลายบท  แต่ไม่สู้แพร่หลาย
คนไม่รู้จัก  เช่น

จับได้เรือเจ้าคุณวังน่า
ฝีพายพม่าฤามอญใหม่
น้ำท่าก็ไม่อาบ
เหม็นสาบนี่สุดใจ

จับได้้เรือหัวถลอกดอกเหลือง
ไม่รู้เรื่องรู้ราวเลย
เมื่อย่อมๆ ผ้าอ้อมมันกัด
แผลโตถนัดเจียวเจ้าเอ๋ย

...

บทร้องอีกบท

จับได้เรือเจ้าคุณพี่
ท่านเป็นผู้ดีมาแต่แผ่นดินโน้น
ท่านงามนักเจียวเมื่อสาว
เดี๋ยวนี้อ้วนราวกะตะโพน

คุณหลวงคงทราบดีว่าเจ้าคุณพี่ในเรือลำนี้ กับเจ้าคุณวังน่าในเรือลำโน้นของคุณหลวงคือผู้ใด

 ;D

ขออนุญาต นำความจากท่านอดีตอธิบดีธนิต อยู่โพธิ์ มาชี้แจงเรื่อง"เจ้าคุณพี" ครับผม
เจ้าคุณจอมมารดาศรี สีดา
เดิมเป็นหม่อมศรี ในสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร แล้วเป็นเจ้าจอมมารดาในรัชกาลที่ ๒ เรียกกันทั่วไปว่า เจ้าคุณพี
ธิดาเจ้าพระยาศรีธรรมาธิราช (บุญรอด ต้นสกุล บุณยะรัตพันธ์)
เป็นเจ้าจอมมารดาในรัชกาลที่ ๒มีพระองค์เจ้า คือ
๑. พระองค์เจ้าหญิงจักรจั่น
๒. พระองค์เจ้าหญิงบุปผา
(ซึ่งต่อมาสิ้นพระชนม์ก่อนเจ้าจอมมารดาศรี ทั้งสองพระองค์)

เดิมเป็นละครหลวงกรุงธนบุรีรุ่นเล็กหรือรุ่นจิ๋วเมื่อสิ้นแผ่นดินกรุงธนบุรี เจ้าจอมศรีมีอายุเพียง ๑๒ ปี เมื่อตั้งต้นกรุงรัตนโกสินทร์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกได้ “พระราชทานไปตามคู่ตุนาหงันเดิม” คือสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าหลวงอิศรสุนทร เมื่อ พ.ศ.๒๓๒๘ ซึ่งเล่าลือกันว่า “ได้ยินว่าโปรดปรานมาก”

ต่อมาเมื่อภายหลังท่านคงจะสมบูรณ์มาก ชาววังจึงออกนามท่านว่า “เจ้าคุณพี” ดังพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๒ ทรงกล่าวรูปพรรณของเจ้าคุณจอมมารดาศรีไว้ว่า

“จับได้เรือเจ้าคุณพี ท่านเป็นผู้ดีมาแต่แผ่นดินโน้น
ท่านงามนักเจียวเมื่อสาว    เดี๋ยวนี้อ้วนราวกับตะโพน”