เรือนไทย

General Category => ประวัติศาสตร์ไทย => ข้อความที่เริ่มโดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 13:00



กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 13:00
ติดตามอ่าน 1. เจ้าชายยอร์ช วอชิงตัน แห่งสยาม กรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ วังหน้าพระองค์สุดท้าย ของคุณเทาชมพู
2.สายสกุลจีนของ เจ้าคุณจอมมารดาเอมในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ของคุณ NAVARAT.C:
3.นิราศกรมหมื่นสถิตย์” ว่าด้วยวิกฤตวังหน้า ของคุณ NAVARAT.C:

ชอบมากๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆค่ะ ไม่ได้หลับได้นอนมา เลยต้องสมัครสมาชิกเพื่อโพสถาม (อยู่ในช่วงตามหาประวัติศาสตร์บางเรื่องอยู่ค่ะ)

ก็เลยอยากทราบประวัติของท่านมาก เนื่องจากเป็นพระราชธิดาองค์เดียว ที่มีทั้งพระบิดา มารดา พระเชษฐา ที่ทรงฉลาดปราชญ์เปรื่องยิ่งนัก
แต่ทำไมประวัติพระองค์ท่านถึงได้หาได้น้อยมากคะ หรือจะถูกปกปิด บิดเบือนอะไรบางอย่างไว้ ในประวัติศาสตร์ที่สรุปเอาเองของผุ้เป็นใหญ่ในขณะนั้น


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 13:04
มีภาพประกอบ พระองค์เจ้าหญิงค่ะ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 13:06
อีกภาพ ที่เจอมาค่ะ ใครมีมากกว่านี้ไหมคะ


ขอลำดับพระโอรสธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ  ที่ประสูติแต่เจ้าคุณจอมมารดาเอม ดังนี้
      ๑  พระองค์เจ้าหญิง     (ไม่มีพระนาม) ประสูติพ.ศ. ๒๓๗๘  สิ้นพระชนม์
      ๒  พระองค์เจ้าชายยอร์ช วอชิงตัน   ประสูติ พ.ศ. ๒๓๘๑   คนทั้งหลายเรียกพระนามว่า พระองค์เจ้ายอด   ถึงรัชกาลที่ ๔  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯพระราชทานนามใหม่ ว่า                        พระองค์เจ้าชายยอดยิ่งยศ  บวรราโชรสรัตนราชกุมาร  ต่อมาคือกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ
      ๓  พระองค์เจ้าชายปรีดา ประสูติ พ.ศ.๒๓๘๕
      ๔  พระองค์เจ้าชายเนาวรัตน์  กรมหมื่นสถิตย์ธำรงสวัสดิ์  ประสูติพ.ศ. ๒๓๘๘
      ๕  พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์  ประสูติพ.ศ. ๒๓๙๓


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 30 ส.ค. 12, 13:27
ช่วยพิสูจน์กันหน่อยว่าเป็นภาพพระองค์ใดกันแน่  ???

ตำรานี้บอกว่าเป็นพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภัควดี พระธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 17:30
จะมาตอบครับ

ขอเวลาหน่อย


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 18:55
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ เป็นพระราชธิดาองค์ที่๓๐ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯและเป็นองค์ที่๕ในบรรดาพระราชโอรสและพระราชิดาอันประสูติแด่ท่านเจ้าคุณจอมมารดาเอม ประสูติเมื่อวันที่๑๘มิถุนายน๒๓๙๓ นับว่าเป็นเจ้านายสตรีที่มีอายุยืนพอสมควร เพราะสิ้นพระชนม์เมื่อวันที่๒๙เมษายน๒๔๕๙ เมื่อพระชนษา๖๗พรรษา

พระรูปของพระองค์ไม่น่าจะมีที่ทรงฉายในช่วงเยาว์วัย คงจะมีพระรูปเดียวที่เจริญพระชนษามากแล้วนี่แหละครับ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 18:58
จาก “ตำนานวังหน้า” นำมาเสนอต่อโดยคุณกัมม์ในห้องสมุด พันทิป

เมื่อกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญทิวงคตแล้ว  ในปีจอ จุลศักราช ๑๒๔๘  พ.ศ. ๒๔๒๙ นั้น  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงสถาปนา สมเด็จพระโอรสาธิราช เป็นมงกุฎราชกุมาร อย่างสมเด็จหน่อพระพุทธเจ้าตามราชประเพณีเดิม จึงประกาศพระราชกฤษฎีกาเลิกตำแหน่งพระมหาอุปราชฝ่ายหน้าแต่นั้นมา  

พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริจะไม่ให้วังหน้ากลายเป็นที่ร้าง  จึงโปรดฯให้จัดที่ในเขตวังชั้นนอกมาเป็นโรงทหารรักษาพระองค์ คือ ราบ ๑๑ ทุกวันนี้ (ปัจจุบันเป็นมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์) ด้วยทหารบกวังหน้ามาสมทบอยู่ในกรมนั้น  วังชั้นกลางโปรดฯให้จัดพิพิธภัณฑ์สถานที่พระที่นั่งอิศราวินิจฉัย พระที่นั่งพุทไธสวรรย์ และพระที่นั่งศิวโมกขพิมาน  ส่วนชั้นในยังมีเจ้านาย ทั้งพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว  และพระราชธิดากรมพระราชวังบวรวิไชยชาญเสด็จอยู่ด้วยกันมาก  จึงโปรดฯให้คงจัดรักษาเป็นพระราชวัง  ให้มีเจ้าพนักงานรักษาหน้าที่อยู่อย่างเดิม  ทรงมอบหมายการปกครองให้พระองค์เจ้าดวงประภา พระราชธิดาพระองค์ใหญ่ของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวหัว  ทรงสำเร็จราชการฝ่ายในทั่วไป  และโปรดฯให้เสด็จขึ้นมาประทับอยู่ที่พระที่นั่งสาโรชรัตนประพาส


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 19:33
พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระอุตสาหเสด็จขึ้นไปเยี่ยมเยียนเนืองๆ  ด้วยพระองค์ทรงเคารพนับถือในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวมาก  ทรงอุปการแก่พระราชบุตรพระราชธิดามาทุกพระองค์  ถึงลูกเธอในกรมพระราชวังบบวรวิไชยชาญซึ่งยังทรงพระเยาว์อยู่โดยมากนั้น  ก็ทรงจัดให้เล่าเรียน และเป็นพระราชธุระทำนุบำรุงต่อมา  ที่เป็นพระองค์ชายเมื่อทรงพระเจริญขึ้นได้มีตำแหน่งรับราชการแทบทุกพระองค์  

เมื่อพระองค์เจ้าดวงประภาสิ้นพระชนม์  โปรดฯให้พระองค์เจ้าสุดาสวรรค์ พระเจ้าลูกยาเธอในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวรองลงมา  ทรงสำเร็จราชการฝ่ายในวังหน้าต่อมา  เหมือนอย่างพระองค์เจ้าดวงประภา  และโปรดฯให้พระองค์เจ้าวงจันทร์ พระเจ้าน้องนางร่วมพระชนนีกับกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญเสด็จขึ้นมาประทับที่พระที่นั่งบวรบริวัตรมาจนตลอดรัชกาลที่ ๕


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 19:44
เมื่อเลิกตำแหน่งกรมพระราชวังบวรฯแล้ว  ครั้นล่วงเวลามาหลายปี  ป้อมปราการที่ในวังหน้าชำรุดทรุดโทรมลงโดยลำดับ  ด้วยตั้งแต่ก่อสร้างซ่อมแซมครั้งพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวแล้ว  ต่อมาหาได้บูรณปฏิสังขรณ์อีกไม่  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชดำริว่า  สถานที่ต่างๆในวังหน้าที่ไม่เป็นสิ่งสำคัญ  จะลงทุนบูรณปฏิสังขรณ์ขึ้นก็ไม่เป็นประโยชน์อันใด  ควรรักษาไว้แต่ที่เป็นสิ่งสำคัญ  จึงโปรดฯให้รื้อป้อมปราการสถานที่ต่างๆ  ส่วนชั้นนอกข้างตะวันออกลงเปิดที่ท้องสนามหลวง  

