พิมพ์หน้านี้ - อยากทราบเรื่องเงี้ยวปล้นเมืองแพร่ค่ะ

ยินดีชาดนักแลบ่าอ้ายศศิศ......

------------------------------------------------------------------

ต่อไปนี้เป็นบันทึกของทหารสยามนายหนึ่งที่ติดตามกองทัพของเจ้าพระยาสุรศักดิ์มนตรีไปปราบเงี้ยว...เมืองแพร่ในเดือนตุลาคม พ.ศ.2445

------------------------------------------------------------------
พี่จะเล่าให้ฟังทางเมืองนี้ ซึ่งถิ่นที่อย่างไรให้ทราบข่าว

เพื่อชื่นจิตอ่านดูรู้เรื่องราว จะได้น้าวโน้มนึกรำลึกฤดี

ว่าตัวพี่นี้กายแม้ไกลน้อง ใจยังจองอาวรณ์อรฉวี

อุตส่าห์นำข่าวคราวกล่าวพาที มาฝากมิ่งมารศรีด้วยอาลัย

กองทัพค้างว่างอยู่เที่ยวดูบ้าน ตามเรือนร้านโรงรีที่อาศัย

บ้างมุงหญ้าคาแฝกซอกแซกไป บางบ้านไม้สักมุงไม่รุงรัง

ทำเป็นเกล็ดแลละม้ายคล้ายกระเบื้อง ดูรุ่งเรืองเรือนบ้านนอกซานตั้ง

บ้างทำใหม่ใหญ่ยาวราวกับวัง ทาสีปลั่งแปลกตาสง่างาม

ถนนใหม่ใหญ่แยกเป็นแฉกตัด ในจังหวัดเวิ้งเว้าเค้าสนาม

เขาจัดแจงแต่งไว้มิใช่ทราม แลอร่ามรั้วสีตีลูกกรง

กำแพงดินเด่นโดดเป็นโขดขั้น เหมือนเขาคันขึงตั้งดังประสงค์

พันธ์ต้นไม้ใบชอุ่มเป็นพุ่มพง ขึ้นเป็นพงดาษดื่นพื้นนคร

แล้วเดินออกนอกพาราเวลาร่ม ลงน้ำยมชมสาวลาวสลอน

ยืนยกยอรอราในสาคร บ้างลงช้อนกุ้งปลาตามวาริน

ที่ลงน้ำชำระสิริร่าง ไม่ระคางขายหน้ารักผ้าซิ่น

กลัวจะเปียกสายชลเป็นมลทิน ใครจะยินดีดูอดสูเอง

ชายก็เป็นเช่นกันดูขันขำ ล้วนพุงดำขาดำโดดเล่นเหยง

สักกันเปื้อนเหมือนยังนุ่งกางเกง ดูโตงเตงตามกันน่าขันจริง

ได้ถามซักสักดำทำไฉน ว่าสักไว้อวดสาวลาวผู้หญิง

เขาเห็นดำน้ำใจเป็นคนจริง เป็นสิ้นสิ่งสงสัยที่ในตัว

ว่าใจกล้าสามารถองอาจนัก ควรจะรักร่วมใจไว้เป็นผัว

แม้นพุงขาวลาวหันไม่พันตัว เขายิ้มยั่วเย้ยเยาะหัวเราะกัน

บ้างเจาะหูรูกว้างเอาต่างใส่ ทองคำใบแผ่นสอดว่าสวยสรรค์

แต่เราเห็นแล้วไม่เว้นหัวร่อกัน เพราะน่าขันผิดกับเราชาวนคร

เที่ยวดูผ่านร้านตลาดชมดูเล่น มองแลเห็นของวางตั้งสลอน

อ่างปลาร้าปลาเจ่าเป็นตอนๆ ทั้งผักอ่อนผักแก่แลเนืองนอง

แม้จะซื้อสิ่งใดไม่เลือกหน้า บอกราคาขาดตัวในสิ่งของ

ถ้าขืนต่อถอยมาแล้วอย่าปอง ไม่ได้กินของละอย่าทะนง

ที่เจ้าชู้กรูเกรียวพูดเกี้ยวสาว ก็ว่ากล่าวข้อความตามประสงค์

เสียงเฮเสสรวลนวลอนงค์ เที่ยวเดินวงเวียนรอบทำกรอกกราย

ทั้งหนุ่มสาวสวยสมห่มผ้าสี สูบบุหรี่อมเหมี้ยงมองเมียงหมาย

ดูตุ่ยแก้มแย้มยิ้มดูพริ้มพราย นุ่งซิ่นลายเหลืองรอบแต่ขอบดำ

เดินยกเท้าก้าวย่างกลางถนน ดูกรอมส้นสวยตาออกคล้าคล่ำ

เสียสิ่งเดียวเยี่ยวไม่นั่งหล่อนช่างทำ เห็นให้รำคาญตาในท่าทาง

ส่วนเกล้าผมคมสันเป็นมันมุ่น งามละมุนเหมาะดีด้วยหวีสาง

เข็มทองกลัดขัดทำดูสำอาง ดอกไม้ต่างสีเสียบดูเรียงราย

ลานทองคำทำต่างอย่างทองม้วน ใส่ประดวนดีดูอุดหูหาย

เป็นตุ้มถ่วงหน่วงยานสงสารกาย แต่เขาหมายมุ่งความว่างามตา

สะใบหุ้มประทุมถันนั้นก็ใช้ แต่มันไม่มิดดวงพวงบุหงา

เห็นเด่นดอกออกกางเป็นช้างงา เราเบื่อตาเลยต้องกลับกองทัพตน.......

------------------------------------------------------------------
หากอยากทราบที่มาและชื่อของนายทหารคนนั้นคงต้องติดต่อกลับไปยังน้องศศิศอีกทีหนึ่ง

เรือนไทย

General Category => ประวัติศาสตร์ไทย => ข้อความที่เริ่มโดย: สร้อยสิริประภาแว่นทิพย์ ที่ 30 พ.ย. 05, 21:49