เรือนไทย

ภาพพระบฏผืนนี้เป็นภาพในสมัยรัตนโกสินทร์ตอนต้น   และเคยอยู่ที่พิพิธภัณฑ์เจ้าสามพระยาที่อยุธยาแขวนอยุ่บริเวณบันไดทางขึ้นชั้นสองตึกหลังของพิพิธภัณฑ์เมื่อ๒๐กว่าปีที่แล้ว   ปัจจุบันไม่ทราบว่าอยู่ที่ใดถามหัวหน้ากองก็บอกว่าไม่เคยมี   อาจจะเป็นการจัดนิทรรศการซึ่งยืมมาจากที่อื่นก็ได้  ใครรู้ว่าเป็นของที่ไหนช่วยบอกหน่อยแล้วกันครับ  สมัยนั้นถ่ายยากมากเนื่องจากเขากั้นไม่ให้ขึ้นต้องเกาะราวบันใดมือหนึ่ง ถ่ายรูปมือหนึ่งครับภาพอาจจะดูเบี้ยวไปบ้างครับ  เป็นภาพขนาดใหญ่พอควรมุมมองเลยเป็นเปอนิดหน่อยครับ

ดูจากบนลงล่างนะครับ

ต่อ

ภาพอาจจะหายไปบ้างขออภัย   วันหน้าจะอัดมาลงให้ใหม่ถ่ายเป็นฟิมล์ครับ

สวยดีครับ ไม่ได้ไปนานมากแล้ว สมัยก่อน เค้าให้ถ่ายภาพได้หรือครับ ปกติพิพิธภัณฑ์ไม่ค่อยยอมให้ถ่าย ยกเว้นมีหนังสือขออนุญาตไปขอ อยากเข้าไปถ่ายอยู่เหมือนกันครับที่นี่

ครับเนื่องจากสมัยนั้น  หัวหน้ากองคนเก่าเป็นรุ่นพี่ของผมเองประจวบเหมาะกับไปพร้อมกับอาจารย์สุดสาคร  เลยใช้เส้นส่วนตัวถ่ายรูปได้ครับส่วนปัจจุบันพิพิธภัณฑ์เจ้าสามพระยานี่ถ่ายยากที่สุดครับ  เขาไม่ค่อยให้ถ่ายภาพ  ไม่เหมือนที่อื่นใช้บัตรในอาชีพตนเองก็ถ่ายได้แล้วครับ 

เอ้ เห็นคุณยุทธคุยถึงอาจารย์สุดสาครบ่อยๆ ตกลงคุณยุทธนี่จบเพาะช่างรึเปล่าครับเนี่ย คณะอะไร แผนกอะไร รุ่นไหน เดี๋ยวไปๆมาๆมากลายเป็นคนรู้จักกันมาก่อน หรือจะจบศิลปากร

คงต้องบอกว่าเรียนเพาะช่างแต่ไม่จบเพาัะช่างจะเหมาะกว่าครับ เพราะออกมา่ก่อนด้วยเหตุผลบางประการครับ   ส่วนเป็นคนรู้จักกับพี่ยีนส์หรือเปล่านี่พบหน้ากันคงจำกันได้ครับ  พี่จะไปสุพรรณเมื่อไหร่บอกผมด้วยละกันครับ จะได้อาศัยไปเปิดหูเปิดตาครับ

สวยงามมากครับ แต่ขอความรู้นินึงนะครับ
ภาพพระบฏนี่เขียนขึ้นเพื่ออะไรหรือครับ  เพื่อความแน่ใจ

