เรือนไทย

General Category => ชั้นเรียนวรรณกรรม => ข้อความที่เริ่มโดย: Wu Zetian ที่ 12 พ.ย. 16, 22:54



กระทู้: สำนวน"ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก" ในมาลัยสามชาย คือบทเรียนที่ยศได้รับใช่ไหมครับ
เริ่มกระทู้โดย: Wu Zetian ที่ 12 พ.ย. 16, 22:54
1. ช้างสาร, งูเห่า คือ นายมณี ที่หลอกให้ยศติดพนันม้าแข่ง จนทำให้ยศล้มละลาย สิ้นเนื้อประดาตัว
2.ข้าเก่า คือ คะนองกับนายใบ, คะนองเป็นบ่าวรับใช้คนสนิทของยศ แต่ก็ชักนำให้ยศไปในทางที่ผิด
ยศจึงติดใจในการเที่ยวซ่อง ต่อมายศก็นำโสเภณี (ทองไพรำ) มาเป็นเมียน้อย, คะนองชักนำให้ยศติดการพนัน (ไพ่เผ) ,นายใบ คือบ่าวรับใช้ (ครูฝึกม้าแข่ง) ที่ลักขโมยทรัพย์สมบัติของยศมาไว้ในครอบครอง
3. เมียรัก คือ ทองไพรำ หญิงโสเภณีที่ยศอุปถัมภ์ค้ำชู จนทำให้ทองไพรำได้เป็นนายหญิงของบ้านพลาธร แต่ทองไพรำอกตัญญู ไม่รู้จักข้าวแดงแกงร้อน กินบนเรือนขี้บนหลังคา ทองไพรำเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้ชีวิตของยศวิบัติฉิบหายเหมือนเรือที่อับปางลงกลางท้องทะเล

บทสรุปที่ชีวิตของยศต้องอับปางลง ก็เพราะว่ายศไว้วางใจ "ช้างสาร งูเห่า ข้าเก่า เมียรัก" มากจนเกินไป

ผมเข้าใจลักษณะนี้ ถูกต้องไหมครับ

ขอบพระคุณเป็นอย่างสูงครับ


กระทู้: สำนวน"ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก" ในมาลัยสามชาย คือบทเรียนที่ยศได้รับใช่ไหมครับ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 13 พ.ย. 16, 18:54
ใช่ค่ะ


กระทู้: สำนวน"ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก" ในมาลัยสามชาย คือบทเรียนที่ยศได้รับใช่ไหมครับ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 13 พ.ย. 16, 18:57
อยู่ต่างปท.  เข้าเรือนไทยยากค่ะ


กระทู้: สำนวน"ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก" ในมาลัยสามชาย คือบทเรียนที่ยศได้รับใช่ไหมครับ
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 17 พ.ย. 16, 20:50
ขออธิบายเพิ่มเติม

ึสำนวน ช้างสาร งูเห่า ข้าเก่า เมียรัก มาจากโคลงโลกนิติ พระนิพนธ์สมเด็จกรมพระยาเดชาดิศร
มีเนื้อหาว่า

ช้างสาร  หกศอกไซร้                เสียงา
งูเห่า     กลายเป็นปลา                อย่าต้อง
ข้าเก่า    เกิดแต่ตา                   ตนปู่ ก็ดี
เมียรัก     อยู่ร่วมห้อง                  อย่าไว้วางใจ

อาจารย์น.อ.ทองย้อย แสงสินชัยอธิบายไว้ว่า 
ช้างสารสูงหกศอก แม้ว่างาจะหักหาย
งูเห่าแม้จะกลายคล้ายปลาช่อนอย่าช้อนจับ
ข้าเก่าแม้เคยขอรับๆมาแต่ครั้งปู่ย่า
เมียรักนอนร่วมเคหา เหล่านี้อย่าไว้วางใจ

เป็นคำเตือนว่าอย่าไว้ใจใคร แม้บุคคลที่ดูภายนอกน่าจะไว้ใจได้มากที่สุดก็อาจนำอันตรายมาให้ได้

ในเรื่องมาลัยสามชาย   คนอ่านอาจจะตีความอย่างคุณ Wu ก็ได้คือคนรอบตัวของยศ ที่เขาสนิทสนมไว้เนื้อเชื่อใจด้วย ล้วนแต่ไว้ใจไม่ได้ทั้งนั้นค่ะ
เพราะยศไว้ใจ  ไม่เคยนึกถึงคำโบราณ  จึงประสบความวิบัติ



กระทู้: สำนวน"ช้างสารงูเห่าข้าเก่าเมียรัก" ในมาลัยสามชาย คือบทเรียนที่ยศได้รับใช่ไหมครับ
เริ่มกระทู้โดย: เพ็ญชมพู ที่ 17 พ.ย. 16, 22:14
ยังมีปรากฏอยู่ใน บทละครนอกเรื่องคาวี พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพระพุทธเลิศหล้านภาลัย (http://www.reurnthai.com/wiki/บทละครนอกเรื่องคาวี)

อันเชื้อชาติช้างสารแลงูเห่า      
ข้าเก่าเมียรักอย่าวางจิตต์
ทั้งสี่อย่างมักล้างเอาชีวิต      
เจ้าไม่จำทำผิดจึงบรรลัย