ต่อมาเมื่อเสด็จกลับจากประพาสนานาประเทศในยุโรปครั้งแรก  เมื่อรัตนโกสินทรศก ๑๑๖  พ.ศ. ๒๔๔๐  ทรงจัดการตกแต่งพระนครให้ไพบูลย์ขึ้น  โปรดฯให้ข้างตะวันออกทำถนนราชดำเนิน  และท้องสนามหลวงขยายต่อขึ้นไปข้างเหนือ  จึงรื้อป้อมปราการสถานที่ต่างๆต่อไปอีก  คงไว้แต่พระอุโบสถวัดบวรสุทธาวาส  แล้วจึงโปรดฯให้สร้างตึกในสนามข้างด้านเหนือ ๓ หลังเป็นที่ทำการกระทรวงธรรมการ แล้วเปลี่ยนมาใช้ราชการกระทรงยุติธรรมอยู่จนบัดนี้  และสร้างโรงไว้พระมหาพิชัยราชรถต่อลงมาข้างใต้  ที่ริมน้ำข้างตะวันตกก็รื้อสถานที่ของเดิม  สร้างโรงทหารราบที่ ๑๑ ขึ้นใหม่  

ส่วนข้างในพระราชวังบวรฯนานมามีคนอยู่น้อยลง  ตำหนักข้างในร้างว่างเปล่ามาก  จึงโปรดฯให้กันตำหนักข้างใต้ออกเป็นข้างหน้าตอน ๑ ให้จัดเป็นคลังเครื่องสรรพยุทธ์  ทำประตูขึ้นใหม่ตรงมุมถนนพระจันทร์  และรื้อเขื่อนเพชรเดิมก่อเป็นกำแพงใบเสมาเหมือกำแพงเดิมต่อไปข้างตะวันออกจนจรดกำแพงรั้วเหล็ก ซึ่งทำใหม่ในตอนเขตพิพิธภัณฑ์สถาน  ว่าโดยย่อ อย่างที่เป็นอยู่ทุกวันนี้

ถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อพระองค์เจ้าสุดาสวรรค์สิ้นพระชนม์  โปรดฯให้พระองค์เจ้าวงจันทร์ทรงสำเร็จราชการฝ่ายในวังหน้าแทนพระองค์เจ้าสุดาสวรรค์ต่อมา  จนปีขาล พ.ศ. ๒๔๕๙  พระองค์เจ้าวงจันทร์สิ้นพระชนม์  เจ้านายข้างในยังเหลืออยู่น้อยพระองค์  สมัครจะเสด็จไปอยู่ในพระบรมมหาราชวัง  จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานพระบรมราชานุญาต ให้เจ้านายฝ่ายในพระราชวังบวรฯเสด็จลงมาอยูในพระราชวังหลวง  และทรงพระราชดำริว่า พระราชมณเฑียรสถานในพระราชวังบวรฯซึ่งเป็นที่ประดิษฐานพระอัฐิกรมพระราชวังบวรฯแต่ก่อนมา ชำรุดทรุดโทรมมากนัก  ไม่สมควรจะเป็นที่ประดิษฐานพระอัฐิต่อไป  จึงโปรดฯให้เชิญพระบรมอัฐิพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวกับพระอัฐิกรมพระราชวังบวรฯทั้ง ๔ พระองค์  แห่มาจากพระราชวังบวรฯ เมื่อ วันที่ ๒ เมษายน ปีมะเส็ง  พ.ศ. ๒๔๖๐  มาประดิษฐานไว้ที่พระวิหารพระธาตุ ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม  ส่วนที่วังหน้านอกจากบริเวณพิพิธภัณฑ์สถานนั้น  โปรดฯให้กลาโหมดูแลปกครองรักษาต่อมา


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 19:57
เจ้านายของวังหน้าที่เสด็จมาอยู่ในเขตพระราชฐานฝ่ายในของวังหลวงนั้น มีดังนี้ครับ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 20:00
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภัควดี ประสูติเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๘พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาพลอย เพียงพระองค์เดียว

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าภัควดี สิ้นพระชนม์ในสมัยพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวอานันทมหิดล รัชกาลที่๘ เมื่อปลายพ.ศ.๒๔๘๓ พระชันษา๘๕ปี เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่สิ้นพระชนม์เป็นลำดับท้ายๆ ทรงมีพระชนม์ยาวนานถึง ๕ แผ่นดิน


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 20:05
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพิมพับสรสร้อย ประสูติเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๙ พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาวันดี ทรงมีพระน้องนาง คือพระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าหญิงสอางองค์ (พ.ศ.๒๔๐๓-๒๔๖๕)

พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าพิมพับสรสร้อย สิ้นพระชนม์ในสมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๗ เมื่อปลายพ.ศ.๒๔๖๘


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 20:10
พระเจ้าราชวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉิดโฉม (๑๒ เมษายน พ.ศ. ๒๓๙๙ - ๑๑ มิถุนายน พ.ศ. ๒๔๘๙) พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาสีดา

