คัดงานเรียบเรียงของ อ.เศรษฐพงษ์ จงสงวน จากหน้าเฟสบุค
https://www.facebook.com/sresthabongsa.chongsanguanลว.๓ กรกฎาคม ๒๕๕๘ มาฝาก
เสื้อยศปลัดจีน ขุนนาง(ชาว)จีนในบังคับสยาม
เสื้อยศปลัดจีน ขุนนาง(ชาว)จีนในบังคับสยาม ในที่นี้ผู้เขียนขอเรียกว่า เสื้อยศปลัดจีน เป็นเสื้อยศที่ออกแบบเพื่อใช้เป็นเครื่องหมายของขุนนาง(ชาว)จีนในบังคับสยาม ในตำแหน่งการปกครองคนจีน ปลัดจีน นายอำเภอจีน เป็นต้น เพื่อให้เป็นที่สังเกต ให้แตกต่างจากเครื่องแต่งกายของขุนนาง(ชาว)จีนกรรมท่าซ้ายทั่วไปที่แต่งกายด้วยชุดเสื้อยศของราชสำนักชิง
จากภาพขุนนาง(ชาว)จีนในบังคับสยาม ในภาพถ่ายของ พระปราณีจีนประชา(เทียนจิ้น เศรษฐบุตร) ปลัดจีนเมืองตราด ถ่ายคู่กับ หลวงพิไชยวารี(เทียนสุย ประนิช)
พระปราณีจีนประชา(เทียนจิ้น เศรษฐบุตร) ปลัดจีนเมืองตราด สวมเสื้อนอก คอกลมตัวสั้นแขนยาว ผ่ากลางติดกระดุม ปักลายมังกรสามเล็บกลม โดยรอบปักลายเมฆ สัญลักษณ์สิริมงคล โดยสวมทับ เสื้อยศมังกร(หมังเผา) อันเป็นเครื่องแบบราชวงศ์ชิง
(ภาพจากคุณพิมพ์ประไพ พิศาลบุตร ครับ)
....ภาพถ่ายของ ขุนนางจีน สวมเสื้อยศปลัดจีน เข้าเฝ้ารับเสด็จฯ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว คราวเสด็จฯนิวัติพระนคร ปี พ.ศ.๒๔๕๐ ด้านหน้า ซุ้มกระทรวงนครบาล บริเวณ สะพานผ่านพิภพลีลา ถนนราชดำเนินใน
ในภาพถ่ายจะเห็น ปลัดจีนทั้งหลาย สวมเสื้อนอกคอกลมตัวสั้นแขนยาว ผ่ากลางติดกระดุม ปักลายมังกรสามเล็บกลม โดยรอบปักลายเมฆ สัญลักษณ์สิริมงคล สวมทับ เสื้อยศมังกร(หมังเผา) อันเป็นเครื่องแบบราชวงศ์ชิง มีท่านหนึ่งสวมเสื้อปลัดจีน ทับชุดเสื้อเข้าเฝ้าของราชสำนักชิงทีเดียว
ยังสืบค้นไม่ได้แน่นอนว่าเสื้อยศปลัดจีนนี้ เริ่มใช้ครั้งแรกเมื่อใด และผู้ใดเป็นผู้ออกแบบ แต่สันนิษฐานว่าน่าจะเกิดขึ้นพร้อมกับการปรับปรุงการปกครองคนจีนในบังคับสยาม ราวต้นรัชกาลที่ 4 นั่นเอง
ที่มาของเสื้อยศ ปลัดจีน นี้ดูลักษณะวิธีใช้ประกอบชุดราชสำนักชิง แล้ว น่าจะได้ความคิดจาก เสื้อยศพิเศษชั้นนอกของจีน เป็นต้นแบบ แล้วออกแบบลวดลาย ให้แตกต่างออกไปเป็นพิเศษ .......