ภาพพระบฎ  แปลว่าผ้าทอหรือผืนผ้าเขียนขึ้นมาเพื่อประโยชน์ใช้สอยในการกราบไว้บูชา  แต่เดิมจะเขียนเป็นองค์สัมมาสัมพุทธเจ้า และสาวกอยู่ซ้ายขวา   ต่อมามีการเขียนเรื่องราวตอนต่างๆเช่น ชาดก ทศชาติหรือพุทธประวัติ   ถ้าเปรียบเทียปจิตรกรรมฝาฝนังเป็นจิตรกรรมขนาดใหญ่   ภาพพระบฎคือภาพจิตรกรรมขนาดพกพาใช้สำหรับแขวนประกอบพิธีทางศาสนาในสถานที่ต่างๆเช่น  พระอุโบสถ  วิหาร  ศาลาการเปรียญ อย่างไรก็ดีการเตรียมพื้นภาพพระบฏจะต้องใช้ช่างที่มีความชำนาญในการเตรียม เนื้อผ้าและส่วนผสมของกาวเม็ดมะขาม   การกวดพื้นและคำนึงถึงการใช้งานถ้าการทำพื้นไม่ดีพอม้วนไปม้วนมามันจะแตกร่อนได้ส่วนมากจะเตรียมพื้นให้พอดีไม่บางและหนาเกินไปครับ

คำว่า "พระบฏ"รูปคำเดิมมาแต่ภาษาบาลี คือ )ฏ อ่านออกเสียงว่า )ปะ-ฏะ หมายถึงแผ่นผ้าพรือผืนผ้า พระบฏจึงมีความหมายได้ว่า รูปของพระพุทธเจ้า หรือเรื่องของพระพุทธเจ้าที่ได้เขียนเป็นภาพลงบนผืนผ้าหรือแผ่นผ้า พูดง่ายพระบฏก็คือจิตรกรรมประเภทหนึ่งในบรรดาพุทธศิลปกรรมประเภทต่างๆนั่นเอง

เห็นแล้วนึกถึง พิพิธภัณฑ์หอโสภณศิลป์ วัดเชิงท่า จ.ลพบุรี 
จำได้ว่า มีภาพเขียนบนผ้า มันคืออันเดียวกันหรือไม่คะ

แล้วคัมภีร์ใบลานหล่ะคะ ต่างกันยังไง หรือว่าจุดประสงค์ในการสร้างเดียวกัน และสร้างกันคนละแบบ

ภาพพระบฏนั้นเทียบเคียงได้เท่ากับพระประธานในวิหารหรือโบสถ์ได้เลยครับผม

ในล้านนาก็มีเยอะ ... และในบางประเพณีก็ยังมีการใช้ผ้าพระบฏอยู่ อย่างงานเลี้ยงดงหรือการเลี้ยงผีปู่แสะย่าแสะ ที่จะแขวนพระบฏ ซึ่งก็ไกวได้ เปรียบกับพระพุทธเจ้ายังไหวตัวได้ นั่นคือพระพุทธเจ้ายังมีชีวิตและมาปราบยักษ์

ส่วนคัมภีร์ใบลาน

คือ การจารธรรม ชาดก ฯลฯ ลงบนใบลาน แล้วมีสายสยองหรือสายสนองร้อยเข้าด้วยกัน เพื่อถวายวัดเอาบุญ สืบทอดพระสาสนา และให้พระศึกษาและใช้เทศน์

ขอบคุณมากเลยคะ คุณศศิศ

มี ทีในที่ ๆ ที่ผมทำงานอีก ยี่สิบสามสิบผืน....

...............
สนใจมาดูได้ครับ
ความเก่าน่า จะราว ๆเดียวกะที่คุณเอามาลงครับ
ยินดีให้ถ่ายภาพครับ
.............น้องเน เคยเหงมาแล้วครับ......


วันหลังจะเอามาลงให้ดูนะ

ขอบคุณครับคุณ netto จะรอชมครับผม

พี่ยุทธไม่จบเพาะช่าง รู้จักกับ อาจารย์ด้วย นี่คุ้น ๆ นะครับ

พี่ยุทธเพื่อนพี่ต้นปะครับ

น่าจะคุ้นเคยกันดี ... ขอไปสืบก่อน ;D