พระองค์เจ้าเฉิดโฉม สิ้นพระชนม์ในสมัยรัชกาลที่ ๙ เมื่อวันที่ ๑๑มิถุนายน พ.ศ.๒๔๘๙ พระชันษา๙๐ ปี เป็นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ที่สิ้นพระชนม์เป็นลำดับหลังสุด


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 20:21
นั่นสิคะ ภาพพระองค์หญิงตอนเล็ก เค๊าหน้าไม่เหมือนเลย แต่ เอารูปภาพมาจากในเวปนะคะ มีชื่อติดอยู่ด้วย พยายามเทียบหน้าอยู่เหมือนกัน ตกลง จะเป็นอย่างไรหนอ   ???


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 20:21
เรื่องราวของพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์มีน้อยมาก ที่เหลือก็เป็นเรื่องเล่าภายในตระกูลประเภทโครงกระดูกในตู้ แต่เรื่องของพระองค์เจ้าหญิงเฉิดโฉมจะมีมากกว่าและน่าจะเป็นเรื่องที่ผู้ตั้งกระทู้น่าจะชอบ

ผมจะไม่เล่าซ้ำละ ขอให้คลิ๊กเข้าไปดูเองแล้วกันครับ


http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2007/08/K5705915/K5705915.html


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 20:28
จาก คห ที่ 5 มีข้อสงสัยจังค่ะ ทีุ่บอกว่าพระองค์ทรงมีอายุยืนนานมากถึง 67 ปี แต่ทำไม จึงไม่มีเรื่องราวของพระองค์เลย ทั้งๆที่พระองค์มีทั้งพระบิดา พระมารดา และ พระเชษฐาที่มีบทบาทในบ้านเมืองมากมายนัก
แล้วยังรอบรู้เรื่องภาษาอังกฤษ เมื่อครั้งที่ออกต้อนรับแขกต่างชาติกับพระมารดาอยู่เสมอๆๆ    ???


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 20:33
ขอบพระคุณ คุณNAVARAT.C มากค่ะ  :)
และขอบคุณ คุณ  siamese ด้วยค่ะ แล้วตกลงภาพนั้น เป็นใครกันแน่คะ  ???


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 20:49
มีอีกรูปหนึ่งมาให้เปรียบเทียบ

บรรยายภาพว่าเป็นเจ้าหญิงวังหน้า


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 20:57
 :) :) :) :) จะรออ่าน เผื่อจะได้ข้อมูลใหม่ๆบ้างนิดหน่อยก็ยังดีค่ะ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 30 ส.ค. 12, 21:01
ภาพที่๒เป็นภาพเดียวกับภาพที่๓ แต่ทั้งคู่ไม่ใช่ภาพเดียวกับภาพแรก



กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 30 ส.ค. 12, 21:09
นั่นสิคะ อย่างที่คุณ NAVARAT.C ว่า  สงสัยคงต้องรอผู้รู้ว่าจะพิสูจน์อย่างไรดีว่าเป็นภาพใครกันแน่  :)
ขอบคุณที่อุตส่าห์ไปทำภาพมา ทำให้เปรียบเทียบชัดเจนดีจังค่ะ เพราะ สักครู่เปิดไปเปิดมาจน งง ค่ะ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 30 ส.ค. 12, 21:19
แต่เจ้านายในรูปทั้งสามนี้เป็นองค์เดียวกัน    ภาพนี้ถ่ายในสถานที่เดียวกัน และน่าจะระยะเวลาใกล้เคียงกันด้วย


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 31 ส.ค. 12, 07:07
เอามาเปรียบเทียบให้พิจารณา

พระรูปซ้ายมือคือ พระเจ้าลูกเธอ พระองค์เจ้าหญิงโสมาวดี ศรีรัตนราชธิดา พระราชกุมารีวังหลวง ประสูติวันที่ ๑๙พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๓๙๕
พระรูปฉายเมื่อทรงโสกันต์ในรัชกาลที่๔ พ.ศ.๒๔๐๕ เมื่อพระชนษา ๑๐ ปี

ส่วน พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระราชกุมารีวังหน้า ประสูติเมื่อวันที่๑๘มิถุนายน ๒๓๙๓ ในปีพ.ศ.๒๔๐๕ตามข้างบนนั้น จะมีพระชนษา ๑๒ปี


