ตำรายาอายุวัฒนะของคุณตั้งตรงกับของเจ้ายอดศึก
เจ้ายอดศึกเล่าถึงตำรับยาบำรุงร่างกายแบบไทใหญ่โบราณที่นำเอาส่วนประกอบสำคัญ ๔ อย่าง อันได้แก่ แสนดอก แสนหมาก แสนหัว แสนใบ มาประชุมรวมกันปรุงเป็นยาวิเศษซึ่งมีรายละเอียดดังนี้
“แสนดอก” คือ “น้ำผึ้ง” เพราะผึ้งสะสมน้ำหวานจากดอกไม้เป็นแสนมารวบรวมไว้
“แสนหมาก” หมายถึง “อีก้าง” อีก้างเป็นลิงชนิดหนึ่งกินผลไม้นานานับแสนชนิดซะทั่วป่า ทางไทยเรียกว่า “ค่าง” คนไทใหญ่จะใช้กระเพาะค่างมาตากแห้งบดให้เป็นผงไว้ผสมตัวยา
“แสนหัว” หมายถึงตัว “เม่น” ที่มีขนแหลม ๆ ทิ่มฉึกใส่เด็กเมื่อไหร่เป็นอันร้องไห้แง บางทีสาว ๆ เคย ใช้ขนเม่นทำปิ่นปักมวยผมก็มี เจ้ายอดศึกบอกว่าที่เรียกแสนหัวก็เพราะตัวเม่นจะคอยขุดหาคุ้ยกินรากไม้หัวไม้นานาสารพัด นี่ก็ใช้กระเพาะเม่นตากแห้งบดเป็นผงเช่นกัน
อย่างสุดท้ายคือ “แสนใบ” อันหมายถึงตัวเยิงที่เจ้ายอดศึกอธิบายว่า หมายถึงแพะป่า แพะภูเขา เมื่อมาสืบเสาะจากทางไทยแล้ว คนไทยภาคกลางโบราณและไทยภาคใต้มีตัว “เยือง” อันหมายถึงตัว “เลียงผา” ซึ่งก็คือสัตว์ชนิดเดียวกับตัวเยิงของไทใหญ่ เจ้ายอดศึกบอกว่าคนไทใหญ่แต่โบราณจะใช้กระเพาะตัวเยิงตากแห้งบดเป็นผง และนำสี่ส่วนประกอบนี้มาผสมให้เข้ากันแล้วปั้นเป็นก้อนยาลูกกลอน โดยมีแสนดอก (น้ำผึ้ง) ทำหน้าที่เป็นน้ำน้อก (น้ำผสม) ใช้กินบำรุงร่างกาย แก้โรคภัยไข้เจ็บได้หลากหลายนานา ทั้งยังใช้บำรุงปอดแก้โรคปอด บำรุงตับแก้โรคตับ แก้คัน บำรุง เลือด บำรุงร่างกาย ชะลอความแก่ และเจ้ายังบอกด้วยว่าถ้าไม่ทำเป็นยาลูกกลอนจะใช้แสนหมาก แสนหัว แสนใบผสมกันดองในแสนดอก (น้ำผึ้ง) ตากแดดกินก็ได้ คนโบราณไทใหญ่เรียกยาสูตรนี้ว่า “หญ้าแสนยา” ฟังดูแล้วเหมือนจะเป็นยาครอบจักรวาลเลยก็ว่าได้ เพราะเจ้าบอกว่าที่ได้ชื่อนี้มาเนื่องจาก “โรคทุกชนิดแสนโรค จะป่วยเจ็บอย่างไร ยาตัวนี้รักษาให้หายได้”
ตอนหนึ่งจาก
อยู่ไม่(ยอม)ตายอย่างไทใหญ่ โดย นิพัทธ์พร เพ็งแก้ว