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 31 ส.ค. 12, 08:55
ถ้าพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระราชกุมารีวังหน้าทรงมีพระชันษา 12 ปี  ก็น่าจะโสกันต์ไปแล้ว    ถ้าพระรูปปริศนาที่ถามมานี้คือท่าน ก็แปลว่าต้องทรงฉายขณะโสกันต์ประมาณพ.ศ.2403 หรืออย่างช้าก็ พ.ศ. 2404


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 31 ส.ค. 12, 12:00
รูปนี้เป็นรูป พระยามนตรีพจนกิจ ถ่ายโดยใช้ฉากเดียวกับภาพพระราชกุมารีวังหน้า ระบุปีที่ถ่ายคือพ.ศ. ๒๔๑๐
ผ้าม่านลายดอกที่เห็นนี้ปรากฏในหลายรูปของภาพบุคคลชุดปี ๒๔๑๐ แต่ไม่ปรากฏในภาพชุดปี ๒๔๐๓-๐๔ อื่นๆเลย

ผมจึงอยากจะเชื่อว่า รูปพระราชกุมารีน้อยนั้น ไม่ใช่พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 31 ส.ค. 12, 12:27
มานั่งแถวหน้ารอฟังค่ะ  :)

เห็นด้วยกับคุณ  NAVARAT.C ค่ะ >>>ผมจึงอยากจะเชื่อว่า รูปพระราชกุมารีน้อยนั้น ไม่ใช่พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 31 ส.ค. 12, 13:21
ส่งลายผ้าม่านลายดอกเข้าสมทบ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 31 ส.ค. 12, 13:24
ฉากผ้าม่านลายดอก เหมือนกัน


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 31 ส.ค. 12, 13:51
รัชกาลที่ ๔ ด้านหลังผ้าม่านลายดอก ส่วนอุปกรณ์ประกอบฉาก ผ้าคลุมโต๊ะใกล้เคียงกัน

ในภาพเก่าช่วง พ.ศ.๒๔๑๐ นี้ก็เห็นจะเข้าทางดี ผ้าม่านลายดอก ผ้าคลุมโต๊ะผืนอย่างเดียวกัน


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 31 ส.ค. 12, 14:09
กรมหมื่นวรจักรฯ ถ่ายภาพม่านลายเดียวกัน


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 31 ส.ค. 12, 14:13
รูปนี้เป็นรูป พระยามนตรีพจนกิจ ถ่ายโดยใช้ฉากเดียวกับภาพพระราชกุมารีวังหน้า ระบุปีที่ถ่ายคือพ.ศ. ๒๔๑๐


ผมพิจารณาดูแล้วว่า ผ้าม่านของพระยามนตรีพจนกิจ คล้ายแต่ไม่ใช่แบบเดียวกัน กับภาพถ่ายเจ้านายฝ่ายวังหลวง

ผ้าม่านฝั่งพระยามนตรีพจนกิจออกลายไปทางองุ่นใหญ่ ๆ ส่วนทางฝ่ายวังหลวงลายออกไปทางดอกไม้คู่ติดกัน


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 31 ส.ค. 12, 16:47
 :) ดีจังค่ะ  รอฟังอยู่ตลอดด้วยความนับถือเจ้าค่ะ คุณ siamese

ลืมสังเกตุ จริงๆด้วย ขอบบนของผ้าม่านก็แตกต่างนะคะ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 31 ส.ค. 12, 19:23
รูปผ้าม่านนั้นจริงของคุณหนุ่มสยาม

แต่ปีที่ถ่าย ภาพสมเด็จเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์และพระอนุชาทั้ง๗พระองค์ ก็ทรงฉายในปี๒๔๐๙ ฉากหลังผ้าลายนี้ปรากฏในภาพบุคคลของฟรันซิส จิตอื่นๆจนกระทั่งปี๒๔๑๐

ดังนั้น การตีความว่าภาพพระราชกุมารีวังหน้าว่าใช่พระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์หรือไม่ ก็ไม่มีผลเปลี่ยนแปลง คำตอบยังเป็นไม่ใช่ครับ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 31 ส.ค. 12, 22:39

แต่ทำไมประวัติพระองค์ท่านถึงได้หาได้น้อยมากคะ หรือจะถูกปกปิด บิดเบือนอะไรบางอย่างไว้ ในประวัติศาสตร์ที่สรุปเอาเองของผุ้เป็นใหญ่ในขณะนั้น

ถ้าเทียบกับพระประวัติเจ้านายฝ่ายในองค์อื่นๆในสมัยเดียวกัน เช่นพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว    พระประวัติของพระองค์เจ้าวงจันทร์ก็ไม่นับว่าน้อยนะคะ    มีเจ้านายสตรีอีกมากมายหลายสิบองค์ ที่เรารู้จักแต่เพียงพระนาม  ไม่มีรายละเอียดมากกว่าวันเดือนปีประสูติและสิ้นพระชนม์    อย่างเช่น
- พระองค์เจ้าหญิงศรีพัฒนา
- พระองค์เจ้าหญิงประภัศร
- พระองค์เจ้าหญิงมัณยาภาธร
- พระองค์เจ้าหญิงศรีนาคสวาสดิ์
- พระองค์เจ้าหญิงเสมอสมัยหรรษา
- พระองค์เจ้าหญิงอนงค์นพคุณ
- พระองค์เจ้าหญิงกนกวรรณเลขา
- พระองค์เจ้าหญิงอรุณวดี
- พระองค์เจ้าหญิงวาณีรัตนกัญญา
ฯลฯ
ยกมาแค่นี้ก่อนนะคะ      พระนามทั้งหมดข้างบนนี้เป็นพระเจ้าบรมวงศ์เธอชั้น ๔  พูดง่ายๆคือเป็นพระราชธิดาพระเจ้าแผ่นดินทั้งหมด     แต่คนรุ่นหลังร้อยกว่าปีอย่างเราก็แทบไม่รู้อะไรเกี่ยวกับท่านเลย    ส่วนพระองค์เจ้าวงจันทร์ ยังมีบันทึกของฝรั่ง มีบันทึกของไทยระบุถึงหน้าที่ราชการฝ่ายในของท่าน  นับว่ามีข้อมูลมากกว่าเจ้านายสตรีอีกจำนวนมาก

บทบาทของเจ้านายสตรีในสมัยรัชกาลที่ ๕  มีน้อยกว่าบทบาทของเจ้านายฝ่ายชาย ที่ทรงรับราชการ  ส่วนใหญ่ก็กำกับกรมต่างๆ   ทำให้มีรายละเอียดในหน้าที่ที่ทรงรับผิดชอบ ปรากฎในหนังสือต่างๆได้มาก    ถ้าองค์ไหนไม่ได้รับราชการ หรือว่าไม่ได้รับผิดชอบในตำแหน่งสำคัญ     เราก็แทบจะไม่ทราบอะไรเกี่ยวกับท่านอีกเหมือนกัน  ต่อให้เป็นเจ้านายฝ่ายชายก็เถอะ
ถ้าคุณหยินหยางอยากไปค้นจริงๆอาจจะต้องดูกันในราชกิจจาฯ  ซึ่งมีสั้นๆตรงโน้นบ้างตรงนี้บ้าง   ต้องมารวบรวมเอาเอง


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 01 ก.ย. 12, 15:17
เหตุผลอีกข้อหนึ่ง เท่าที่สังเกตก็คือเจ้านายสตรีที่มีเรื่องต่างๆให้คนรุ่นหลังเล่าถึงท่านนั้น มักจะมีเหตุการณ์ใหญ่ๆเกิดขึ้นกับท่าน   จึงมีการบันทึกเรื่องราวไว้เป็นพิเศษกว่าเจ้านายอื่นๆ
แต่เจ้านายที่ทรงดำเนินชีวิตไปโดยเรียบร้อยราบรื่นเป็นปกติ  ตลอดพระชนม์ชีพ  ก็มักจะไม่มีอะไรให้กล่าวถึงเป็นพิเศษอยู่แล้ว
ถ้าเป็นเกร็ดเล็กเกร็ดน้อย  ก็อาจจะถ่ายทอดผ่านบรรดาเชื้อสายในราชสกุลลงมา      เป็นแบบพงศาวดารกระซิบ  อย่างนี้ต้องไปสืบถามกันเอาเอง


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 01 ก.ย. 12, 15:20
รับทราบค่ะ คุณเทาชมพู ต้องขอบคุณมากๆค่ะ ส่วนมากประวัติที่มีแซมๆบ้างอันน้อยนิดของพระองค์ท่าน ดิฉันก็ได้อ่านประติดประต่อ มาจากข้อมูลที่ คุณเทาชมพูและท่านอื่นๆ ที่ได้เคยลงไว้ตามหัวข้อต่างๆ
ตามหา อ่านไปเรื่อยๆค่ะ ติดตามผลงานอยู่ตลอด แบบ เงียบๆนะคะ  ;D
ถ้ามีเจอข้อมูลใหม่ๆ หวังว่าจะไม่ลืมกันนะคะ ช่วยกรุณาเอามาลงแจ้งให้ทราบก็จักเป็นพระคุณยิ่งค่ะ รวมถึง ท่านอื่นๆที่กรุณามาช่วยไขปัญหาต่างๆในโพสนี้ด้วยค่ะ
ด้วยความขอบพระคุณอีกครั้งค่ะ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 01 ก.ย. 12, 15:25
ที่สนใจท่านเพราะว่า ท่านเป็นน้องนุชสุดท้องของ เจ้าชายยอร์ช วอชิงตัน แห่งสยาม กรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ วังหน้าพระองค์สุดท้าย นี่แระค่ะ
พี่ชายท่านมีบทบาทมากมาย แล้วพระองค์หญิงท่านก็เกี่ยวเนื่องกับวังหน้าด้วย ซึ่งน่าจะมีข้อมูลที่เกี่ยวโยงกับวังหลวงไม่น้อยทีเดียว ก็เลยคิดว่าน่าสนใจอยู่ไม่น้อยน่ะค่ะ  :)


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 08 ก.ย. 12, 08:38
ที่เคยเดากันว่าภาพนี้ เป็นพระราชกุมารีวังหน้าพระองค์ใดนั้น ผมได้เจอหลักฐานแล้ว หนังสือประมวลภาพรัชกาลที่๔ระบุพระนามว่าพระองค์เจ้าหญิงวรภักดิ์ ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 08 ก.ย. 12, 08:40
เมื่อสอบกับหนังสือราชสกุลวงศ์จักรี พระราชธิดาของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวพระองค์นี้ทรงพระนามว่า “วรพักตร์” อันมีความหมายสอดคล้องกับพระสิริโฉมที่น่ารักของพระองค์เป็นอย่างยิ่ง

ทรงเป็นที่๔๕ในจำนวนพระราชโอรสและพระราชธิดาทั้งหมด๕๘พระองค์ ประสูติเมื่อ ๘ ธันวาคม ๒๓๙๘ ในเจ้าจอมมารดาส่าน ธิดาของพระยามณเฑียรบาล(บัว) ข้าราชการกรมวัง วังหน้า
ทรงเข้าพิธีโสกัณฑ์ในปี ๒๔๐๙ เท่ากับว่าทรงมีพระชนษา ๑๑ พรรษา กำลังดี

พระองค์เจ้าวรพักตร์ไม่น่าจะมีพระชนมายุยืนยาวนัก เพราะไม่ปรากฏว่ามีบันทึกไว้ว่าสิ้นพระชนม์เมื่อใดเหมือนเจ้านายที่เจริญพระชนษาพระองค์อื่นๆ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 08 ก.ย. 12, 08:41
ใครจะก็อปปี้พระฉายาลักษณ์ของพระองค์เจ้าวรพักตร์ไปใช้เพื่อการอะไร ขอให้ใช้ภาพนี้นะครับ ผมแก้พระนามไว้ให้แล้ว


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: เทาชมพู ที่ 08 ก.ย. 12, 09:02
ตรวจสอบจากหนังสือ ราชสกุลวงศ์   พระองค์เจ้าวรพักตร์พระชันษาไม่ค่อยยืนยาวจริงๆ
ประสูติเมื่อ ๘ ธันวาคม ๒๓๙๘  สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕  เมื่อ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๔๒๗   พระชันษาแค่ ๒๙ ปี ค่ะ 


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: siamese ที่ 08 ก.ย. 12, 09:46
ที่เคยเดากันว่าภาพนี้ เป็นพระราชกุมารีวังหน้าพระองค์ใดนั้น ผมได้เจอหลักฐานแล้ว หนังสือประมวลภาพรัชกาลที่๔ระบุพระนามว่าพระองค์เจ้าหญิงวรภักดิ์ ในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว

ขอบคุณครับ


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: Yin - Yang ที่ 18 ก.ย. 12, 16:59
 :) ขอบคุณจริงๆในความพยายามค่ะ หลงดีใจนึกว่าได้อะไรเกี่ยวกับพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์เสียอีกนะคะ ไม่เป็นไรค่ะ จอรอต่อไปเรื่อยๆค่ะ   :D


กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: benzene ที่ 18 ก.ย. 12, 23:42
ใครจะก็อปปี้พระฉายาลักษณ์ของพระองค์เจ้าวรพักตร์ไปใช้เพื่อการอะไร ขอให้ใช้ภาพนี้นะครับ ผมแก้พระนามไว้ให้แล้ว


ผมชอบท่านอาจารย์ Navarat และท่านอื่นๆ ตรงที่ใจกว้างอย่างนี้แหละครับ ผมก็มีภาพสวยๆ เยอะ ที่ชอบมาลงไว้ และไม่ใส่ลายน้ำ หรือว่าทำเครื่องหมายให้รก

คิดว่ามันเป็นสมบัติของชาติ ไม่ว่าเราจะได้มาด้วยวิธีไหน ซื้อมา สำเนามา หรือว่าเป็นสมบัติตกทอด สุดท้ายแล้ว มันคือ สมบัติของชาติทั้งนั้น

เพราะมันสามารถบ่งบอกอะไร ๆ ได้หลายอย่างที่เป็นประโยชน์ต่อชาติบ้านเมือง


บางคนเกี่ยงว่า เบื่อพวกที่เอาไปใช้ประกอบในหนังสือของตัวเอง แล้วเอาไปพิมพ์ขาย เอาเงินเข้ากระเป๋าตนเอง

ก็ช่างเขาปะไร ดีเสียอีก ถือเสียว่าได้ทำบุญสองต่อ ต่อแรก คือ ให้เขาได้มีรายได้จากการเอื้อเฟื้อของเรา แม้ว่าเขาจะนึกถึง หรือไม่นึกถึงเราก็ตาม

บุญกรรมได้บันทึกไว้หมด ว่าใครทำอะไร ที่ไหน อย่างไร ไม่จำเป็นต้องให้เขามาใส่เครดิตให้วุ่นวายหรอกครับ สำหรับผมนะ

คนอื่นจะคิดอย่างไรก็ช่าง ผมคิดของผมแบบนี้

ต่อที่สองคือ เมื่อเขาเขียนหนังสือ มันก็จะเกิดเป็นตำราอีกเล่มหนึ่งที่แม้จะมีเนื้อหาเหมือนๆ กัน แต่มันก็จะมีอะไรที่แตกต่าง หรือมีของที่ไม่เหมือนใครอยู่ เหล่านี้เป็นประโยชน์ทั้งนั้น

เพราะอย่างน้อย มันก็ถูกจารึกเอาไว้ จะถูกหรือผิด จะเดา หรือไม่เดา อย่างน้อยมันก็เผยแพร่สู่สาธารณชน

ดีกว่าต้องถ่อไปหอสมุด ฯ เพื่อหาข้อมูลจากแหล่งที่มา

ส่วนตัวผม ผมคิดแบบนี้ คิดแล้วสบายใจ สุขใจที่ได้ให้ ดีกว่าทำตัวเป็นปู่โสมเฝ้าทรัพย์ ตายไปมีใครเอาอะไรไปได้บ้าง ?? หวงเอาไว้ก็เท่านั้น จริงมั้ยครับ ?


ขอชื่นชมคุณ Navarat จากใจจริงครับ และจะติดตามภาพ ข้อความ ความรู้ดีๆ ไปเรื่อยๆ ยอมรับเลยครับ ว่าเว็บไซต์นี้ เปิดโลกการเรียนรู้ให้ผมจริงๆ

ภาพสวยๆ บางภาพ ผมแอบสำเนาไปโดยพลการ แต่ผมเอาไปแชร์ในเฟซบุค และนำความรู้ที่ได้ไปเผยแพร่ (พร้อมอ้างอิงที่มา)

ทำให้คนไทยหลายต่อหลายคนมีความรู้ และรู้จักแผ่นดินแม่ของตนเองมากขึ้น

สุดท้ายนี้ ขอขอบพระคุณทุกๆ ท่านครับ จะติดตามผลงาน และความรู้ดีๆ ตลอดไปครับ

เบนซิน ^^




กระทู้: ท่านใดมีประวัติพระองค์เจ้าหญิงวงจันทร์ พระธิดาองค์เล็กของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้า
เริ่มกระทู้โดย: NAVARAT.C ที่ 19 ก.ย. 12, 08:00
ขอบคุณในความเข้าใจอันดีของคุณที่มีต่อผมครับ